Waarom rijden we met zweep, sporen, bit etc?

Moderators: C_arola, Coby, Nicole288, Dyonne

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
DatBenIkNou
Berichten: 4722
Geregistreerd: 27-01-07
Woonplaats: Ergens

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 10:04

Lusitana schreef:
Het zijn gewoon communicatie middelen. Net als gebaren, aanrakingen, en je stem. Op zich helemaal niks mis mee, tot je gaat wapperen, slaan/hard duwen en schreeuwen.

Bij paarden vertaalt het zich ook in overmatig en te hard gebruik van de middelen waar op zich ook normale tot zeer verfijnde /zachte communicatie mee mogelijk is.



Hier kan ik mij helemaal in vinden.

SGorter: een(jong) paard longeren doe je ook met een longeerlijn en een longeerzweep? Ook dan is het gewoon een communicatiemiddel om aan te geven wat je wil? We hebben het hier helemaal niet over slaan of een pets geven over het algemeen. Maar gewoon aangeven wat je wil van het paard. Overigens rijd ik ons paard nooit met zweep. Simpelweg omdat ze erg voorwaarts is en goed aan het been is. Spoortje wel, puur om beenhulp te verfijnen en je maar heel minimaal hulp hoeft te geven dan.

Ik moet eerlijk gezegd wel een klein beetje lachen om sommige reacties hier...Kom op ff zeg, een gemiddeld paard weegt zo'n 500 kilo. Weet je hoe grof paarden onderling met elkaar communiceren? Het is geen cavia.

Ts ik lees dat je bitloos je verzorgpony rijdt met z'n kin op de borst. Je 'kan wijken, schouderbinnenwaarts ect.' maar kan je pony niet ontspannen nageeflijk rijden en geen les met je 17 jaar?
Maar een paar jaar les gehad en nu denken dat je de wijsheid in pacht hebt. Vindt je het erg als ik dat veel onvriendelijker voor een paard vind dan iemand die keurig met een stille hand een bit gebruikt, een spoortje met een stil been en een zweepje om een paard een aanwijzing te geven??
Laatst bijgewerkt door DatBenIkNou op 20-02-18 10:18, in het totaal 1 keer bewerkt

Diane_

Berichten: 1984
Geregistreerd: 28-08-07
Woonplaats: Woudenberg

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 10:14

Ik ga met Cowgirl en SGorter mee. In dit topic lijkt iedereen inderdaad perfect te rijden met een stil been, maar kijk eens rond op welk paardenevent dan ook, daar is dat echt niet zo. Zweep, bit en spoor worden mijn inziens veel te vaak misbruikt.

Als hier op Bokt een topic wordt geopend over een paard wat niet goed op het been reageert, wordt er dan geadviseerd om maar met spoor en zweep te gaan rijden - zoals sommige hier zeggen? Nee, ik geloof van niet. Volgens mij wordt dan aangeraden gewoon consequent te zijn met je been, zoals SGorter ook beschrijft.

Ja, paarden communiceren soms grof onderling, maar alsnog moet toch zeker elke ruiter zich ervoor inzetten om op de meest verfijnde manier met zijn paard te communiceren? Soms is dat dus ook verder kijken dan je neus lang is in plaats van een zweep of spoor te pakken. En in de hogere dressuur kan een spoor handig zijn, dat geloof ik helemaal. Maar verder, leer je paard gewoon om op been te reageren (en daar hoef je heus niet 20 keer voor te schoppen).
Laatst bijgewerkt door Diane_ op 20-02-18 10:16, in het totaal 1 keer bewerkt

Caaatje

Berichten: 633
Geregistreerd: 20-02-12

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 10:15

Wel ik gebruik alle rommel liever niet :) betekent dat daarom dat ik neerkijk op iedereen die het wel gebruikt? Helemaal niet maar ik zie hier heel veel mensen in theorie het ideaalbeeld uitschrijven maar in praktijk (misschien ligt dat aan België) zie ik het niet in uitvoering, of bij een enkeling. Dus vind ik het gebruik ervan verantwoord omdat er 1 iemand op de 20 zijn spullen wel correct gebruikt? Dat vind ik dus een punt waarover nagedacht moet worden. Ik ben voor educatie, ruiters uitleggen waarvoor iets bedoeld is, sporen zijn niet om lui te zijn omdat je je paard liever een keer fatsoenlijk pijn doet ipv 30 keer schopt. Sporen zijn om op het hogere niveau nog meer verfijning aan te brengen als je paard al optimaal loopt op normale beenhulpen. Een zweep dient als aanwijzer, als herinnering, om het deel van het lichaam aan te spreken wat je nodig hebt, te engageren, niet om te slaan. Als jij je zweep nodig hebt om je paard over een sprong heen te krijgen omdat ie op stem- en beenhulp anders niet gaat zou ik toch even kritisch naar de effectiviteit kijken van je hulpen. Dat is mijn mening. Hulpmiddelen dienen voor verfijning, niet omdat je te lui bent om er het werk in te stoppen ;) een goede degelijke basis kost tijd, geduld en kunde.

Diane_

Berichten: 1984
Geregistreerd: 28-08-07
Woonplaats: Woudenberg

Re: Waarom rijden we met zweep, sporen, bit etc?

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 10:17

Dat bedoel ik inderdaad exact Caaatje, jij verwoordt het alleen veel beter dan ik :)

DatBenIkNou
Berichten: 4722
Geregistreerd: 27-01-07
Woonplaats: Ergens

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 10:20

Caaatje schreef:
Wel ik gebruik alle rommel liever niet :) betekent dat daarom dat ik neerkijk op iedereen die het wel gebruikt? Helemaal niet maar ik zie hier heel veel mensen in theorie het ideaalbeeld uitschrijven maar in praktijk (misschien ligt dat aan België) zie ik het niet in uitvoering, of bij een enkeling. Dus vind ik het gebruik ervan verantwoord omdat er 1 iemand op de 20 zijn spullen wel correct gebruikt? Dat vind ik dus een punt waarover nagedacht moet worden. Ik ben voor educatie, ruiters uitleggen waarvoor iets bedoeld is, sporen zijn niet om lui te zijn omdat je je paard liever een keer fatsoenlijk pijn doet ipv 30 keer schopt. Sporen zijn om op het hogere niveau nog meer verfijning aan te brengen als je paard al optimaal loopt op normale beenhulpen. Een zweep dient als aanwijzer, als herinnering, om het deel van het lichaam aan te spreken wat je nodig hebt, te engageren, niet om te slaan. Als jij je zweep nodig hebt om je paard over een sprong heen te krijgen omdat ie op stem- en beenhulp anders niet gaat zou ik toch even kritisch naar de effectiviteit kijken van je hulpen. Dat is mijn mening. Hulpmiddelen dienen voor verfijning, niet omdat je te lui bent om er het werk in te stoppen ;) een goede degelijke basis kost tijd, geduld en kunde.


Ik weet niet...maar bij ons op stal was afgelopen zondag nog springconcour. Ik heb werkelijk niet één ruiter z'n paard over de hindernis zien slaan.

mika11

Berichten: 11107
Geregistreerd: 12-12-10
Woonplaats: Noord Veluwe

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 10:21

horsesxme schreef:
Mijn mening is dan ook dat we niet teveel op hulpmiddelen moeten leunen maar ook gewoon zonder moeten kunnen rijden. Niet dat je per se sporen MOET gebruiken omdat je paard anders niet loopt. Het is nou eenmaal niet natuurlijk.



Maar als je zo gaat denken, kun je helemaal niet meer op een paard gaan zitten.
Voor een paard is het helemaal niet 'natuurlijk' dat er iemand op z'n rug zit en hem rondjes laat lopen.

Je kan het wel zo 'natuurlijk' mogelijk maken, maar dat is meer voor je eigen geruststelling dan dat het paard er wat aan heeft.

SGorter
Berichten: 514
Geregistreerd: 13-02-16

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 10:58

DatBenIkNou schreef:
Lusitana schreef:
Het zijn gewoon communicatie middelen. Net als gebaren, aanrakingen, en je stem. Op zich helemaal niks mis mee, tot je gaat wapperen, slaan/hard duwen en schreeuwen.

Bij paarden vertaalt het zich ook in overmatig en te hard gebruik van de middelen waar op zich ook normale tot zeer verfijnde /zachte communicatie mee mogelijk is.



Hier kan ik mij helemaal in vinden.

SGorter: een(jong) paard longeren doe je ook met een longeerlijn en een longeerzweep? Ook dan is het gewoon een communicatiemiddel om aan te geven wat je wil? We hebben het hier helemaal niet over slaan of een pets geven over het algemeen. Maar gewoon aangeven wat je wil van het paard. Overigens rijd ik ons paard nooit met zweep. Simpelweg omdat ze erg voorwaarts is en goed aan het been is. Spoortje wel, puur om beenhulp te verfijnen en je maar heel minimaal hulp hoeft te geven dan.

Ik moet eerlijk gezegd wel een klein beetje lachen om sommige reacties hier...Kom op ff zeg, een gemiddeld paard weegt zo'n 500 kilo. Weet je hoe grof paarden onderling met elkaar communiceren? Het is geen cavia.

Ts ik lees dat je bitloos je verzorgpony rijdt met z'n kin op de borst. Je 'kan wijken, schouderbinnenwaarts ect.' maar kan je pony niet ontspannen nageeflijk rijden en geen les met je 17 jaar?
Maar een paar jaar les gehad en nu denken dat je de wijsheid in pacht hebt. Vindt je het erg als ik dat veel onvriendelijker voor een paard vind dan iemand die keurig met een stille hand een bit gebruikt, een spoortje met een stil been en een zweepje om een paard een aanwijzing te geven??


Ik longeer op stem en lichaamstaal ;)

Jildau

Berichten: 9408
Geregistreerd: 24-07-05
Woonplaats: Reahûs

Re: Waarom rijden we met zweep, sporen, bit etc?

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 11:07

Maar hoe heb je je paard ooit aangeleerd te gaan galopperen als jij galop roept? Mijne doet dat ook op stem maar de eerste keer begreep hij die stem commando's uiteraard nog niet en had ik een longeerzweep nodig. Niet om hem te slaan uiteraard.

maralyn

Berichten: 10419
Geregistreerd: 23-02-09
Woonplaats: --

Re: Waarom rijden we met zweep, sporen, bit etc?

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 11:19

Zweep.
Als ondersteuning voor mijn hand en kuit.
Spoor. Om tot de mm te verfijnen.
Bit... Minimale handhulp samen met teugelsdruk op hals

Kabayo

Berichten: 13945
Geregistreerd: 30-05-12
Woonplaats: Fryslân

Re: Waarom rijden we met zweep, sporen, bit etc?

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 11:24

Even ter opheldering. Die wedstrijd voor 3.5 jarigen was een aanlegtest voor gangen. Soort bestgaand rijpaard. Geen B of L1 proef oid

DatBenIkNou
Berichten: 4722
Geregistreerd: 27-01-07
Woonplaats: Ergens

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 11:53

Jildau schreef:
Maar hoe heb je je paard ooit aangeleerd te gaan galopperen als jij galop roept? Mijne doet dat ook op stem maar de eerste keer begreep hij die stem commando's uiteraard nog niet en had ik een longeerzweep nodig. Niet om hem te slaan uiteraard.

Ik ben een beelddenker en zie nu iemand rennen met een peentje en galop roepen. ;-)

Amiigo

Berichten: 7310
Geregistreerd: 03-11-07
Woonplaats: NB

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 12:29

Kabayo schreef:
Even ter opheldering. Die wedstrijd voor 3.5 jarigen was een aanlegtest voor gangen. Soort bestgaand rijpaard. Geen B of L1 proef oid

Je hoeft je toch niet te verdedigen :) een B of L proef is niet meer dan stap draf galop, doe je thuis ook. Ik heb altijd het idee dat ik thuis meer doe dan op concours, dan zou die het moeten beheersen.

Lusitana

Berichten: 22435
Geregistreerd: 26-10-04
Woonplaats: buiten Grandola, Alentejo, portugal

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 12:51

Dat middelen verkeerd gebruikt worden, is toch niet de schuld van de middelen?
Neem nou de stem, daar kun je gewoon mee fluisteren, maar ook mee zingen, of praten of schreeuwen, maar in beginsel heeft iedereen gewoon "stem". Wat je er mee doet en hoe, dat is aan de persoon.


Het is goed dat er kritisch gekeken wordt naar ruitermetaliteit en rijstijl en methoden, maar als je wel zweep, sporen en bit gebruikt ben je niet persee slechter aan het communiceren met je paard. Dat is wél het geval als je het ruw gaat gebruiken, grof of ontijdig gaat reageren uit ongeduld of onmacht of onkunde bv maar dan is er dus per definitie al een gestoorde communicatie en totale verwarring (meestal gepaard met angst of aangeleerde onderdanigheid).
Echter bij een goede communicatie kan een extra aanwijzing of kleine correctie prima werken zonder dat een paard daar verward of bezeerd van raakt.

Als je geen sporen zweep of bit gebruikt ben je niet per defnitie beter aan het comuniceren met je paard, slechts anders.
Ook zonder die middelen is het mogelijk ruw te zijn en een paard in verwarring te brengen of angstig te maken en pijn te doen.

Een paard hoort ook niet bang te zijn van een zweep bv. Dan gebruik je hem echt verkeerd.



(naderhand typefout verwijderd)
Laatst bijgewerkt door Lusitana op 20-02-18 13:20, in het totaal 1 keer bewerkt

DatBenIkNou
Berichten: 4722
Geregistreerd: 27-01-07
Woonplaats: Ergens

Re: Waarom rijden we met zweep, sporen, bit etc?

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 12:55

Dat is mooie, zinvolle uitleg Lusitana! Zo is het gewoon.

SGorter
Berichten: 514
Geregistreerd: 13-02-16

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 13:13

Jildau schreef:
Maar hoe heb je je paard ooit aangeleerd te gaan galopperen als jij galop roept? Mijne doet dat ook op stem maar de eerste keer begreep hij die stem commando's uiteraard nog niet en had ik een longeerzweep nodig. Niet om hem te slaan uiteraard.


Je kan het toch combineren, lichaamstaal en stem? Gaaaaaalop, wat klakken met je tong en meer naar zijn kont en aanmoedigen met je lichaam is meestal al genoeg. Vaak genoeg oefenen en bij gaaalop gaan ze al. Onder het zadel geef de galophulp zoals je hem wilt en je stem erbij. Oefenen oefenen oefenen en je paard doet het op je hulp. Geduld, respect naar je paard en kleine stapjes.

Lusitana

Berichten: 22435
Geregistreerd: 26-10-04
Woonplaats: buiten Grandola, Alentejo, portugal

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 13:32

SGorter schreef:
Je kan het toch combineren, lichaamstaal en stem? Gaaaaaalop, wat klakken met je tong en meer naar zijn kont en aanmoedigen met je lichaam is meestal al genoeg. Vaak genoeg oefenen en bij gaaalop gaan ze al. Onder het zadel geef de galophulp zoals je hem wilt en je stem erbij. Oefenen oefenen oefenen en je paard doet het op je hulp. Geduld, respect naar je paard en kleine stapjes.

Bij longeren is een zweep alleen maar het verlengde van je arm, dus lichaamstaal. Je kunt ook met een touw zwaaien bv. Allemaal verduidelijking van je arm-lichaamstaal.
Laten knallen van de zweep is feitelijk vervanger van een stemhulp bv.
Methodes verschillen, maar voor het paard is het gewoon een aanwijzing, geen straf.

Een "versterker" van je lichaamstaal gebruiken is niet altijd noodzakelijk, maar kan wel handig zijn, en een paard hoeft er ook geen probleem mee te hebben.

Wat je ook niet uit het oog moet verliezen is dat niet elk paard hezelfde is. Er zijn paarden die volgzaam zijn, er zijn er die werkwillend zijn en er zijn er die bij voorbaat geen zin hebben en in discussie gaan bv.
Daarbij bestaan er ook nog paarden die beschadigd/verpest zijn door anderen, niet alle paarden hebben een schone lei als ze bij een ruiter aankomen en daardoor zijn soms ook aanpassingen nodig, al is het maar ter overbrugging bv, voor betere communnicatie. Je moet paarden nu eenmaal leren luisteren naar een manier van werken. Het kwartje moet wel vallen en we moeten proberen ze te helpen daarmee.
Niet alle methodes en niet alle middelen zijn bij alle paarden (meteen) even succesvol.
Een goede ruiter zoekt naar de zachts mogelijke communicatie, maar dat kan een weg zijn waarbij je van overdreven duidelijk via duidelijk naar verfijnd gaat met in beginsel hulp van bv een (longeer) zweep.

faunty

Berichten: 1791
Geregistreerd: 06-06-13

Re: Waarom rijden we met zweep, sporen, bit etc?

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 14:04

Met rijden vaak geen zweep , ik ga dan heel erg met mijn handen open zitten . Sporen soms , maar met gewoon trainen niet , alleen met bijv het aanleren en doorleren van sommige zijgangen wil ik een wat preciezere plek aanraken

Met grondwerken heb ik áltijd een zweep /stick bij me . Het is een communicatie middel en ook een stukje veiligheid , afstand creëren bij het cirkelen en vrijspringen en ook met het longeren

Als ik met mijn paard buiten ga wandelen gaat er ook altijd een zweep mee. Ik moet mijn paard uit gevaarlijke situatie kunnen halen door te draaien of voor achterwaarts te gaan . Als het nodig is gebruik ik daar mijn zweep voor

horsesxme
Berichten: 68
Geregistreerd: 06-04-17
Woonplaats: Rotterdam

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 20-02-18 21:07

SGorter schreef:
Dan nog, ik vind niet dat je sporen mag gebruiken omdat je zelf de tijd/moeite er niet in wilt steken om je paard fatsoenlijk aan het been te rijden. In dat geval ben ik wél tegen sporen. Dat je stille benen hebt heeft daar niks mee te maken.


Hier ben ik het volledig mee eens

horsesxme
Berichten: 68
Geregistreerd: 06-04-17
Woonplaats: Rotterdam

Re: Waarom rijden we met zweep, sporen, bit etc?

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 20-02-18 21:10

Er blijkt ook nogal verwarring te zijn over wat ik precies bedoel. Ik heb niks tegen zwepen als ze als aanwijzings middel worden gebruikt zoals bij vrijheidsdressuur of mennen.

Ik vind het alleen irritant om te zien als mensen sporen zwepen enz. Gebruiken omdat ze te "lui" zijn om te werken zodat ze zonder kunnen. Dat het paard anders niet loopt.

michellevd12

Berichten: 21
Geregistreerd: 23-05-10
Woonplaats: sliedrecht

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 21:32

Zowel bit als Bitloos kan beide veel kwaad bij verkeerd gebruik maar bij goed gebruik... Agh waarom niet... ik rij met bit, lederen bit en bitloos: touwhalster, kingekruist, sidepul, kaptoom etc. genoeg geprobeerd dus! niet omdat niks hielp maar we waren gewoon nieuwschierig en alles werkt wel even goed maar ik denk dat dat heeft te maken omdat je een paard vanuit je zit/houding, stem en been aanstuurd ipv getrek of beter gezegd gesjor en gehang aan die teugels natuurlijk is verbinding in de teugel fijn en de mond voelen hoort, dat maakt het alleen maar stabieler en dus duidelijker
Mensen die met sporen rijden vind ik dus geen ruiter in ieder geval absoluut geen ruiter die op gevoel kan rijden een paard kan een vlieg op zijn vacht voelen zitten als het je kuit niet voelt, wilt het paard je gewoon niet voelen. In mijn ogen gewoon verkeerd aangeleerd gedrag fout van de mens dus...
‘Spreken met een paard is een droom van velen maar wat is het waard als we hen alleen bevelen’

Cinnepin

Berichten: 8928
Geregistreerd: 26-02-15
Woonplaats: Vdaal

Re: Waarom rijden we met zweep, sporen, bit etc?

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 22:02

Maar als je kijkt naar western, naar die sporen en soms de bitten die er in hangen :wow: wat vinden jullie daar dan van? Daar lijkt het wel standaard bij de uitrusting te horen. Dan denk ik ook, is dat nou allemaal nodig? 8)7

prugelpiet

Berichten: 12561
Geregistreerd: 20-01-12

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 22:11

horsesxme schreef:
Waarschijnlijk krijg ik nu een heleboel haat op me af maar dit is grotendeels hoe ik er over denk.

Ik zie mensen elke dag rijden met bitten. Zelf heb ik er vrij weinig tegen zolang deze correct worden gebruikt.

Dus dan ook geen beginners op beestjes met bit laten hobbelen en trekken.

Dan heb je nog de zweep. Ergens vind ik het belachelijk. Ja alles is prima zolang je het goed gebruikt. Maar toch! Het blijft een paard op zijn achterste een tik geven. Ik vind dat de zweep alleen moet worden gebruikt voor het paard door zeer gevordenen als het ECHT niet anders kan. En dan heb ik het over aanvallen etc. En dan niet een tik geven maar een waarschuwende zwaai in de lucht.

En sporen...
Waarom gewoon.
Het is serieus gewoon NIET nodig.
Been eraan en hoppa. Luisteren ze niet zonder? Net zolang oefenen tot ze het wel doen.

Ik heb het idee dat wij mensen een beetje lui zijn en liever zoiets gebruiken dan goed en lang trainen op een goede manier.


Als een paard aanvalt krijgt die geen waarschuwende zwaai. Dan krijgt die een mep. Met de zweep. Op z'n hoofd. (of elk ander deel wat het eerst in de buurt komt). Zijn ze helemaal betoeterd.
Maar met diezelfde zweep kan je ze onder het zadel met sommige dingen net wat meer helpen.
We nemen als voorbeeld even het wijken en mijn pony. Die vind het nog erg moeilijk, en als ik dan even net een klein kriebeltje geef op de flank, helpt dat met het meenemen van de achterhand. Dan gaat het goed en kan ik belonen. Moet ik het dan 30 keer fout doen omdat die stomme zweep zo zielig is?

En als ik er dan eentje rijd die een tik op zijn of haar achterste heeft gekregen, was die ook verdient.


Niet elk paard reageert goed op een bitloos hoofdstel. En niet elk paard kan je veilig op een bitloos hoofdstel rijden.

Het sporen gedeelte ga ik niet eens op in. Je hebt duidelijk geen idee waar die dingen voor zijn. En nee, ik rij er zelf niet mee omdat het niet nodig is. Is het wel nodig knoop ik ze net zo makkelijk om.

Alles kan je goed en fout gebruiken. Zo zacht als het kan, zo hard als het moet, TS.

ninavo

Berichten: 907
Geregistreerd: 16-07-16

Re: Waarom rijden we met zweep, sporen, bit etc?

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 22:16

Ik vind dit wel interessant, ben zelf van mening dat je het prima mag gebruiken als je weet hoe je er mee om moet gaan. Laats zag ik een meisje van 6 met scherpe sporen en een lange dressuurzweep rijden. De pony ging iets langzamer lopen om te poepen en hop die sporen derin en een flinke tik met die zweep. Dat vind ik best overbodig.

Chabby

Berichten: 364
Geregistreerd: 29-01-18
Woonplaats: Medemblik

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 22:21

Ik rijd zelf zowel met als zonder bit. Met zweep en sporen heb ik nooit gereden en dit zou ik ook niet willen.

KoosnaamloosJarig
Berichten: 241
Geregistreerd: 31-07-17

Re: Waarom rijden we met zweep, sporen, bit etc?

Link naar dit bericht Geplaatst: 20-02-18 22:33

Ik ben voor bit, sporen en zweep mits dit goed gebruikt wordt. Sporen enkel klein en bol om enkel hulpen te verfijnen. Zweep gebruik ik enkel om evt. Achterhand soms iets opzij te drukken.