Paard en kinderwens

Moderators: C_arola, Coby, Nicole288, Dyonne

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
Miss_Mii21

Berichten: 541
Geregistreerd: 08-03-21

Paard en kinderwens

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 19-03-24 14:30

Hoe combineren jullie dit?

Ik moet 36 uur blijven werken ; dit kan 4x 9 uur.

Dan baby halen - dan moet het paard een zak hooi dus met kind via stal zak hooi ophangen- dan naar huis om te eten en kinderbedtijd. En dan op de vrije woensdag middag en in het weekend kind in kinderwagen mee, zorgen dat m'n moeder mee is voor oppas zodat m'n paard kan lopen en m'n kind niet alleen is. Zoiets zie ik voor ogen. Maar met een best grote behoefte aan slaap (8,5/9 uur) en evt slapeloze nachten, geen idee hoe haalbaar het is.
Als je kind ritme nodig heeft; is er al een probleem want er moet ook gewoon gewerkt worden en m'n paard moet hooi hebben (nee dit doet de stal niet, geen enkele stal in de omgeving).
Flexibel je kind meenemen lijkt mij de enige optie - aangezien mijn vriend vind dat je kind boven je paard moet , paard heeft ook voer nodig.

Het kind mag niet de dupe worden, maar het paard mag ook zeker niet de dupe worden.
Mijn vriend zegt kind gaat uiteraard voor boven paard; maar m'n paard heeft ook zorg nodig en alle dagen een grote zak hooi. Nergens voeren ze genoeg, dus ik dacht gewoon flexibel combineren want ik zie geen andere optie.
M'n vriend kan een dag minder werken, ook die uren opvangen. Maar elke dag hem een uur een kind in de armen duwen zodat ik mijn paard kan voeren, schiet in het verkeerde keelgat en daar gaat hij zeer zeker niet akkoord mee. Het onderwerp paard interesseert hem niet veel, dus ik krijg hem ook niet zo ver dat hij het hooinet regelt.

Hoe doen jullie dit?

juval

Berichten: 13210
Geregistreerd: 05-04-03
Woonplaats: Culemborg

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 14:35

dat je vriend niet elke dag bij zijn eigen kind wil zijn vind ik wel apart eerlijk gezegd, zeker als het maar om een uurtje gaat. Hij wist van te voren dat je een paard hebt die ook verzorging nodig heeft.

toen ik kinderen kreeg heb ik een (meebetalende) bijrijder gezocht, dat heeft mij erg ontlast. Zeker de eerste jaren met baby zijn zwaar. Uiteindelijk heb ik er toch voor gekozen om paard te verkopen omdat ik te veel schuldgevoel had, naar paard en naar kinderen toe.
En dan hoefde ik niet eens fulltime te werken maar 3 dagen.

veel succes!

Ballard_L

Berichten: 2494
Geregistreerd: 01-05-09
Woonplaats: Kollumerzwaag

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 14:37

Ik heb een dochtertje van 8 maanden die heel makkelijk is, maar ik heb echt gemerkt dat paard er soms bij in schiet. Mijn paard staat op volpension waar genoeg gevoerd wordt, dus ik maak me niet zo druk. Heb je dat niet (zo haal ik dat uit je bericht) dan kan het best pittig zijn.
Zou je niet bijvoorbeeld meerdere hooinetten kunnen vullen (bijv voor een hele week) en dan vragen of stalgenoten die kunnen ophangen?

Ik heb overigens ook een bijrijder :)

Team_Sublime

Berichten: 1287
Geregistreerd: 27-08-09

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 14:43

Ik heb geen kinderen nog. maar wel de kinderwens en ook een paard.

alles eerst waarom ik wilde reageren was de volgende zin in je bericht.met kleine aanpassing :+

Miss_Mii21 schreef:
Maar elke dag hem een uureen kind Zijn kindin de armen duwen zodat ik mijn paard kan voeren zodat hij even voor zijn kind kan zorgen terwijl mama kan ontspannen bij het paard, schiet in het verkeerde keelgat en daar gaat hij zeer zeker niet akkoord mee. Het onderwerp paard interesseert hem niet veel, dus ik krijg hem ook niet zo ver dat hij het hooinet regelt.


Jullie horen een team te zijn, en dat team heeft op dit moment ook een paard. ofwel jullie regelen onderling hoe het te doen met het paard / kind combinatie of je besluit je paard weg te doen.


Het kind meenemen lijkt mij helemaal niet zo'n probleem. zo heb ik dat ook wel altijd voor mij gezien, bij mijn broer en zijn vriendin gaan de kinderen over het algemeen even mee naar de paarden. Maar moeders wil ook wel eens rijden, of heeft wat meer werk te doen waardoor combinatie kind/ paard even niet veilig is en dan zorgt papa met alle liefde en plezier voor zijn kinderen zodat moeders dat kan gaan doen. voor de rest gaan de kinderen gewoon lekker mee. Ik denk dat ik het ook zo zou gaan doen, eventueel iemand mee naar de paarden die het leuk vind een oogje in het zeil te houden als je inderdaad gaat rijden.

BelgenGek

Berichten: 2242
Geregistreerd: 28-05-06
Woonplaats: @ midden drenthe

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 14:45

Beide combineren zo jij het nu wilt zal in mijn ogen onmogelijk zijn..

Wie weet hoe je de zwangerschap en daarna doorkomt zelf en hoe lang je herstel duurt en of je wel of geen gezond kindje krijgt?
Hoe ga je het dan doen?

Miss_Mii21

Berichten: 541
Geregistreerd: 08-03-21

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 19-03-24 14:50

juval schreef:
dat je vriend niet elke dag bij zijn eigen kind wil zijn vind ik wel apart eerlijk gezegd, zeker als het maar om een uurtje gaat. Hij wist van te voren dat je een paard hebt die ook verzorging nodig heeft.

toen ik kinderen kreeg heb ik een (meebetalende) bijrijder gezocht, dat heeft mij erg ontlast. Zeker de eerste jaren met baby zijn zwaar. Uiteindelijk heb ik er toch voor gekozen om paard te verkopen omdat ik te veel schuldgevoel had, naar paard en naar kinderen toe.
En dan hoefde ik niet eens fulltime te werken maar 3 dagen.

veel succes!


Ik begrijp vooral dat hij zegt het is niet te combineren met mijn energie-level en dat ik dan keuzes moet maken. En dat het nimmer ten koste van het kind mag gaan; dus dan trek ik de conclusie dat het dan einde paard is. En dat wil ik eigenlijk voorkomen. Maar om nou m'n kinderwens in de ijskast te zetten; dat vind ik ook nogal wat want er zit wel een limiet aan de leeftijd waarop je als vrouw kinderen kan krijgen.

RianneH

Berichten: 28236
Geregistreerd: 02-05-05
Woonplaats: Amersfoort

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 14:51

Geen bijrijder en destijds paard met pensioen, maar ik nam de kleine gewoon mee. Moet zeggen dat het in de babytijd makkelijk was, kinderwagen mee, gaan mesten rond slaaptijd en genieten van het mooie weer. Later ging hij ook gewoon mee en vermaakt ie zich prima bij de paarden, helpt ie mee met poepscheppen etc, maar heb je je handen wel wat voller.

Wat belangrijk is is dat je goede afspraken maakt met jouw wederhelft. Hier proberen we echt de zorg samen te doen, en alle andere taken ook te verdelen. Beide werken we 4 dagen, beide hebben we onze sportavonden en in het weekend gunnen we elkaar ook de tijd om tijd voor jezelf te pakken, maar ook tijd met z’n drieën te nemen. Het is meer coördineren dan voorheen, want dan gingen we wel tegelijk ons eigen ding doen en dat kan niet meer, maar op af en toe wat miscommunicatie na is het goed verlopen. Het valt en staat echt met hoe je de verantwoordelijkheid verdeelt en of je beide hetzelfde idee hierover hebt. Ik zou het zelf niet kunnen doen als mijn man niet gelijkwaardig erover zou denken en weet dat ik een betere ouder ben als ik ook de ruimte heb om mijn ding even te kunnen doen.
Ik denk dat jullie daar nog wel wat gesprekken met elkaar over kunnen hebben, ook hoe hij het voor zich ziet, wat wil hij graag blijven doen, of welke taken verwacht hij zelf op te gaan pakken.




Afbeelding
Afbeelding

Miss_Mii21

Berichten: 541
Geregistreerd: 08-03-21

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 19-03-24 14:51

Ballard_L schreef:
Ik heb een dochtertje van 8 maanden die heel makkelijk is, maar ik heb echt gemerkt dat paard er soms bij in schiet. Mijn paard staat op volpension waar genoeg gevoerd wordt, dus ik maak me niet zo druk. Heb je dat niet (zo haal ik dat uit je bericht) dan kan het best pittig zijn.
Zou je niet bijvoorbeeld meerdere hooinetten kunnen vullen (bijv voor een hele week) en dan vragen of stalgenoten die kunnen ophangen?

Ik heb overigens ook een bijrijder :)


Yes, dat is een optie om meerdere netten te maken en die klaar te zetten. Bijrijder met gemengde gevoelens; want ik heb wel een paard die veel niet mag en dan wil ik iemand feilloos kunnen vertrouwen dat ze aan de bel trekken bij wondjes (die veelal meteen gaan ontsteken) alsmede dat ze mijn paard niet overvragen.

elineAbby123

Berichten: 125
Geregistreerd: 28-03-22

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 14:52

Pfoe lastig inderdaad. Ik maak uit je bericht een beetje op dat het vooral voor hem niet te lastig moet zijn en jij je maar in allerlei bochten wringt...? Moeilijke set up zo want als het goed is was al bekend dat het pakketje "jij" inclusief paard komt en dat buiten dat een aantal dingen moeten in de verzorging het ook leuk voor jou is om je hobby uit te oefenen en daardoor een ontspannender mens/moeder/vriendin bent.

Ik vind eigenlijk heel verdrietig dat je je zorgen moet maken of het okay is om je je vriend/de vader van je kind een uurtje tijd te laten doorbrengen met zijn kind

DuoPenotti

Berichten: 29517
Geregistreerd: 14-01-21
Woonplaats: Tussen de Limburgse velden met uitzicht op de Brabantse.

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 14:54

Niet naar bedoeld, maar hoeveel plezier heb jij in je paard nu?
Je hebt er veel zorgen over.
Over rijden lees ik niets, doe je dat wel met hem?
Haal je er nu zonder kind ontspanning uit.

Is dat ja zou ik die man van je eens aan zijn jasje trekken dat het ook zijn kind is en jij die paardentijd nodig hebt voor de ontspanning.
Al vind ik zijn houding sowieso niet kunnen, maar das een ander topic waard.

Maar als je er nu al geen plezier en ontspanning uithaalt door alle stallen stres.
Dan zou ik hem nu te koop zetten.

spottedponie
Berichten: 2962
Geregistreerd: 07-09-09
Woonplaats: Berkel Enschot

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 14:54

Team_Sublime schreef:
Jullie horen een team te zijn, en dat team heeft op dit moment ook een paard. ofwel jullie regelen onderling hoe het te doen met het paard / kind combinatie of je besluit je paard weg te doen.
.



Dit inderdaad, ik zou alleen een andere keuze maken dan paard wegdoen... Eerder eens goed nadenken over waarom je vriend zo opstandig reageert, wil hij wel kinderen?
Ik weet dat het in de praktijk vaak anders loopt, mijn oudste is nu 4,5jr heb die eerste 3 jaar weinig fanatiek gereden, omdat dat er gewoon niet in zat met kind / studie / werk / huishouden, en dat was prima...

De dagen dat mijn partner mn paard heeft verzorgd, zijn evenredig aan de dagen dat ik het zelf heb kunnen doen... Paarden staan nu aan huis, en ik hoef niet eens te vragen of hij er iets aan wil doen, dan staat hij zelf al bij de stallen...

Eleeke

Berichten: 2032
Geregistreerd: 19-02-19
Woonplaats: Amsterdam

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 14:54

Zoals jij jouw vriend beschrijft klinkt niet helemaal als een goede start als ouders.

Ik heb ook fulltime gewerkt met paard en kinderen, maar zoals ik de zorg in mijn eentje deed als hij zijn hobby deed, zo deed hij dat uiteraard bij mij andersom. En ja mijn paard kostte meer tijd dan zijn hobbies.
Maar er zijn dan weer andere dingen die ik meer deed.
( kinderen inmiddels 16) .

Je geeft aan dat jij vier dagen per week jullie kind ophaalt? Als hij dat nu doet kun jij in die tijd mooi even paard eten geven.
En iemand regelen die dat voor je doet ( eten geven) kan ook een optie zijn.

Uiteraard is het nog steeds pittig paard + jong kind + fulltime baan maar las je er samen achter staat wel te doen naar mijn mening.

Alenthe05

Berichten: 1096
Geregistreerd: 19-03-06
Woonplaats: Naast de buren

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 14:56

BelgenGek schreef:
Beide combineren zo jij het nu wilt zal in mijn ogen onmogelijk zijn..

Wie weet hoe je de zwangerschap en daarna doorkomt zelf en hoe lang je herstel duurt en of je wel of geen gezond kindje krijgt?
Hoe ga je het dan doen?


Nou idd, dat is echt onmogelijk... Je kan echt niet de dag na je bevalling savonds weer op stal staan dat hooinet erin hangen. Dan hopen op een normale bevalling en geen keizersnee, waar je 6wkn amper wat mag.

36u blijven werken is een hele uitdaging... Dat kan alleen maar lukken als je een heel stabiel netwerk om je heen hebt. Maar dan zie je je kind amper. Die van mij is 5 en ligt er om 19u in. Als jij tot 18u werkt, hooinet nog moet doen, eten koken, kindje in bad ed dat ga je nooit redden... Dan nog niet eens te spreken over de slapeloze nachten die je gaat krijgen....

Vind het knapt als het je gaat lukken, mij niet gelukt met een partner die overal met meewerkt, denkt en doet (ook mijn paard ed)

Temeraire

Berichten: 3531
Geregistreerd: 27-06-04
Woonplaats: Gelderland

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 14:58

Ik vind het zorgelijk klinken dat hij niet alleen een uurtje met het kind wil zijn.
Hoe zie je dat voor je? Dan kan je dus nooit ergens meer heen? Geen hobbies meer?
Of wil hij het wel, zolang het paard maar niet de reden is? Want dan is dat het probleem en niet zozeer of het te combineren is.

Heeft hij hobbies? Is hij van plan die gewoon te blijven doen? Oftewel dan mag jij ook alleen voor het kind zorgen?
Ik zou hier goede afspraken over maken want ik voorzie anders problemen.
Je doet het als het goed is samen, en zo klinkt het momenteel niet.

Alenthe05

Berichten: 1096
Geregistreerd: 19-03-06
Woonplaats: Naast de buren

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 15:00

Ik moet zeggen dat ik het rijden echt op een lager pitje heb gezet, rij maximaal 3x pw. Meer red ik niet... Ik had niet zo'n makkelijke baby die ik aan de bakrand kon neerzetten of even bij een opa en oma kon parkeren (Schoonouders 70km verderop, mijn mams leeft helaas niet meer en mn vader werkt nog)

Denk dat een stevig gesprek nodig is of dat je een andere stal moet gaan zoeken, bijrijder of je paard moet verkopen als je partner niet mee wilt gaan denken hierover..

josien_m_
Berichten: 2406
Geregistreerd: 23-11-09
Woonplaats: Haule

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 15:01

Ik lees vooral dat je jezelf aardig klem zet of laat zetten. Door 36 uur te willen of moeten werken, en stal waar je voeren enz. zelf moet doen en ook nog verantwoordelijk bent voor jullie kind. wanneer het allemaal vooral jouw wensen zijn, kan ik me er nog iets bij voorstellen. Maar de kinderwens wordt toch wel echt gedeeld? Dan kunnen jullie samen kijken waar er hulp en ondersteuning geboden kan worden en hoe je verantwoordelijkheden verdeelt. Stellen dat een kind voor het paard gaat lijkt wel een wens dat jij zou stoppen met dat paard. Want natuurlijk snapt hij ook zeker dat je een paard niet een weekje niet kan voeren omdat het kind nou eenmaal voor gaat. Kun jij alles niet combineren of is zijn energielevel of zijn wil zich in te zetten te laag? Het kan toch niet alleen bij jou liggen? Welke keuzes ziet hij voor zichzelf mogelijk? Maar de "onderhandelingen" kunnen lastig zijn en beter vooraf gevoerd dan straks alles niet kunnen bolwerken! Sterkte gewenst!

SusanH
Lid Bezwaarcommissie

Berichten: 34642
Geregistreerd: 27-06-07
Woonplaats: In het midden van het land

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 15:01

Iedereen doet het weer anders. Ik had het geluk dat het een gedeelde hobby is, en mijn man rijdt ook. Dus die pakte het rijden vooral op tijdens de zwangerschap, plus we hadden een bijrijdster voor 2 dagen in de week. En volpension. Dat scheelt ook heel veel.

Mijn ervaring, je kan van tevoren van alles bedenken maar met een kind loopt het altijd anders. Wat me wel zorgen baart in je eerste bericht, is dat je man nu al niet open staat voor een uurtje met de baby omdat jij je paard moet voeren. Hoe doet hij dat dan met hobby's en vrienden bezoeken straks als de kleine er is? Daar zou ik toch nog eens samen goed voor gaan zitten. Je hebt beide straks ook als je ouders bent een leven naast je kind nodig. En dat is voor beiden geven en nemen.

En dan puur praktisch, kun je niks met stalgenoten regelen over hooi voeren? Wij doen dat op stal ook per toerbeurt.

Leedebee

Berichten: 2146
Geregistreerd: 28-08-06
Woonplaats: Hazerswoude Rijndijk

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 15:02

Uit je bericht lijkt het meer alsof het gelijk gaat staan aan een "alleenstaande moeder"...

Maar even los van hoe jullie dit samen gaan regelen vondt ik het zelf niet te doen om met de baby naar stal te gaan. De omgeving moet ook "geschikt" zijn. Sta je bijv op een pensionstal of in een weiland. Is het zomer of sta je in een hoosbui buiten te klooien. Wordt het een makkelijke baby of een huilbaby? Kan jij nog wel lopen na de bevalling :+

Baby's zitten de eerst maanden echt wel vast aan een bepaald eet / slaapritme waar je niet te veel van af wil wijken.


Mijn tip zou zijn, zoek nu al een verzorgster/bijrijden (die wellicht ook mee wil betalen) zodat je de tijd hebt om het vertrouwen op te bouwen. Tegen de tijd dat je dan zwanger bent kan je het met een gerust hart aan diegene overlaten.

Anomien

Berichten: 7388
Geregistreerd: 10-11-09
Woonplaats: Twente

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 15:03

Ik heb het op een laag pitje gezet. Mijn merrie wordt nu ingezet als fokmerrie.
Met twee kids van ruim 1,5jr en 3 maand verwacht ik niet dat ik lekker aan het rijden kom. Dus dat doe ik ook al niet meer sinds oktober ‘21 (begin zwangerschap).

Bovendien ook last van de bekken na twee bevallingen in 1,5 jaar. dus ik stel het ook uit voor mijzelf. Manlief heeft er niets mee. Wel zou hij thuis eea op willen vangen, maar niet op dagelijkse basis. Hij heeft ook hobby’s en werkt ook wel eens over.

Met de baby valt trouwens prima te plannen is mijn ervaring. Een schema is juist makkelijk en je weet wat je kunt verwachten. Die 1,5 jarige is veel meer werk trouwens. Hier dan…

Qua verzorging heb ik een plek waar de merrie niets te kort komt. Dat geeft veel rust. Ze loopt lekker in een groot koppel op een grote weide of in een grote groepsstalling.

Dus komt dat rijden een keer weer, prima. Maar ik heb nog geen verwachtingen.
Laatst bijgewerkt door Anomien op 19-03-24 15:05, in het totaal 1 keer bewerkt

Ashkerlon

Berichten: 2642
Geregistreerd: 27-04-06
Woonplaats: Roeselare (West-Vlaanderen)

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 15:04

Dus oma mag/moet 2x in de week inplannen om de baby te entertainen en papa doet wat? Mama en papa willen een kind, niet mama en oma?

Kind combineren met paard is pittig. Zolang ze niet mobiel zijn, gaat het nog, maar als ze beginnen stappen en ze vastgesnoerd zitten in de buggy, ben je geen volle minuut met volle aandacht bij je paard.

Ben hier echt aan het overwegen om de kleine op mijn vrije dag toch naar de creche te doen, want ik krijg momenteel niets gedaan, behalve zorgen dat de peuter zich niet verongelukt. Naar stal gaan, heb ik ofwel een huilende peuter in een buggy, of ik moet een babysit regelen. Het is dat mijn paard op volpension staat en bejaard is en niet bereden hoeft te worden, of ik zag het niet te combineren.

Captain

Berichten: 21377
Geregistreerd: 15-10-08

Re: Paard en kinderwens

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 15:08

Volgens mij is de enige zak hooi hier je vriend....

Wil je hier een kind mee?

Amber_anne

Berichten: 6919
Geregistreerd: 09-04-18

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 15:10

Captain schreef:
Volgens mij is de enige zak hooi hier je vriend....

Wil je hier een kind mee?


Dit is de beste opmerking die ik deze week heb gelezen _/-\o_

Helemaal mee eens ook. Waarom zou je een kind willen met een partner die je niet steunt? Of überhaupt samen zijn?

Friesfanaat

Berichten: 1341
Geregistreerd: 16-12-08
Woonplaats: Groningen

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 15:12

Captain schreef:
Volgens mij is de enige zak hooi hier je vriend....

Wil je hier een kind mee?


Je haalt me de woorden uit de mond.

TS; ik zou eerst eens met mn partner om tafel gaan of hij wel écht een kind wil. Indien ja; dan moet hij daar net zo goed voor zorgen als jij.

Mijn nekharen gaan hiervan rechtovereind in elk geval.

Celiien

Berichten: 13255
Geregistreerd: 10-09-06
Woonplaats: rijswijk

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 15:17

Pfoe ik sommige bokkers hier aardig fel zeg tegen over de vriend van. Jullie kennen de situatie toch niet?

Ik kan mij als partner voorstellen dat als de andere partner elke dag een uurtje de hort op gaat voor hobby, dat vervelend wordt. Immers, vriend van TS is geen paardenmens, dus paard = hobby.
Vervang paard door tennis, of voetbal voor een uurtje, elke avond, dan vind je dat als partner zijnde toch ook niet leuk als je na een lange werkdag, elke dag alleen met kind bent, omdat partner een hobby moet uitoefenen?

Betekent niet dat TS geen hobby mag hebben en alleen voor kind moet zorgen, maar ik zou ook zeggen allebei 1 avondje/uurtje een hobby, en de rest gedeelde tijd. Je kiest samen voor een kind, kind gaat voor hobby's. Dat betekent dus voor een voetbal, maar ook voor een paard..

Shirley

Berichten: 26905
Geregistreerd: 17-09-01
Woonplaats: West-Brabant

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-03-24 15:25

Met dat verschil dat een paard een levend wezen is, wat ook zorg nodig heeft en niet gemakkelijk een paar dagen per week "vergeten" kan worden ;)

Minder werken geen optie?
Dagen van negen uur is toch geen doen met paard, kind en huishouden?

Dan kan paard gedaan worden zonder dat de papa er hinder van ondervindt.
Al vind ik eerlijk gezegd ook wel dat hij dat uurtje als pleziertje en me-time met de kleine zou mogen zien in plaats van een verplichting... :(:)

Maar wellicht is paard hem al langer een doorn in het oog en ziet hij dit als een excuus om keuzes te maken?