Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 16-03-24 17:21

Waken in het veulenseizoen: pH-meting helpt Christine Schmalbach

Geplaatst door de TopicStarter : 16-03-24 17:21

Phryso
Algemeen

Afbeelding ter illustratie. Foto: Marlies Trap Fotografie

Harsdruppels, week op de bekkenbanden, veranderingen aan de vulva; er zijn veel signalen om in de gaten te houden wanneer een merrie gaat veulenen. Voor het voorspellen van de geboorte maakt de Duitse fokster Christine Schmalbach al tientallen jaren ook gebruik van de pH-meting. ‘Die is bij ons voor 100% betrouwbaar gebleken. Meestal kunnen we de komst van het veulen 24 tot 48 uur voor het veulenen voorspellen.’

Nachtenlang in de stal slapen
‘We willen bij elke bevalling erbij zijn’, geeft Christine aan. ‘Als het nodig is kunnen we hulp verlenen. Echter de drachtduur kan variëren van 314 tot 365 dagen, zo weten we uit ervaring.’ De fokster van de ‘van S’ fokstal kan zelf insemineren, fokt al zo’n 35 jaar en geeft cursussen in het fokken, opfokken en trainen van paarden. ‘Ik weet nog wel dat ik in het begin van onze fokkerij nachtenlang in de stal aan het waken was. Ik sliep dan zelfs in de stal en dat vaak meerdere weken achter elkaar als de merries aanstalten maakte om te gaan veulenen.’ Ondertussen is het voor de fokster een stuk gemakkelijker geworden. ‘Met een camera en een ‘birth alarm’ is het toch meer ontspannen geworden en kan je vanaf de bank in huis de merrie in de gaten houden.’

pH testen met drupje melk
De afgelopen jaren maakt Christine als ondersteuning ook gebruik van een pH-tester. ‘Dat doen best veel fokkers en is bij fokstallen en dierenartsen een bekende manier bij het nauwkeuriger voorspellen van het moment van de geboorte. Er is uitgebreid studie naar gedaan, onder andere door TIHO in Hannover’, geeft Christien aan. ‘De pH-test is behoorlijk betrouwbaar bij het voorspellen van de geboorten van het veulen, dat scheelt veel slapeloze nachten.’

Strips uit de apotheek
Christine legt uit hoe ze te werk gaat. ‘De pH-test strips zijn bij elke apotheek te koop. Let wel op de strips aan te schaffen die de pH aangeven tussen 5,6 tot 8,0. Wij beginnen meestal met het testen van de pH wanneer het uier duidelijk volop melk maakt, dat ligt meestal rond de 310 drachtdagen.’ Een keer per dag veegt Christine met de pH-strip langs de speen waar een drupje pre-biest aanhangt. ‘Nooit de merrie proberen te melken’, waarschuwt Christine. ‘Heel voorzichtig een druppel uit de speen strijken kan, maar meer niet. ‘

Daling pH: twee keer per dag testen
Zolang de pH tussen 7 en 8 ligt (blauw) is het moment van veulenen in de regel nog niet aangebroken. ‘Wanneer de pH daalt naar 6,5 tot 6,8 dan gaan we twee keer per dag de pH meten. Eén keer ‘s morgens en één keer ‘s avonds. Heel kort voor het veulenen kan de pH heel snel dalen’, weet Christine uit ervaring. ‘Vandaar dat we twee keer per dag testen.’ De meeste merries gaan veulenen binnen 24-48 uur wanneer de pH tussen 5,6 en 6,2 ligt. De kleur van de strip is dan geel-geel/groen-groen. ‘De theorie is dat de pre-biest een pH heeft van 7 tot 8. Wanneer de merrie echt biest heeft aangemaakt zal deze waarde dalen.’

Meer calcium, pH daalt
De fokster heeft hier ook wel een verklaring voor. ‘Ongeveer 24 uur voor de geboorte neemt het calciumgehalte in de biest enorm toe, de melk kleurt wat meer van helder naar melkachtig wit. De verhouding tussen calcium en magnesium bij biest ligt rond 1:1 en dat geeft een pH van 5,6 tot 6, zo blijkt uit een studie van de TU in Hannover. De geboorte zal zich naar verwachting na 24 tot 48 uur aankondigen, met of zonder harsdruppels aan de spenen. Sommige merries laten duidelijk harsdruppels zien, anderen amper.’

Alhoewel deze methode voor Christine 100% betrouwbaar is weet ze ook van een onderzoek uit 2000 (door Karbaum) waar een merrie een veulen kreeg zonder dat de pH onder de 7,5 daalde. ‘Het kan zijn dat de pH maar heel kort voor het veulenen daalde.’

pH waarde en voorspelling uit 2000 (uit onderzoek)
pH-waarde-> Voorspelling
> 8,0 -> veulent niet in de komende 24 uur
< 7,5 ->maximale tijd tot veulenen 10 dagen
< 7,0 ->maximale tijd tot veulenen 7 dagen
< 6,5 ->maximale tijd tot veulenen 4 dagen, 75% binnen 24 uur, 94% binnen 48 uur

In deze studie is ook gebleken dat er geen negatief effect is op de gezondheid van het uier (door het testen met druppels) of de ontwikkeling van het veulen. ‘Je moet bovendien voorzichtig zijn, niet alle merries vinden het prettig wanneer er aan het uier gezeten wordt. Aan de andere kant kunnen merries die voor het eerst een veulen krijgen alvast eraan wennen dat de uier aangeraakt wordt’, aldus Christine die nog een paar belangrijke tips geeft. ‘Zorg dat je schone handen hebt en één drupje is genoeg om te testen.’

Deel op Facebook Tweet Foutje gespot? Tip de redactie

**Geplaatst**: 16-03-24 17:28

Re: Waken in het veulenseizoen: pH-meting helpt Christine Schmalbach

Geplaatst: 16-03-24 17:28

Wij doen dit nu 3 jaar op rij, en inderdaad 2x een veulen de volgende ochtend, en 1x een veulen de volgende dag savonds

Nog wel de tip om beide spenen te testen. Wij hadden wel eens een verschil tussen links en rechtd

**Geplaatst**: 16-03-24 18:01

Geplaatst: 16-03-24 18:01

Geniaal.

**Geplaatst**: 16-03-24 18:22

Re: Waken in het veulenseizoen: pH-meting helpt Christine Schmalbach

Geplaatst: 16-03-24 18:22

Door ph te testen vang ik tot nu toe al mijn veulens nog op
Woon er niet bij, geen camera etc... In combinatie met goed naar de merrie te kijken ben er nu ook 1 aan het testen twee keer per dag is al groen wacht op geel dan ga ik ook niet meer weg van de stal.

**Geplaatst**: 16-03-24 20:24

Re: Waken in het veulenseizoen: pH-meting helpt Christine Schmalbach

Geplaatst: 16-03-24 20:24

Moet de merrie het wel accepteren dat je aan het uier komt....dat vindt die van mij helaas een Nogo

**Geplaatst**: 16-03-24 21:22

Geplaatst: 16-03-24 21:22

Myrthe1 schreef:
Moet de merrie het wel accepteren dat je aan het uier komt....dat vindt die van mij helaas een Nogo

Kan je toch oefenen?
Tijdens het poetsen gewoon ook telkens met je hand over de uier, later eens in een speen duwen,… als je dat dagelijks doet, blijven ze daar niet moeilijk over doen.

**Geplaatst**: 16-03-24 21:24

Geplaatst: 16-03-24 21:24

En er moet melk zijn, dat is er ook niet altijd.

**Geplaatst**: 16-03-24 21:45

Re: Waken in het veulenseizoen: pH-meting helpt Christine Schmalbach

Geplaatst: 16-03-24 21:45

Iedere dag wat blijven friemelen accepteren ze snel genoeg en een druppel eruit 'duwen ' ook dat lukt uiteindelijk.

**Geplaatst**: 17-03-24 10:57

Re: Waken in het veulenseizoen: pH-meting helpt Christine Schmalbach

Geplaatst: 17-03-24 10:57

Heb dit ook 2 jaar gedaan zonder succes. Ik ben gewoon allert als er wax druppels hangen. Volgende dag bevallen ze altijd hier

**Geplaatst**: 21-03-24 10:46

Geplaatst: 21-03-24 10:46

Waar halen jullie de pH-strips? Ik was gisteren bij de Etos, maar daar hadden ze ze niet.

**Geplaatst**: 21-03-24 10:51

Geplaatst: 21-03-24 10:51

Sorjonen schreef:
Waar halen jullie de pH-strips? Ik was gisteren bij de Etos, maar daar hadden ze ze niet.

AlieExpress
Epplejeck heeft ze ook
https://www.ej.nl/ph-melk-test-strips-8 ... 62003.html

Hier werkt het niet. Tenminste, het jaar dat ik ging testen liep ze 3 weken met een Ph van 5

**Geplaatst**: 21-03-24 11:39

Re: Waken in het veulenseizoen: pH-meting helpt Christine Schmalbach

Geplaatst: 21-03-24 11:39

Ej heeft ze. Je moet wel met kleine stapjes hebben dus niet met grote tussen stappen ph