Idee voor een Wiki artikel? Lees in dit artikel hoe je kunt helpen!
Hormoonstelsel
Het hormoonstelsel ook wel endocrien systeem genoemd, is een systeem om boodschappen in het lichaam over te brengen. Het endocrien systeem wordt gevormd door endocriene klieren en organen die hormonen afscheiden in het lichaam. Eigenlijk is het dus een communicatie systeem tussen verschillende organen van het paard. Acties en reacties worden doorgegeven door hormomen. Hormonen worden door verschillende klieren uitgescheiden. Via bloed of lymfevocht worden hormonen naar andere delen van het lichaam gebracht, waar zij controleren over het functioneren van cellen en/of organen.[1] De werking van de meeste hormonen is traag, sommige werken echter snel (denk bijvoorbeeld aan adrenaline). Hormonen zijn erg krachtig, ze kunnen erg lang nawerken en soms zelfs definitieve veranderingen in het paardenlichaam aanbrengen.[2]
Functie van het hormoonstelsel
Het hormoonstelsel van een paard heeft invloed op de groei, de voorplanting, het metabolisme (stofwisseling), de spijsvertering, immuunsysteem, de ontwikkeling, emoties en gedrag.
Onderdelen van het hormoonstelsel
Het hormoonstelsel van paarden bestaat uit verschillende organen.
Hypothalamus
De hypothalamus speelt een centrale rol in de verbinding tussen het hormoon- en zenuwstelsel, hij bevindt zich in de hersenen. Van zintuigen en andere delen in de hersenen ontvangt de hypothalamus informatie van buitenaf. In reactie hierop zet de hypothalamus een hormonaal signaal in gang. Bijvoorbeeld als de zintuigen van het paard detecteren dat er een soortgenoot van het andere geslacht in de buurt is. De hypothalamus reguleert dan via de hypofyse de afgifte van hormonen die nodig zijn voor het voortplanten. [3] De belangrijkste functies van de hypothalamus zijn:
- Controleren en regelen van hormonen uit de hypofyse
- Handhaven van homeostase (evenwicht in het lichaam zoals hartslag, spijsvertering, nier- en leverfunctie en mesten en urineren)
- Lichaamstemperatuur reguleren
- Bloeddruk beheersen
- Vochtbalans handhaven
- Seksueel gedrag beheersen[4]
Hypofyse
Signalen van de hypothalamus gaan via de hypofyse. De hypofyse is (deels) een hormoonklier die via bloedvaten en zenuwen verbonden is met met de hypothalamus. De klier, ongeveer ter grootte van een druif,[5] bestaat uit twee delen: de neurohypofyse (achterkwab) en de adenohypofyse(aden = klier in Latijn)(voorkwab).[6] De adenohypofyse kan op zijn beurt weer in drie delen worden onderscheiden: het pars distalis, het pars tuberalis, en het pars intermedia.[7] De pars tuberalis zorgt voor de productie van voortplantingshormonen, onder andere prolactine, onder invloed van melatonine. De pars distalis bestaat uit een verzameling neuroendocriene cellen, die verschillende hormonen produceren, opslaan en vrijgeven. [8] In de pars intermedia, ook wel middenkwab, wordt het bijnierhormoon ACTH (adrenocorticotroop hormoon) aangemaakt en afgescheiden aan het bloed om de productie van cortisol in de bijnieren te stimuleren.
De hypofyse stuurt ook andere hormoonklieren aan die groeihormonen, endorfinen, antidiuretische hormonen en verschillende seksuele hormonen.
Thymus
Schildklier
Bijschildklieren
Pancreas
Bijnieren
Eierstokken
Zaadballen
Invloed op gedrag
Hormoonstelsel en training
Aandoeningen/verstoringen
Bronnen, referenties en/of voetnoten
- ↑ Gillian Higgins, Anatomie van het sportpaard, een visuele hulp bij het trainen, rijden en verzorgen, Eerbeek: Media boekservice, 2012, P. 124
- ↑ Inge Teblick, Denkwerk of waarom paarden van leertheorie houden, Duffel – België: CrèmeBrûlée, 2012, P. 75
- ↑ N.A. Campbell, J.B. Reece, L.A. Urry, M.L. Cain, S.A. Wasserman, P.V. Minorsky, R.B. Jackson, Biology, San Francisco: Pearson Education, 2008, P. 984
- ↑ Gillian Higgins, Anatomie van het sportpaard, een visuele hulp bij het trainen, rijden en verzorgen, Eerbeek: Media boekservice, 2012, P. 124
- ↑ Dr. Joan Norton, Your Horses Endocrine System, 2013, http://equimed.com/health-centers/general-care/articles/your-horses-endocrine-system (geraadpleegd op 1 mei 2017)
- ↑ http://vdt.ugent.be/sites/default/files/art82107.pdf
- ↑ P. Brama, H van der Kolk, T.A.E. Stout, De Hypofyse, in: Diergeneeskundig Memoradum, nr. 3, 2005, P. 7
- ↑ http://vdt.ugent.be/sites/default/files/art82107.pdf
Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen. |
We zijn specifiek op zoek naar: algemene informatie Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen. |
