Geplaatst 
Een Japanse esdoorn in de herfst. Foto: Wikimedia Commons
Het is inmiddels weer voorjaar en dat is een risicoseizoen voor de aandoening Atypische Myopathie. Deze aandoening wordt mede veroorzaakt door de toxine hypoglycine A. Dit toxine komt voor in de zaden van verschillende esdoornsoorten waaronder de gewone esdoorn, vederesdoorn, Japanse esdoorn en witte esdoorn.
De aandoening komt uitsluitend voor in de lente, wanneer de zaailingen van de bomen uitkomen, en in de herfst, wanneer er veel blad en zaden van de boom in de weide terecht komen. De slachtoffers zijn vaak paarden op afgegraasde weides die geen of weinig bijvoedering krijgen. Meestal gaat het ook om sterk afgegraasde weiden, vochtige weiden of weiden waar veel dode bladeren op liggen.
De paarden die getroffen worden door de aandoening vertonen verkrampte spieren, lopen moeilijk en stijf en hebben koliekachtige verschijnselen. Ook kleurt de urine vaak rood. In het volgende stadium kan het paard niet meer staan en zal het constant liggen, maar wel onrustig zijn en proberen op te staan. Atypische myopathie treedt plotseling op: aangetaste paarden zien er tot enkele uren voordat ze ziek worden nog gezond uit. De duur van de ziekte is ook kort: sommige dieren worden dood gevonden op de weide, bij de meeste paarden duurt het hooguit een tweetal dagen voor ze sterven. Slechts een klein percentage van de aangetaste dieren overleeft de aandoening: bij driekwart tot negentig procent van de aangetaste dieren wordt de ziekte hen fataal.
Preventie is de belangrijkste sleutel in het tegengaan van de aandoening, en dankzij Bokker DonCamilo hebben wij een paar handige tips hiervoor kunnen opstellen die in het voorjaar toegepast kunnen worden.
In het voorjaar komen de zaailingen van de esdoorn uit. Deze zaailingen zijn giftig en kunnen het beste bestreden worden. Dit kan als volgt:
- Het uittrekken van de zaailingen.
- Het kort afmaaien van de zaailingen. Wanneer de steel van de zaailing beschadigd raakt zal de plant sterven en niet meer uitlopen. Nadeel is dat wanneer er veel zaailingen in de wei zijn je veel bladafval overhoudt.
- Het bestrijden van de zaailingen door middel van spuiten met gif. Hiervoor wordt aangeraden een combinatie van de bestrijdingsmiddelen MCPA en MCPP te gebruiken. Deze stoffen zijn echter niet meer te koop zonder spuitlicentie. Loonwerkers en sommige boeren bezitten over een spuitlicentie en kunnen dus deze bestrijdingsmiddelen kopen. Bij het spuiten is het belangrijk dat de zaailingen nog niet verhout zijn voor de optimale werking van het gif. Ook geldt hier dat er afval achterblijft op de weide
- Het stuk weide met de meeste zaad en zaailingen afzetten zodat de paarden er niet bij kunnen. Echter is het zaad vaak moeilijk terug te vinden op grasland. De zaailingen lijken vooral te groeien op kapot gelopen stukken en op plekken waar de grasmat minder vol is.
De Universiteit van Utrecht doet op dit moment onderzoek naar Atypische Myopathie en de toxines die de aandoening veroorzaken. Zij roepen op om blad, zaad of zaailingen van de esdoorn naar hen op te sturen voor onderzoek. Meer informatie en een formulier om mee te doen vind je onderaan deze pagina.
Foto's van een esdoorn zaailing. Foto 1, Foto 2, Foto 3
Klik hier voor duidelijke foto's van verschillende esdoorn bomen en esdoorn zaad.
Foto's van een blad van de Vederesdoorn, die vaak niet herkend wordt als Esdoorn zijnde. Deze bladeren kunnen naast egaal groen ook bont gekleurd zijn (geel/groen). Foto 1, Foto 2
Verwant artikel
[VN] Herfstweer: Wees alert op atypische myopathie
[VN] Voorkomen van atypische Myopathie
