Geplaatst Sport
Ron van den Berg. Foto: Bellatrix
Ron van den Berg is jurylid in de westernsport. Boktfotograaf Bellatrix heeft hem een interview afgenomen om erachter te komen wat dit nou precies inhoudt, en wat de verschillen zijn met de dressuursport.
Voor veel Bokkers is het jureren van de westernsport onbekend. Kun je jezelf kort introduceren en vertellen wat je doet?
Mijn naam is Ron van de Berg en ik ben 54 jaar oud, ik ben getrouwd en heb 3 kinderen. Ik werk als shiftleader bij Omron in Den Bosch. Ik heb zelf altijd western gereden bij de DPHC (Dutch Paint Horse Club), WRAN (Western Ruiter Associatie Nederland) etc.
Helaas heb ik door gezondheid van het paard hiermee moeten stoppen. Vanwege de stichting die ik had met mijn vrouw Angela moest ik vanwege de verzekering de opleiding tot western instructeur volgen in Deurne. Dit zodat ik met terminale kinderen kon werken met behulp van ons paard Bucky. Angela en ik begeleiden hierbij de ouders omdat deze weten dat hun kind komt te overlijden. Wij weten wat ze door gaan maken omdat ook wij een kind verloren hebben.
Paarden zijn heel eerlijk en voelen een mens prachtig aan. Daarom is het ook super om met je paard op een eerlijke manier iets te bereiken.
De stichting heb ik niet meer want ik kan met Bucky niks meer doen. Nu vooral jureren en schrijven en Bucky heeft nu lekker rust.
Wanneer ben je begonnen met jureren? Heb je vooraf een opleiding gevolgd?
Ik heb mijn jury opleiding gedaan in 2017 bij de WRAN. Doordat ik moest stoppen met rijden wilde ik op een andere manier betrokken blijven met de westernsport. Om te mogen jureren moesten wij vele malen schaduw-jury zijn bij andere jury’s en heel veel schrijven als ringsteward. Bij andere verenigingen in binnen- en buitenland jureer ik alle onderdelen en bij de WRAN niet.
Inmiddels ben ik ook gevraagd als jury bij de PRAB (Performance Riding Association Belgium) en een organisatie in Luxemburg.
Op dit moment doe ik regelmatig jureren bij de DAWRA (Dutch Arabian Western Riding Association) en sinds dit jaar voor de AVS (Arabische Volbloedpaarden Stamboek) en Ajassimya (allen organisaties voor arabieren). Wat helemaal top is, is dat ik dit doe met jury’s uit het buitenland. Ik doe altijd schrijven bij de DPHC en zit daar bij jury’s uit Amerika en Duitsland. Hier leer je zoveel van. Je leert meer uit de praktijk dan uit de boeken. Ik zeg altijd; kilometers maken want autorijden leer je pas als je je rijbewijs hebt!
Wat houdt het jureren van de Westernsport precies in? Jureer je op alle
onderdelen of heb je een specifiek specialisme?
Je zit er als jury niet om de mensen te vangen op foutjes. Je kijkt vooral ook wat er allemaal goed gaat en probeert ze tips mee te geven voor de volgende keer. Als je dan de volgende keer ziet dat ze er iets mee gedaan hebben, geeft dit een goed gevoel. Natuurlijk wil iemand eerlijk beoordeeld worden want daar zit je voor maar dat kan je op verschillende manieren tot uiting laten komen.
Voorbeeld: Schrijf je een fout, bijvoorbeeld been optillen in de showmanship at halter, één keer op, of elke keer als hij dat doet in dezelfde manoeuvre? Ik doe dit meestal 1 keer. Je moet het ook voor de ruiter leuk houden. Ik geef dit dan wel meestal mee als tip om aan te werken. Meestal weet de ruiter dit zelf al wel.
Voorbeeld van een Trail pattern
Trail en ranch onderdelen vind ik het leukste om te jureren. Pleasure is wat lastiger want je ziet niet altijd alles en het is toch ook een beetje smaak.
Waar kijk je naar bij het jureren, zijn er per onderdeel specifieke punten waar je op let?
Dat is per onderdeel verschillend. Bij pleasure of trail kijk je naar heel andere dingen.
Bij pleasure kijk je naar de houding van het paard en de bewegingen. Bij trail kijk je naar de souplesse waarmee een paard op lichte commando/ gehoorzaamheid door een parcours heen gaat. Het liefst zie je dat het paard zelfstandig door een daarvoor geschikt parcours gaat.
Een parcours bestaat meestal uit verschillende onderdelen en bijna elk onderdeel staat weer uitgeschreven op een scoresheet. Je krijgt dan per stukje van de proef een score van hoe je het uitvoert en als je bijvoorbeeld een balkje aanraakt een score voor dat foutje (penalty).
Ik vind het belangrijk dat men eerlijk is tegen het paard en dat het een samenspel is tussen de ruiter en het paard. Vaak hoor je; “hij doet niet wat ik vraag” dan stel ik de vraag; “ben jij wel duidelijk geweest?”.
Uitleg trail score sheet:
504 :
Penalty 3, been buiten de balk. Penalty 1, harde tik. Penalty 0.5, zachte tik. Score negatief komt door de uitvoering minder dan gemiddeld.
508:
Goede rit en zelfs geplust.
Penalty 1 door harde tik balk.
Scoresheet trail
509:
Backup 1 penalty, been buiten de balk + uitvoering slecht.
Penalty 1 door harde tik balk.
0-score door geen left lope te laten zien. (linker galop)
512:
3 x harde tik op de balken verder een goede rit.
520:
0 score door dubbele teugelvoering bij het hek (2 maal de teugels vastpakken)
Wat zijn de verschillen tussen het jureren van trail, reining en andere onderdelen?
Elke onderdeel heeft zo zijn eigen kenmerken waar wij als jury naar kijken. Trail is souplesse en daarbij is de snelheid niet belangrijk. Bij de reining en ranch onderdelen ziet men graag wat meer snelheid. Elk onderdeel staat dan weer beschreven hoe te scoren en waar je penalties op kan geven.
Zijn er overeenkomsten en/of verschillen met de Engelse paardensport?
Bij dressuur heb je ook een keertwending om de achterhand maar bij de western is dit dan net weer iets sneller. Bij dressuur heb je draf en als een westernruiter dit doet gaat het voor een dressuur jury te langzaam. Je ziet wel dat beide niet van elkaar weten wat ze doen. Wij zien graag een losse teugel terwijl bij de dressuur men graag aanleuning ziet en andere halshouding.
Je moet deze 2 takken ook niet teveel met elkaar vergelijken.
Hoe is de sfeer over het algemeen op shows, is er onder de deelnemers veel concurrentie te merken?
Dat vind ik zo mooi, toen ik begon met de westernsport wist ik helemaal niks. Mijn concurrent stond mij te helpen en vier minuten later was ik zijn tegenstander. Samen iets drinken en soms trok je een hele dag met elkaar op, of je stond op dezelfde camping bij een meerdaagse show.
Ik vind dit een groot verschil met de dressuur of springen, ik zie daar meer ieder voor zich.
Neem je zelf een schrijver mee naar de shows, en wat doet deze precies?
Bij de WRAN moet het een 'WRAN-erkende' ringsteward zijn. Dit is een persoon die een opleiding heeft genoten over hoe te schrijven en wat zijn taken zijn. Deze zijn te vinden op de WRAN site.
Ik neem ook wel eens een eigen schrijver mee omdat als ik weet dat die persoon het kan dit rust geeft voor de jury. Waar ik achter ben gekomen is dat het belangrijk is dat je een ervaren ringsteward bij je hebt staan. Als je de ringsteward in de gaten moet houden kan je dingen missen wat niet goed is voor de sport.
Wat doet een ringsteward?
De ringsteward maakt op verzoek van de jury het scoresheet. Ze ondersteunen de jury en houden judge kaartjes bij. Ze zijn de vraagbaak tussen de ruiter en de jury. De ringsteward helpt met opbouwen en loopt met de jury het parcours na. De ringsteward is geen jury en mag zich ook zo niet gedragen. In het kader van leren is kort overleg altijd wel mogelijk.
Op sommige shows zijn er meerdere juryleden, kun je toelichten waarom dit is?
Dit heeft geen specifieke reden, dit is aan de organisatie. Wel is het zo, hoe meer jury's hoe meer verschillen er kunnen zijn (zou niet moeten kunnen). Als voorbeeld bij de trail “wat vind ik een harde tik met als gevolg een penalty -1 en wat vind ik een zachte tik met penalty -1/2".
Tijdens de pleasure, het verschil in wat zie ik wel en wat ziet de andere niet.
Sommige shows duren meerdere dagen, waarom is dat? Wanneer wordt bepaald dat een show meerdere dagen duurt?
Dit kan komen door de vele onderdelen die uitgeschreven worden. Dit kan ook komen door het grote aantal deelnemers, die men dan niet op een dag kan verwerken. Men bepaalt vooraf of het een meerdaagse show wordt zodat de ruiter hier rekening mee kan houden en mogelijk op meer onderdelen in kan schrijven zodat ook zijn paard rust krijgt tussendoor.
Reining pattern L1 & L2 proef 4
Zou je ook een korte uitleg kunnen geven wat de trail inhoudt en de reining?
Geciteerd uit het WRAN boekje:
Trail:
In dit onderdeel wordt de verrichting van het paard over de hindernissen beoordeelt, met de nadruk op opvoeding, gehoorzaamheid aan de ruiter en kwaliteit van de beweging.
Reining:
Een paard 'reinen' betekent niet alleen hem leiden maar ook iedere beweging van het te controleren. Het beste reining paard moet gewillig worden geleid of worden gestuurd met weinig of geen duidelijke weerstand en moet volledig worden gedicteerd. Elke zelfstandige beweging moet beschouwd worden als een gebrek aan controle.
Uitleg reining scoresheet:
511:
0 score wegens 5 spins rechts.
500:
Wissel iets te laat, rest op uitvoering manoeuvre.
514:
2x gestopt op marker (pionnen)
512:
o score omdat paard op 2 handen werd gepakt.
499:
Prima rit.
Reining scoresheet
