Bokt.nl

**Geplaatst**: 01-08-20 17:41

Geplaatst: 01-08-20 17:41

Als paarden niet meer gereden mogen worden is het een uitstervend ras ben ik bang.

Als ik kijk hoeveel plezier mijn paard er ook aan beleefd en ja dat is echt zo, geloof ik niet dat het een dierenkwelling is.
Natuurlijk moet er aandacht zijn voor het welzijn. Ook buiten het rijden om. Maar ik denk juist nu het paard geen werk paard meer is dat ook steeds beter gaat.
Maar misstanden heb je helaas altijd en dan is het zorg dat ook uit te spreken.

**Geplaatst**: 01-08-20 17:55

Re: Zweepgebruik, nog van deze tijd?

Geplaatst: 01-08-20 17:55

Ik ben dan benieuwd of paarden die nooit bereden worden ook geen schade hebben. Net als mensen van een bepaalde leeftijd ook allemaal wel wat hebben als je alles zou bekijken.

Ik geloof dat mijn paard ook plezier aan rijden beleefd, ja. Het enige verschil tussen nu en tijdens blessure is het rijden. We waren er elke dag, poetsen, voeren, aandacht geven en e kwam gewoon buiten. En toch werd ze chagrijnig en ging hele dagen aandacht opeisen. Zelfs naar andere paarden uithalen als ze langskwamen en dat is echt niks voor haar. Ze had toen al geen pijn/last meer. Nu nog steeds hetzelfde maar paard is veel vrolijker.

Die zweep die ik tijdens het rijden gebruik, gebruik ik voor allerlei dingen. Vliegen weg jagen, wat vrijheids dressuur enzovoorts. Allemaal op dezelfde manier als tijdens het rijden, aanwijzen of aanleggen.

**Geplaatst**: 01-08-20 18:45

Re: Zweepgebruik, nog van deze tijd?

Geplaatst: 01-08-20 18:45

Het gaat niet om "niet meer gereden mogen worden". Het gaat om de erkenning dat paarden slijten van rijden, harder dan wanneer ze niet worden bereden. Ik heb een periode niet meer willen rijden om die reden. Nu rijd ik wel weer omdat er voor de paarden in mijn ogen ook iets tegenover staat. Ze kunnen zeker genieten van lekker in het bos rijden of zo. Tenminste sommige paarden, zeker niet allemaal. Ik geloof ook niet langer dat een paard goed getraind moet worden en moet leren dragen. Ik rijd alleen in het bos of buiten in ieder geval, bitloos en eigenlijk altijd met een lange teugel. Ik dwing ze in geen enkele houding en ze zoeken naar de houding die ze zelf prettig vinden. Is dat slecht? Nee, ik geloof het niet. In het wild zijn merries voornamelijk drachtig, eten ze zich vol in voorjaar en zomer en vermageren weer in de winter. Dat is hun natuur. Wanneer ze dik zijn slepen ze zo 100 kilo of meer extra mee. Dat doen ze niet alleen dat uurtje dat ik zou rijden maar dag en nacht. Blijkbaar zijn ze daar op gemaakt en doen ze dat zonder schade. Vandaar dat ik ze niet meer "met de achterhand eronder" wil rijden, dat is echt onzin. Dat zie je ook wel aan de paarden tijdens een training; aldoor wil een paard zijn houding veranderen, zijn nek strekken of omlaag brengen, mee bewegen van links naar rechts. Maar wij dwingen ze in een constante houding te lopen, hebben altijd druk op het bit ook al is dat soms lichte druk om ze het bit te laten aannemen. Ik zie dat paarden dat beslist niet fijn vinden en wil ze dat dus ook niet meer aandoen. Als je dat eenmaal gaat zien, zie je overal die ongelukkige paarden met ongemakkelijke houdingen...En nee, een zweep hoort daar zeker niet bij in een normale situatie!

**Geplaatst**: 01-08-20 18:50

Geplaatst: 01-08-20 18:50

brokjes schreef:
Ik vraag me af waarom we eigenlijk levende dieren gebruiken voor ons vermaak. Hoeveel fysieke schade is er wel niet aan paarden, door de belasting van de ruiter?

In de natuur wordt een gemiddeld paard niet ouder dan 7 aan gebrek van medische zorg en mogelijk waren de paarden zelfs uitgestorven of een bedreigddiersoort als we ze niet als gebruiksdier zouden houden.

Ik durf wel te stellen dat gemiddeld paard het bij de mens beter heeft dan in de natuur.

**Geplaatst**: 01-08-20 18:59

Geplaatst: 01-08-20 18:59

LoLa_108 schreef:
Ik denk inderdaad dat je geen verschil kan maken van zweepgebruik tussen warm- of koudbloeden. De koudbloeden mogen dan wel een dikkere huid hebben maar ik denk persoonlijk dat het niet zoveel dikker is dat ze ook daadwerkelijk minder pijn zullen voelen als ze een klap krijgen?

Ben ik niet mee eens. Ik ken geen warmbloed die hoog in het bloed staat en een harde tik nodig heeft voordat dat die reactie geeft.
Sterker nog, wanneer zachte tik niet werkt dan heb je 9 van 10 keer te maken met angst waarbij je echt niet met geweld te werk moet gaan.

Daarnaast ken ik meer dan genoeg koudbloeden die je beste tik kunt geven zonder dat ze onder de indruk zijn.

Neem ook als voorbeeld een straten maker en een kantoor mannetje.
Kantoor mannetje heeft geen eelt op de handen en kan met zijn handen weinig hebben.
De stratenmaker heeft dikke laag eelt op zijn handen en mokers van handen. Beide slaan elkaar zo hard mogelijk op elkaars hand palm.
Ik durf wel te wedden wie het meest pijn heeft.

BTW als bijna geen verschil zou zijn in dikte van huid hoe kan het dan zijn dat een geschoren koudbloed het minder snel koud heeft dan een geschoren warmbloed?

**Geplaatst**: 01-08-20 19:06

Geplaatst: 01-08-20 19:06

Tja, het gebruik van de zweep. Liefst rijd ik zonder zweep.
Ik werd ooit (ruim 25 jaar geleden) de (manege)les uitgestuurd omdat ik mijn zweep weigerde te gebruiken om een tik mee uit te delen en ik boos werd omdat de instructrice het nodig vond om dan maar haar zweep te gebruiken...

**Geplaatst**: 01-08-20 19:12

Geplaatst: 01-08-20 19:12

josien_m_ schreef:
Ik geloof ook niet langer dat een paard goed getraind moet worden en moet leren dragen. Ik rijd alleen in het bos of buiten in ieder geval, bitloos en eigenlijk altijd met een lange teugel.

Ik ben in bepaalde maten met je eens.
Alleen groen net ingereden paard moet wel getraind worden om te dragen.

Echter doe je dit niet door ze constant te ondersteunen. Wat wel goed is om ze af en toe te helpen en voor te waken dat ze niet scheef gaan lopen.

Ouder paard zou ik idd juist niet te veel mee bemoeien. Vaak weten ze zelf wat het best is en hoe ze kunnen lopen.

Dressuur zelf is jammer genoeg voornamelijk gericht op als verdien model waarbij het nooit voldoende is en het alleen maar beter kan. Strerker nog bij de dressuur raken juist meer paarden geblesseerd dan wanneer er recreatief mee wordt gereden.

**Geplaatst**: 01-08-20 20:23

Geplaatst: 01-08-20 20:23

Blussem schreef:
LoLa_108 schreef:
Ik denk inderdaad dat je geen verschil kan maken van zweepgebruik tussen warm- of koudbloeden. De koudbloeden mogen dan wel een dikkere huid hebben maar ik denk persoonlijk dat het niet zoveel dikker is dat ze ook daadwerkelijk minder pijn zullen voelen als ze een klap krijgen?

Ben ik niet mee eens. Ik ken geen warmbloed die hoog in het bloed staat en een harde tik nodig heeft voordat dat die reactie geeft.
Sterker nog, wanneer zachte tik niet werkt dan heb je 9 van 10 keer te maken met angst waarbij je echt niet met geweld te werk moet gaan.

Daarnaast ken ik meer dan genoeg koudbloeden die je beste tik kunt geven zonder dat ze onder de indruk zijn.

Neem ook als voorbeeld een straten maker en een kantoor mannetje.
Kantoor mannetje heeft geen eelt op de handen en kan met zijn handen weinig hebben.
De stratenmaker heeft dikke laag eelt op zijn handen en mokers van handen. Beide slaan elkaar zo hard mogelijk op elkaars hand palm.
Ik durf wel te wedden wie het meest pijn heeft.

BTW als bijna geen verschil zou zijn in dikte van huid hoe kan het dan zijn dat een geschoren koudbloed het minder snel koud heeft dan een geschoren warmbloed?

Okey, daar zit waarheid in. Ik ben het grote deels met je eens, Warmbloeden reageren vaak anders/heftiger dan koudbloeden, maar dit is niet altijd zo. Ik heb o.a een tinker bijgereden die met de zachtste aanraking van de zweep al reageerde. Ik vind dat je per paard moet bekijken waar die inderdaad het beste op reageert, ongeacht het een koud of warmbloed is (hoe zachter hoe beter).

Qua temperatuur weet ik het niet. Volgens mij heeft dat te maken met de hoeveelheid vet dat t paard heeft (dikkere huid zal wel iets helpen), en niet zozeer de huid. Maar hier durf ik niet veel over te zeggen aangezien ik me daar niet genoeg over heb ingelezen.

**Geplaatst**: 01-08-20 20:29

Geplaatst: 01-08-20 20:29

Blussem schreef:
brokjes schreef:
Ik vraag me af waarom we eigenlijk levende dieren gebruiken voor ons vermaak. Hoeveel fysieke schade is er wel niet aan paarden, door de belasting van de ruiter?

In de natuur wordt een gemiddeld paard niet ouder dan 7 aan gebrek van medische zorg en mogelijk waren de paarden zelfs uitgestorven of een bedreigddiersoort als we ze niet als gebruiksdier zouden houden.

Ik durf wel te stellen dat gemiddeld paard het bij de mens beter heeft dan in de natuur.

Nee die 7 jaar wordt juist gehanteerd voor onze gedomesticeerde paarden, al schijnt dat niet helemaal te kloppen. In het wild worden ze een jaar of 20 heb ik juist begrepen. Paarden doen het juist vrij goed in het wild, kijk maar naar de mustangs in amerika. Dus uitsterven is nog niet aan de orde.

**Geplaatst**: 01-08-20 22:27

Re: Zweepgebruik, nog van deze tijd?

Geplaatst: 01-08-20 22:27

Sorry dat ik het zeg maar mijn paard van 20 had het nooit gered in het wild zonder hulp van de dierenarts. Ook is er in de wild geen hulp wanneer er bij een merrie problemen zijn met de bevalling. Ik ben trouwes erg benieuwd waar op gebaseerd is dat gemiddeld leeftijd in het wil 20 is.

Hier worden alle paarden die hier gehouden worden zonder problemen 20 jaar. Ben heel benieuwd hoe je er op uitkomt dat gedomesticeerde paarden maar gemiddeld 7 worden. Al heb ik mijn vermoeden dat dit meer met de sport heeft te maken.

**Geplaatst**: 01-08-20 22:33

Re: Zweepgebruik, nog van deze tijd?

Geplaatst: 01-08-20 22:33

Ja dat klopt, dat wordt over sportpaarden al jaren gezegd. Maar reken daarbij ook de dieren die geslacht worden en die met allerlei blessures door het rijden ingeslapen worden... Natuurlijk wordt niet ieder dier 20, sommigen gaan dood aan ziektes of complicaties, anderen worden opgepeuzeld.

**Geplaatst**: 01-08-20 23:01

Geplaatst: 01-08-20 23:01

Ik ben ook erg benieuwd naar de bronnen achter bovengenoemde getallen. Met een rondje googlen kom ik namelijk zoveel verschillende getallen tegen dat ik bovenstaande leeftijden niet zomaar aan kan nemen.

Overigens, is deze discussie echt appels met peren vergelijken. Gemiddeld genomen worden Shetlanders ook ouder dan shires, net zoals dat kleine honden over het algemeen ouder worden dan grote honden.

Zover ik weet komen de meeste wilde paardenrassen gemiddeld niet boven de 1m60 uit, terwijl dat al als een kleine maat wordt gezien bij de sportpaarden.

**Geplaatst**: 02-08-20 08:09

Geplaatst: 02-08-20 08:09

Die 7 doet al jaren de ronde.
Dat is een getal dat een verzekerings maatschappij ooit naar voren heeft gebracht.
Dat gemiddelde klopt dus ook nooit met de echte getallen, want met de 16/18 worden paarden uit de verzekering gegooid, dus dat paard dat 30 word en de getallen omhoog trekt telt niet mee.
Die jaarling die nog nooit gereden is maar in de opfok ernstig letsel op loopt en ingeslapen word wel, dus trekt het getal hard naar beneden.

Daarnaast denk ik dat er zeker paarden in de het wild 20 worden.
Zijn dat merries geven die het sterkte door.
Daarnaast zijn er die een blessure krijgen met de 4 en door een roofdier opgevreten worden.
Terwijl ze bij ons naar de dierenarts gaan en ook 20 kunnen worden.

Betreft training, ja ik vind wel dat als je er op gaat zitten ze getraind moeten worden om te dragen.
Zie voorbeeld hierboven, krijgt het paard in het wild wat word die ook geen 20. Of tot de 20 kreupel maar net zelfredzaam genoeg, dat willen wij niet.
Dus dat voorbeeld mag je niet aanhalen dat ze daar oud worden en dat ook doen met lopen hoe ze zelf willen.
Dus ja, gaan wij er op zitten moet je ze trainen voor te dragen, dat is geen gelul trek hem in de krul.
Maar erlangs en erop trainen op die minimale hulpen, zodat je ze recht krijgt op 2 teugels, recht dus in het lijf. En die achterhand gaat werken zodat ze nageelfijk gaan lopen den de buikspieren gaan gebruiken.En daarmee die "brug" waar wij opzitten versterken.
Mensen gaan ook naar de sportschool om fit te blijven.

Zullen paarden slijten van het rijden, vast, zullen paarden slijten van het hele leven veulens krijgen in de natuur, ook vast.
Zullen er paarden dood gaan van verhongering en ontbering in de natuur, vast.

**Geplaatst**: 02-08-20 10:11

Geplaatst: 02-08-20 10:11

Die 7 jaar is vast geen "hard" getal. Maar dat er veel stuk gaan door onze manier van rijden is wel duidelijk en heeft Zefanja of Sharon Mae Davis wel aangetoond. Vooral die krul rijden geeft veel schade: artrose in de nekwervels, kissing spines wordt er aan gelieerd. Wilde paarden stellen zichzelf recht door hun manier van fourageren, door te rijken naar takken e.d. Terwijl ik ook altijd had geleerd dat alle paarden van nature scheef zijn. Want wij zagen ze dus niet anders. Dat blijkt dus niet te kloppen! Waarna ik dus wel opgehouden ben met longeren of in een bak rondjes lopen want ik kan me niet voorstellen dat dat gezond is voor een paard...Rechtuit rijden en niet die herhaalde bochten constant lijkt me beter. Maar het blijft zoeken naar wat ik vind dat ik kan en mag vragen, wat voor een paard goed is en natuurlijk ook wat ik graag doe...Ik zou het paard zo veel mogelijk regie willen laten over zijn of haar eigen leven.

**Geplaatst**: 02-08-20 10:22

Geplaatst: 02-08-20 10:22

Zoals een mens links of rechtshandig is een paard dat ook.
Als die onderzoekers beweren van niet zou ik hun onderzoek ook met een korrel zout nemen.
Dat voel je ook als je op een jong dier stapt dat ze een voorkeurskant hebben. De een meer dan de ander, maar ze hebben het.

Ik denk dat rijden schade kan geven, dat klopt.
In de natuur opgevreten worden ook

In de krul trekken dat dit slecht is hoef ik niet eens over nadenken en ik gruwel er dan ook van dat dit toen door Anky enz zo is gepromoot. Oh nee dat hete dan diep en rond. Verschrikkelijk

Terug weer naar klassiek, maar gelukkig hoor ik dat geluid weer steeds meer

Longeren is inderdaad niet erg goed, ik geloof dat de meeste mensen dat ook wel vinden.
Lange lijnen en daarmee rechtuit is weer wat anders.

rechtuit is goed, maar heb je dan een paard scheef onder je en hij komt daardoor steeds met het meeste gewicht op bijvoorbeeld rechtsvoor, dan is het net zo goed slecht.
Loopt hij met de kop omhoog zonder ruggebruik krijg je net zo goed KS.
Daarom is dressuurtraining zoals in de klassieke dressuur ooit is bedacht erg goed voor een paard.
en dan zal de schade enorm mee vallen.
Nadeel, door 25 jaar Anky en dat soort lui zijn er veel instructeurs en ruiters verleerd wat dressuur betekend.
Maar regie in eigen lijf is zeker ook niet de aanrader.

**Geplaatst**: 02-08-20 10:29

Re: Zweepgebruik, nog van deze tijd?

Geplaatst: 02-08-20 10:29

Nee, dat links of rechtsbenig schijnt echt niet te kloppen. Zoek maar op Sharon Mae Davis, ik ben daar zelf niet zo handig in. Onze dieren worden links of rechts door de beperkte loopruimte en de onmogelijkheid te lopen in ongelijk terrein en te kunnen browsen aan bomen. Want zo stellen ze zich weer recht. Uit de dissecties van o.a. Koniks bleek dat die gewoon recht waren namelijk.
Dat mensen longeren niet zo goed vinden denk ik toch nog niet. Wat ik lees is bij een dag niet rijden "men" vindt dat er dan best gelongeerd kan worden... Dan gebeurt dat dus wel 1 of 2 keer per week.

**Geplaatst**: 02-08-20 11:15

Re: Zweepgebruik, nog van deze tijd?

Geplaatst: 02-08-20 11:15

Rijden niet alleen schade als je de hals in de krul trekt. Er is altijd schade die onbereden paarden niet hebben (bron podcast Zefanja).
Ik stel hij alles wat ik wil doen met en paard de simpele vraag, is het in het belang van het paard? Zo nee doe ik het niet. Ik kan zeggen dat er bar weinig over blijft.

**Geplaatst**: 02-08-20 11:19

Re: Zweepgebruik, nog van deze tijd?

Geplaatst: 02-08-20 11:19

Maar dan kom je op de best lastige vraag: wat is in het belang van het paard? In onze menselijke omgeving zijn er weinig uitdagingen om je als paard te ontwikkelen, lichamelijk zowel als geestelijk. Ook in de natuur zijn er uitdagingen die niet direct winst opleveren maar op den duur voordeel geven. Hoe zou je dat je paard kunnen bieden?

**Geplaatst**: 02-08-20 11:21

Geplaatst: 02-08-20 11:21

nuscaniels schreef:
In de bak idem dito, dan liever been geen reactie tik en been dan continu maar weer been te moeten geven wat naar mijn idee meer afstompt.

Worden altijd veel van dit soort schijntegenstellingen gebruikt, als het over zweepgebruik gaat, maar je kan ook beide niet doen.
Elke pas been geven is verschrikkelijk afstompend, maar als ik elke rit eerst m’n paard een paar tikken moest verkopen, dan zou ik stoppen met rijden.

**Geplaatst**: 02-08-20 11:27

Geplaatst: 02-08-20 11:27

purny schreef:
Ok. Niet ieder manegepaard is afgestompt maar wel een hoop.

Omdat ze door slechte ruiters geslagen en geschopt worden, in de mond getrokken, tegenstrijdige hulpen krijgen. Dus uit zelfbescherming. -O-

Dan is een goede ruiter iemand die het wel voor elkaar krijgt zonder slaan. Die ruimte geeft, tijd, en het niet ziet als een fiets met haar. Ik heb hier zo,n hekel aan, dat manegepaarden op deze argumentatie maar afgerost worden door menig nietkundige ruiter. Ik vind oprecht dat je dat mag verbieden. Ga eerst zelf leren rijden en dan begrijpen wat je kan doen om een paard in dat uurtje te ondersteunen zodat het voor beide leuker is.

**Geplaatst**: 02-08-20 11:30

Geplaatst: 02-08-20 11:30

josien_m_ schreef:
Maar dan kom je op de best lastige vraag: wat is in het belang van het paard? In onze menselijke omgeving zijn er weinig uitdagingen om je als paard te ontwikkelen, lichamelijk zowel als geestelijk. Ook in de natuur zijn er uitdagingen die niet direct winst opleveren maar op den duur voordeel geven. Hoe zou je dat je paard kunnen bieden?

Heel veel is niet in belang van het paard. Het begint al met het fokken eigenlijk.

Klopt dat er weinig uitdagingen zijn. Ik ben er dan ook zeker op tegen om een paard gewoon op de wei te zetten en er verder niet naar om te kijken omdat dat natuurlijk zou zijn. Je kan je paard bijvoorbeeld uitdagen met verschillende mentale uitdagingen zoals spelletjes of speuren. En de omgeving uitdagender maken, bijvoorbeeld verschillende soorten ruwvoer, vijver, heuveltjes, bomen waar ze iets vanaf kunnen eten ect. Maar ik ben het met je eens dat dit wel een uitdaging is.

**Geplaatst**: 02-08-20 11:32

Geplaatst: 02-08-20 11:32

brokjes schreef:
Rijden niet alleen schade als je de hals in de krul trekt. Er is altijd schade die onbereden paarden niet hebben (bron podcast Zefanja).
Ik stel hij alles wat ik wil doen met en paard de simpele vraag, is het in het belang van het paard? Zo nee doe ik het niet. Ik kan zeggen dat er bar weinig over blijft.

En als je rijden ziet als een vorm van geestelijke uitdaging? Het Nederlandse paardenleven is nou niet bepaald uitdagend en stimulerend voor een paard, ook niet in de beroemde Paddock Paradise situatie, en nog minder in een stal of een gewoon weiland.
Rijden, mennen of ander werk geeft ze wel een uitdaging en houdt ze geestelijk bezig, afgezien van het fysieke aspect.

Om het even te vermenselijken: ik geniet van mijn vrije momenten, omdat ik daarnaast werk. Als ik alleen maar vrij ben zou ik er niet meer van genieten.

Ik merk ook aan mijn paard dat ze frisser is in 'spirit' op de dagen dat ze wel rijdt en aan het werk is. Als ze om wat voor reden dan ook een paar weken stil staat krijgt ze een hele doffe oogopslag, ondanks dat ze wel gewoon buiten staat met vriendjes en goed management.

**Geplaatst**: 02-08-20 11:37

Geplaatst: 02-08-20 11:37

Maar hoe weten we eigenlijk dat een paard uitdaging wilt? Is dat op zich al geen vermenselijking? Ik denk van zodra je een paard echt geeft wat nodig is: eten en drinken, veiligheid, gewoonte, sociaal contact en vooral ruimte, dat een paard voor de rest dan weliswaar geen mens, laat staan een zadel op zijn rug, nodig heeft.

Waarmee ik niet wil zeggen dat we paardrijden moeten afschaffen

Maar ik denk wel dat we zo nederig en eerlijk moeten blijven, dat we paardrijden meer voor onszelf doen dan voor het paard.

**Geplaatst**: 02-08-20 11:43

Geplaatst: 02-08-20 11:43

Gini schreef:
Maar hoe weten we eigenlijk dat een paard uitdaging wilt? Is dat op zich al geen vermenselijking? Ik denk van zodra je een paard echt geeft wat nodig is: eten en drinken, veiligheid, gewoonte, sociaal contact en vooral ruimte, dat een paard voor de rest dan weliswaar geen mens, laat staan een zadel op zijn rug, nodig heeft.

Waarmee ik niet wil zeggen dat we paardrijden moeten afschaffen Maar ik denk wel dat we zo nederig en eerlijk moeten blijven, dat we paardrijden meer voor onszelf doen dan voor het paard.

Tja, dat zullen we helaas nooit weten haha, ze kunnen nou eenmaal niet praten.

Ik baseer het puur op eigen ervaring en wat ik zie.

Niet rijden = doffe oogopslag, slomig en duf paard.
Wel rijden = ontspannen, maar wel 'wakker' in haar blik en gedrag.

Ik ben het overigens met je eens dat een paard het rijden of training niet nodig heeft. Maar dat betekend niet dat het geen verbetering van de levenskwaliteit kan zijn.

Al verzand op deze manier dit topic in een discussie over wel- of niet rijden en het gaat over zweep gebruik dus ik laat het hier maar bij haha.

**Geplaatst**: 02-08-20 11:46

Geplaatst: 02-08-20 11:46

Wat mensen werken vinden is niet benadering van paarden waarschijnlijk... al weten we dat natuurlijk niet precies. Werken is een menselijke uitvinding, "leven" zal wel oorspronkelijker zijn. Ik denk inderdaad dat iets met ze doen erop of erachter een geestelijke en lichamelijke uitdaging/ontwikkeling kan zijn voor paarden. Dat heb ik mezelf tenminste wel verteld toen ik weer met rijden begon

Met ze wandelen, al dan niet los in kuddeverband, komt ook in de buurt.
Of een paard uitdaging wil weten we natuurlijk niet. Wat wel natuurlijk of gezond is, is zich ontwikkelen in zijn leven. Ieder dier doorloopt een cyclus waarin hij leert en weer overdraagt aan de volgende generatie. In de loop van het leven kunnen we verschillende rollen aannemen, daar zijn we op geevolueerd. Keuze hebben in vriendschappen of kudde, zodat het dier verschillende kanten van zichzelf aan bod kan laten komen.