*Bokt.nl / Metworstrennen / Vereniging de Metworst
Achtergrond, Bokt community


Onder de rivieren kijken ze er vanaf de elfde van de elfde naar uit: Carnaval komt eraan. Aanstaande zondag barsten de festiviteiten los en op dinsdag aan het einde van de dag is het Carnaval weer voorbij. De typische plaatsnamen gerelateerd aan het feest worden weer van stal gehaald, bonte kostuums worden aangetrokken en de praalwagens worden in een grote stoet door de diverse steden en dorpen gereden.

In Boxmeer, op het Vortumsveld, vindt er echter nog een evenement plaats met Carnaval waar het hele dorp voor uitloopt. De zogenaamde Metworstrennen is een jaarlijks terugkerende afvalrace waarbij Boxmeerse ruiters strijden om de felbegeerde titel 'Koning van de Metworst'. Elk jaar zijn de races op de zogenaamde Metworstmaandag, dit jaar is dat 27 februari, de op één na laatste dag van de maand.

De Metworstrennen bestaan meestal uit dertien ritten welke elk bestaan uit drie manches. Om deze ritten te kunnen rijden wordt de 800 meter lange straat het Vortumsveld voorzien van 700 kuub zand zodat de paarden goed kunnen rennen. Als eerste beginnen de voorrondes waaruit de winnaars nogmaals tegen elkaar strijden. De beste drie komen elkaar uiteindelijk weer tegen in de beslissende koningsrit. De winnaar van deze finale mag zichzelf tot de komende Metworstrennen de 'Koning van de Metworst' noemen. Vorig jaar ging de titel naar de jongste deelnemer, Gijs Snijders. Gijs doet ook dit jaar weer mee met de rennen om zijn titel te verdedigen. Wanneer de Metworstrennen drie jaar op rij door dezelfde ruiter gewonnen wordt mag deze zich de Keizer van de Metworst noemen. Sinds 1900 is dit nog geen enkele ruiter gelukt.

Tussen de voorrondes en de koningsrit wordt er ook nog een speciale rit gereden. Dit is de zogenaamde Knollenrit waarbij ruiters met trekpaarden tegen elkaar rijden. De deelnemers aan deze rit doen niet mee voor de grote titel maar strijden alleen voor de eer. Aan de Knollenrit mogen enkele rassen deelnemen: het Belgisch trekpaard, de Brabander, de Ardenner en het Nederlands Trekpaard. De knollen starten allemaal tegelijkertijd waardoor het voor kan komen dat er meer dan tien tegelijk van start gaan.

De Metworstrennen hebben een rijke geschiedenis. Naar verluidt stammen de rennen al uit de Middeleeuwen, al stammen de oudste reglementen uit 1740. Het verhaal gaat dat de mooie jonge Freule Aleida met haar koets van de weg raakte op een zondagse rijtoer. De Boxmeerse vruchtbaarheidsruiters te paard hielpen haar weer op weg. Aleida beloonde de jongens met geschenken wat een jaarlijks terugkerend ritueel werd. Elk jaar wordt er een Hoeve aangewezen die het cadeau moet verzorgen. Het geschenk was een zeven ellen lange metworst (ongeveer 4,90 meter), twee broden, twee vaten bier en een halve varkenskop. Ook vandaag de dag ontvangt de winnaar van de Metworstrennen het eerder genoemde cadeau. Daarnaast ontvangt de winnaar ook het koningsschild wat gedragen wordt tijdens de huldiging.

Als je deel wilt nemen aan de Metworstrennen heb je wel een probleem. Het is vrouwen niet toegestaan om deel te nemen aan de rennen. Deelname is voorbehouden aan de zogenaamde 'Boxmeerse Jonggezellen' die lid zijn van de 'Instelling der Tijdelijck Jonggesellen van Boxmeer'. Een jonggezel is een jonge, ongehuwde man welke geboren is in de gemeente Boxmeer en welke getogen en wonende is in het kerkdorp Boxmeer. Aanvankelijk moesten ze ook in het kerkdorp geboren zijn, maar doordat het nieuwe Boxmeerse ziekenhuis op grondgebied van een naburig dorp gebouwd werd is dit aangepast naar de gemeente Boxmeer.

Ook voor de paarden die gebruikt worden voor de rennen zijn strenge regels opgesteld. Tussen 8:00 en 8:30 op Carnavalsmaandag moeten de paarden in het weiland bij het Botterhuis aanwezig zijn. De controles zijn streng, er mag namelijk niet gesjoemeld worden. Een ruiter mag slechts een enkel paard ter keuring aanbieden en onderling ruilen is niet toegestaan. De paarden moeten aan de hand getoond worden zonder dekens en beenbescherming. Wanneer de dierenarts een paard afkeurt mag deze niet aan de start verschijnen. Ook vindt er controle plaats op het tuig, het zadel en de stijgbeugels moeten in orde zijn. Ook de cap of helm moet voldoen aan de nieuwste veiligheidseisen. Alles wat de ruiters meedragen tijdens de rit moet ook gecontroleerd worden. Dit wordt gedaan door onafhankelijke keurmeesters welke niet uit Boxmeer afkomstig hoeven te zijn. Ruiters dragen een witte broek, een blauwe kiel en een rood lint om de arm. Sporen zijn niet toegestaan al mag een klein zweepje wel gebruikt worden. Het zadel en hoofdstel mogen samen niet minder dan 2,5 kilo wegen en dit wordt ook gecontroleerd. Het paard moet vrij zicht hebben, het gebruik van oogkleppen en aanverwanten is daarom niet toegestaan.

De paarden starten niet vanuit startboxen zoals je bij rennen op de renbaan ziet, maar starten vanuit de hand van een helper. Op basis van de stamboom van het paard wordt de startpositie bepaald. Volbloeden starten dit jaar tachtig meter achter halfbloeden. Dit verschil wordt jaarlijks bepaald. Ook na de race worden de paarden weer gecontroleerd door de dierenarts. Bij de winnende paarden is deze keuring vooral van belang: worden ze afgekeurd mogen ze niet nogmaals van start komen.

Ook dit jaar is de race weer live te volgen via Peelstar-FM, de plaatselijke radiozender van het naburige dorpje Sint Anthonis. En wanneer je in Boxmeer gaat kijken hou dan goed de kreet 'En ze zijn los!' in de gaten, want wanneer je die kreet hoort weet je dat je er snel bij moet zijn om de paarden te zien rennen.

Halfbloeden hebben dit jaar 80m voorsprong op volbloeden, deze handicap wordt elk jaar opnieuw bepaald en over gestemd.

Gijs de voormalige ruiter van Risky doet overigens ook weer mee om zijn koningstitel te verdedigen.

Oogkleppen niet toegestaan, maar de koudbloed op de foto heeft er wel 1tje om? Of mag het wel in de aparte klasse?

Ik zou het graag een keertje willen zien, maar ik kan helaas niet jaar niet.

Dit is ook al een wat oudere foto.
Tegenwoordig is het ook bij de knollen niet toegestaan om oogkleppen te dragen.

Ik heb het stukje over de halfbloeden toegevoegd

Als de kinderen wat groter zijn dan gaan we ook een keer kijken!
het lijkt me zo gaaf om te doen!

Waar vallen dravers eigenlijk onder? Officieel zijn dat geen volbloeden namelijk

uhh knollen stop je in de grond, dat woord "knollen" is altijd zo neerbuigend!
(je kan ook gewoon trekpaarden zeggen)

Het is toch ook de knollenrit
Denk niet dat het neerbuigend bedoeld is hoor..

Zo gaaf om mee te maken. Bruut geweld dat heel erg hard gaat.

Ja daar is dus van alles over te doen geweest.
Op dit moment is het zo dat zowel engels volbloeden als arabische volbloeden dravers en quarter horses onder volbloeden vallen. Naar mijn idee totaal niet eerlijk, maar ik snap dat het erg moeilijk is om daar onderscheid in te maken.
Dus nu worden onder volbloed verstaan rassen die er op gefokt zijn hard te lopen om het maar even simpel te zeggen.

Nou ja het heet ook de knollenrit is verder niet neerbuigend of zo.
Trekpaardenrit tjha zou kunnen, maar is nu al 200 jaar oid knollenrit.
Overigens mogen alleen trekpaarden mee doen, dus geen tinkers of haflingers of andere snelere trekpaard rassen.

De Franse tv France Sire heeft ee 4 jaar terug een documentaire gemaakt over de metworstrennen.
Op zich een mooi stukje waarin je kunt zien wat het een beetje inhoudt.
Overigens denk ik dat het heel moeilijk te begrijpen is voor mensen die niet uit Boxmeer komen wat de metworst voor ons betekent. Sterker nog veel "import" Boxmerenaren vinden het al erg moeilijk te begrijpen.
Sinds dit filmpje zijn er overigens wel wat regels verandert, zo wordt tegenwoordig op basis van de afstamming bepaalt in welk startvak het paard moet starten volbloed/halfbloed/tuiger. En ook de namen van de paarden zijn zeker niet onbekend. Sterker nog de meeste ruiters die tegenwoordig mee doen, doen dit op hun eigen koerspaard.
https://www.youtube.com/watch?v=9xJ3C4qBpmA

In noord holland heb je veel meet van dit soort races.. maar dan dus in draf.. zijn eigenlijk de korte baan races voor de amateurs..
Ook dingen als ringsteken enz is daar populair..
Eigenlijk toch zonde dat wij dat hier in het zuiden niet zo kennen..

Grappig

Ik ben er een keer geweest met mijn moeder die jaren in boxmeer woonde. Fantastische dag!

Allerleukste van carnaval:de metworst
Altijd gezellig en super om te zien en vooral als je van paarden houdt.
Dit jaar kom ik een paar vrienden aanmoedigen bij de knollenrit.
Heb er super veel zin in

mijn geboortedorp... don't mean to brag maar... mijn oom was koning in 1973

Maar met een ander paard/pony neem ik aan? Die foto die je van de week plaatste in een ander topic ziet Gijs eruit alsof die zo de lucht in is geschoten dat die bijna kan meelopen met Risky nu.

Heerlijk om al dat geweld langs te zien komen en de grond onder je voeten voelt trillen al ver voor dat de paarden bij je zijn. Maar ooo zo koud op het veld! Ben dit jaar er weer bij om te kijken!:)

Jazeker, Gijs heeft de afgelopen 2 jaar op een Engels volbloed mee gedaan en zal dat dit jaar ook weer doen. Overigens mag een pony zoals Risky ook niet mee doen gezien hij te klein is.

En vrouwen mogen niet meedoen.. Wat een flauwekul..

Hoe laat begint dat, en waar kan ik wat meer informatie vinden? Lijkt me erg leuk om te gaan kijken!

Als je het verhaal achter de traditie kent is het toch logisch.

http://www.metworst.nl/ dit is de site hier staat eigenlijk wel bijna alles op. Ook de tijden.