Geplaatst Bokt community
Marieke en Otto. Foto door Cynn.
Een nieuwe maand, een nieuwe Bokkers leggen uit. Deze keer hebben we Motje11 bereid gevonden een aantal vragen te beantwoorden. Ze is vooral bekend als "Onbeteugeld". Ze rijdt hier bitloos met haar paard Otto, en ze rijden dan springparcours, crossen, etc. Hieronder vertelt ze over hoe zij en Otto samen zijn gekomen, over tuigloos rijden en ze geeft nog tips voor mensen die ook tuigloos willen gaan rijden.
* Voor wie jou niet kent: kan je jezelf voorstellen?
1 Ik ben Marieke van Velzen, bekend van het Onbeteugeld rijden met mijn paard Otto. We geven demonstraties waarbij we zonder zadel en hoofdstel dressuuroefeningen laten zien en hindernissen springen. Ook hebben we een echte cross tuigloos gereden.
Ik besta niet zonder mijn paard Otto, dus hier hoort ook het verhaal bij van hoe wij bij elkaar zijn gekomen. Vanaf mijn 13e hielp ik bij een fokker, en vanaf mijn 16e ben ik daar paarden gaan beleren. Otto was het laatste paard dat ik voor hen beleerd heb. Dit was mijn droompaard en inmiddels was ik ook gaan werken waardoor ik eindelijk een inkomen had en dus een paard kon onderhouden. Dus toen heb ik hem gekocht. (Dit klinkt voor mij altijd een beetje raar omdat ik niet geloof dat je een ander levend wezen kunt bezitten, maar ik speel het maar een beetje mee zodat we veel tijd met elkaar kunnen doorbrengen. )
Toen Otto 14 was maakte ik het volgende jubileumfilmpje:
Ik zei toen dat ik over 10 jaar weer zo’n filmpje zou maken, dus volgend jaar maak ik er een over de afgelopen 10 jaar.
* Hoe ben je begonnen met het crossen?
Eigenlijk had ik dressuurambities, maar daar lag Otto’s talent niet. Hij was springgefokt dus ging ik ook maar springen. Een paar jaar later kende ik iemand die crosst en die haalde me over om ook mee te doen. Toen we onze eerste cross gereden hadden hadden we onze passie ontdekt, zowel Otto als ik!
* Kan elk paard crossen? En elke ruiter?
Ja hoor. En ik ben ervan overtuigd dat elk paard het leuk vind, zolang je het niveau maar aanpast naar zijn kunnen. En dat betekent dat niet elk paard wedstrijden kan crossen. Maar een crosstraining of een paar crosshindernissen springen is voor elk paard een leuke afwisseling en het houdt ze lekker fris tussen de oren. En elke ruiter kan leren crossen. Een beetje handigheid met rijden en springen is natuurlijk wel nodig, maar valt te leren.
Marieke en Otto. Foto door Cynn.
* Hoe ben je begonnen met teugelloos rijden? Hoe heb je je paard dit geleerd?
Ik ben eigenlijk begonnen door een keer op Otto te klimmen toen hij los in de bak liep met een ander paard. Het leek me zo mooi om op een paard te zitten dat helemaal vrij rondloopt en me gewoon mee te laten nemen met wat hij ging doen. Maar toen kwam ik erachter dat ik hem ook kon sturen en afremmen. Ik heb altijd goed met mijn zit gereden en toen ik het hoofdstel wegliet bleek hij dan ook op mijn hulpen te reageren. Zelfs zonder halsriem. Toen was ik verbaasd dat ik een grote volte in stap kon rijden en de overgangen van galop naar draf en van draf naar stap op mijn zit kon rijden. We zijn dat af en toe blijven doen en het sturen ging steeds preciezer. Nu kunnen we een kleine volte in galop maken en overgangen van galop naar stap. De zithulpen zijn gewoon hetzelfde als je met zadel en hoofdstel hoort te geven. Verder heb je een paard nodig dat graag wil gehoorzamen en dat krijg je door op de juiste momenten te ontspannen en te belonen.
* Wanneer (en hoe) kreeg je het idee dat een hoofdstel en teugels niet nodig zijn om een cross te rijden?
Ik liet een keer aan mijn instructrice zien wat we wel eens achter gesloten deuren deden. Die had dat aan mijn rijvereniging verteld die nog een leuke act zochten voor de jubileumavond. Toen ze dat aan me vroegen leek me dit helemaal niet zo geschikt. We sprongen toen nog niet zo, en hoe kan het publiek dan zien dat ik het paard stuur en niet gewoon een beetje mee hobbel? Ik dacht dat een kruisje springen wel moest lukken en toen ik dat ging oefenen sprongen we uiteindelijk een stijltje van 80 cm. Dat leek me wel acceptabel voor de act op de jubileumavond. Op de avond zelf ging het zo goed dat we de hindernis bleven verhogen en uiteindelijk 1,10 m sprongen! Er kwamen veel enthousiaste reacties van mensen die niet wisten dat we dit deden (nee, dit deden we ook nog niet ) en er kwam, heel cliché, een man naar me toe die vroeg of ik misschien vaker wilde optreden. We wisselden telefoonnummers uit en hij heeft nog 6 optreden voor ons geregeld. Nooit gedacht dat dit voor ons in het verschiet lag. En toen kwam Bokt met de stemactie waarbij je een demonstratie op Horse Event kon winnen. Ik was in die tijd net op bushcraftkamp, waarbij we eigenlijk geen mobiels zouden gebruiken maar ik moest af en toe toch even spieken hoe we ervoor stonden. En we hadden gewonnen, we mochten op HE optreden! De daarop volgende jaren zijn we door Horse Event zelf gevraagd om demonstraties te komen geven. En ook op verschillende andere plekken.
Maar ik wijd een beetje uit. Op de jubileumavond van mijn rijvereniging was ook Alice Naber die die dag over een cabrio sprong. Ze vond het leuk wat we deden en toen we weer eens bij haar waren voor een oefencross vroeg ik of ik een keer zonder zadel en hoofdstel mocht springen. Dat ging boven verwachting goed! Thuis nog nadromend besloot ik de volgende keer de gehele oefencross zo te rijden en als dat lukte zou ik proberen of ik een echte cross op die manier mocht rijden. Ik had nog geen afsprongen gedaan en wist niet of dat zonder zadel wel zou gaan. De volgende keer sprongen we de hele oefencross incl. afsprongen zonder tuig en toen zat ik dus aan de afspraak met mezelf vast dat ik dan een officiële cross zou zoeken om aan mee te doen.
Marieke en Otto. Foto door Cynn.
Ik vroeg verschillende crossorganisaties om toestemming maar de meesten durfden het niet aan. Tot ik het Bathmen vroeg, en die zagen het wel zitten als pauzenummer. We zouden na de klasse L aan de beurt zijn en ik vroeg hoe ze dat gingen doen met de hoogte van de hindernissen. Verlagen doe je niet zo makkelijk met een crosshindernis, dus wat ik niet zag zitten moest ik maar overslaan. Tja, 13 van de 15 hindernissen waren op L-hoogte dus dat was een beetje veel om over te slaan. Maar gewoon gesprongen en uiteindelijk rondgekomen met 1 weigering. Gelukkig blijven zitten en na een volte sprong hij die hindernis wel. De rest hadden we foutloos uitgereden.
* Wat doe je, naast crossen/teugelloos rijden nog meer met je paard?
Ik heb zoveel verschillende dingen met Otto gedaan. Dressuur (M), springen (B), crossen (M), Onbeteugelde demonstraties, buitenrijden, trainen bij NH instructeurs, beetje vrijheidsdressuur. Mennen is er niet meer van gekomen. Inmiddels is Otto 23 jaar en we doen nu alleen nog wat we leuk vinden. We rijden nog steeds samengestelde wedstrijden! Spring- en dressuurwedstrijden zijn we mee gestopt. En tot corona kwam gaven we ook nog regelmatig Onbeteugelde demonstraties. Of we dat straks weer op gaan pakken weet ik nog niet. Ik wil in ieder geval wel zolang mogelijk mee blijven doen aan crosstrainingen en oefencrossen. Ik ben ervan overtuigd dat dat een paard fit houdt. En Otto vindt het heel erg leuk.
Sinds een jaar woon ik op een plek waar ik Otto bij huis kan houden. Na 19 jaar op verschillende stallen heb ik hem eindelijk thuis. En dat bevalt geweldig! Heerlijk om uit het raam te kijken en hem in de wei te zien, of om ’s nachts nog even de wei in te lopen en onder een heldere sterrenhemel bij je paard te zijn. Ik heb nooit behoefte gehad aan een tweede paard. Eén paard kost al genoeg tijd op een dag. Maar ik kon hem natuurlijk niet laten vereenzamen en besloot eerder dan gepland op zoek te gaan naar een opvolgster. Die heb ik gevonden in de jaarlingmerrie Belofte. Straks ga ik rustig afbouwen met Otto (kan me er nog niets bij voorstellen) en beginnen met Belofte. Ik wil graag met haar gaan dressuren en crossen, geen idee of er met haar ook Onbeteugelde demonstraties komen. Ik hoop dat zij mijn partner wordt voor de komende 20 jaar.
* Heb je ambities voor de toekomst?
Wat ik heel graag wil is de verschillende stromingen in de paardensport dichter bij elkaar brengen, zoals Natural Horsemanship en wedstrijdruiters. Ik zit er mooi tussenin als wedstrijdruiter die ook met bit rijdt, maar tegelijkertijd zonder zadel en hoofdstel op mijn paard rijd en spring.
Ik wil mensen graag leren dat ze hun eigen gedrag moeten aanpassen en niet steeds naar hun paard wijzen als het niet gaat zoals je wilt.
Marieke en Otto. Foto door Cynn.
Ik geef les en wil daarmee kennis over omgang met en trainen van paarden overbrengen. Vooral de communicatie vind ik heel belangrijk, daar valt veel winst te behalen. Ik help graag mensen met het beleren van hun paard. Op onze nieuwe stek ben ik bezig een kleine crosstuin aan te leggen met vriendelijke hindernissen voor de beginnende crosser. Daar wil ik graag mensen en paarden begeleiden bij de kennismaking met crosshindernissen.
* Welke tips heb je voor iedereen dit ook teugelloos wil gaan rijden? Of crossen, met of zonder teugels?
Het is belangrijk dat je altijd je zit gebruikt met rijden, ook als je een zadel en hoofdstel gebruikt. Doordat je paard de meeste aanwijzingen al via je zit krijgt hoef je dus nog maar heel weinig te doen met de teugels en geven die minder verstoring. Wees hier altijd consequent in, als je dat niet bent ben je je paard hulpen aan het afleren en minder gevoelig aan het maken. Zo rij je met je zit:
* Kijk waar je heen wilt, je schouders en heupen draaien iets mee.
* Gewicht op je binnenzitbeenknobbel.
* Buitenbeen naar achteren.
* Ontspan je hulp zodra je paard reageert, en beloon. Zo kun je steeds kleinere hulpen gaan geven.
Begin eens na je training bij het uitstappen in de bak. Laat je teugels hangen zodat je ze nog kunt pakken als het nodig is, en knoop een haltertouw om de hals van je paard. Zorg dat die zo lang is dat je rechtop kunt blijven zitten met je handen op de plek waar je normaal de teugels vasthoudt. Beweeg beide handen mee naar de kant waar je naartoe wilt. De halsriem werkt zo in op de buitenkant van de hals. Zorg dat de halsriem slap hangt zolang je paard niets hoeft te veranderen. Ik zie nog vaak dat mensen constant remmen op de borst. Als je dat doet heeft het geen effect meer als je echt wilt remmen. En als het goed voelt doe je het hoofdstel af.
En voor wie wil beginnen met crossen, zorg dat je wat springervaring opdoet. Als je 60 cm kunt springen dan kun je wel ergens een crosstraining volgen (bijvoorbeeld bij mij
). Vandaaruit kun je doorgroeien naar oefencrossen en crosswedstrijden. Maar dat hoeft natuurlijk helemaal niet, ik vind zelf de trainingen vaak het leukste.
