Bitloze optomingen: Een nieuwe ontwikkeling in de paarden sport is het bitloze hoofdstel. Het woord zegt het eigenlijk al, een hoofdstel zonder bit. Omdat dit een vrij nieuwe vorm van rijden is die voor de meeste mensen nog geen ervaring mee hebben en geen idee hebben welke werking welk bitloze hoofdstel heeft, even een overzicht van deze hoofdstellen.
De sidepull: De sidepull is een hoofdstel dat werkt met zijwaartse druk, de teugels worden bevestigd aan de zijkanten van de neusriem. Als er druk wordt uitgeoefend op de rechter teugel zal het paard op het linker gedeelte van zijn neus druk voelen. De scherpte van het hoofdstel verschilt per merk en uitvoering. De western uitvoering heeft een vrij stug en scherp touw op de neus en werkt vrij scherp in. Ook kan het touw mogelijk gaan schuren; deze sidepull is dan ook minder geschikt voor constante teugeldruk. Maar er zijn ook sidepulls met lederen neusriemen of zelfs neopreen onderlegd. Deze hoofdstellen zijn qua scherpheid een stuk vriendelijker voor de paardenneus.
Het Dr. Cook hoofdstel: Een van de meeste bekende bitloze optoming op dit moment. Dr. Cook is een dierenarts die uitgebreid onderzoek heeft gedaan naar de gevolgen van een bit in een paardenmond. Uiteindelijk kwam hij daarom met een bitloos hoofdstel op de markt. Dit hoofdstel heeft twee riemen kruislinks onder de kin doorlopen. Als er druk op de teugels gegeven wordt, werkt dit hoofdstel niet alleen druk uit op de neus, maar ook achter de oren en de zijkant van de kaak. Dit hoofdstel is er in een lederen uitvoering en de kunststoffen uitvoering, over het algemeen word dit hoofdstel als vriendelijk beschouwd voor het paard. Er zijn verschillende namaak Dr. Cook hoofdstellen op de markt, dit zijn vaak prima alternatieven en wat voordeliger voor je portemonnee. De ervaring leert echter dat het origineel het beste werkt.
De bosal: De bosal is één van de oudere bitloze optomingen die voornamelijk in de westernsport gebruikt wordt. Oorspronkelijk stamt dit hoofdstel van de Indianen af, ze maakten een stugge ring van rawhide (leer) en de teugels van staart- of manenhaar, ook wel mecate genoemd. De mecate word onder aan de knop vastgebonden. De bosal is een vrij scherpe optoming, en werkt in op de neus. De bosal is minder geschikt voor mensen die rijden met veel teugelcontact omdat het mogelijk kan schuren op de paardenneus. Voor western rijden is deze optoming uiterst geschikt en het is ook toegestaan om in de lagere klasse met een bosal te rijden.
Touwhalster:Een touwhalster is een halster gemaakt van sterk touw. De dikte van het touw verschilt van 6mm tot 8mm. Door het dunne touw werkt het halster vrij scherp in, ook heeft dit touw de eigenschap dat het niet breekt. Daarom is het heel belangrijk om je paard vooral niet vast te zetten aan een touwhalster! Een touwhalster kan gebruikt worden bij zowel grondwerk als om mee te rijden.
Het touw werkt in op de neus en op de grond ook achter de oren. Omdat het touw toch vrij scherp is, is een touwhalster minder geschikt voor het engels rijden. Een bontje op de neus kan een touwhalster wat minder scherp maken en voorkomt schuurplekken op de neus.
Cross rope bridle:Een cross rope bridle is eigenlijk het zelfde idee als een touwhalster, alleen is deze minder geschikt voor grondwerk en meer bedoelt om mee te rijden. In plaats van één lus om de teugels aan vast te maken zoals bij het touwhalster heeft de cross rope bridle 2 lussen en werkt het meer met zijwaartse druk. Sommige paarden begrijpen een cross rope bridle beter dan een touwhalster.