Geplaatst: 07-12-20 16:58 Met een dubbel gevoel lees ik heel veel verhalen bij de #genoeggezwegen.
Er zijn verhalen die ik absoluut herken, maar er zijn ook verhalen waarbij ik een “korreltje zout” gevoel krijg (zonder iemands trauma te willen ontkennen!).
Er zit een verschil in “fout gedaan” en “fout gegaan”. De fout gedaan omvat voor mij handelingen die niet nodig of zonder overleg gedaan zijn. Fout gegaan omvat complicaties of acute gebeurtenissen die je niet (altijd) kunt voorkomen maar zeker een traumatische impact kunnen hebben maar daarbij worden de hulpverleners soms als schuldige aangewezen terwijl dat niet altijd eerlijk is. Maar hierin ontbreekt (denk ik) een fatsoenlijk nagesprek. Er zijn ook verloskundigen en gynaecologen die een traumatische ervaring hebben overgehouden aan een bevalling omdat ze geen toestemming kregen voor een ingreep waarbij het niet goed is afgelopen. Dat is ook heel heftig.
Daarbij zijn vrouwen zo verschrikkelijk verschillend. Een bevalling die op papier “volgens het boekje” is verlopen kan traumatisch zijn ervaren door bijvoorbeeld gebrek aan communicatie of begeleiding en een bevalling op papier waarvan ik denk dat die in de categorie traumatisch kan vallen kan iemand heel goed op terugkijken door de juiste begeleiding en communicatie. Het is dus niet zo zwart-wit. En dat lees ik ook terug in de reacties in dit topic.
Het is hier al een paar keer benoemd. Er is geen simpele oplossing voor dit probleem.
Het zit grotendeels in communicatie. Vooraf, tijdens en na de bevalling. Op alledrie de momenten is het gesprek aangaan essentieel.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik in een fijn team werk en zie dat er bij ons echt aandacht wordt besteed aan de communicatie en wensen van de zwangere, maar er zijn ook absoluut momenten waarbij er ruimte voor verbetering is. Wij werken samen met aniossen (die we in een paar weken klaarstomen om de dienst in te gaan waarbij we veel aandacht aan fysiologie en communicatie proberen te besteden) en aiossen (die al ervaring hebben, waarmee we leuk kunnen discussiëren en van elkaar kunnen leren). Maar dat we hen mede opleiden is wel essentieel voor een goede generatie toekomstige gynaecologen.
Ik krijg soms bevalplannen onder mijn neus waar ik van schrik. Heel defensief. Geen episiotomie. Geen oxytocine. Geen onnodige handelingen.
Het mooie hiervan is dat je het gesprek aan kan gaan. Waarom staat dit in het geboorteplan?
Soms is dit regelrecht van internet gekopieerd zonder dat iemand daar zelf goed over heeft nagedacht. Want als we uitleg geven over de indicaties voor een episiotomie of oxytocine dan wordt daar over het algemeen wel toestemming voor gegeven.
En de onnodige handelingen...... sorry.. maar écht onnodig? Nee, dat doen we echt niet. Hoewel de ene collega vast sneller de indicatie stelt voor een episiotomie (of vacuüm of keizersnede, maar ik neem even de epi als voorbeeld) bij foetale nood dan de ander, maar dit is niet omdat dit makkelijker of sneller is. (Een epi hechten duurt vaak langer dan een ruptuur, weg tijdswinst
). Dit is een kwestie van je klinische ervaring in combinatie met je medische kennis en in alle gevallen met als doel om een gezonde baby ter wereld te brengen. En het is ongelooflijk lastig om in een acute situatie daar uitgebreid over te hebben, maar 10 seconden uitleg geven scheelt zo veel. En daar is de ene zorgverlener beter in dan de ander. Het is nog fijner als je je zorgverlener goed kent (en hij/zij jou kent), goed op de hoogte is van jouw situatie en jouw wensen want dat scheelt een heleboel in de communicatie tijdens acute momenten. En dan kom ik een beetje op een volgend punt. Want het is bewezen dat je bevallingservaring en uitkomsten beter zijn als je bijgestaan wordt door een hulpverlener die je goed kent. Alleen is het zorgsysteem in Nederland daar totaal niet op aangepast, ondanks dat dit uit allerlei onderzoeken blijkt.
Ongeveer 80% van de vrouwen zwanger van haar eerste kind bevalt uiteindelijk in het ziekenhuis en dus bij een zorgverlener die ze minder goed kent. Het overgrote deel is al tijdens de zwangerschap verwezen en een kleiner deel is tijdens de bevalling waarvan acute spoed echt weinig voorkomt (1-2%? Ik heb exacte cijfers even niet paraat).
Vrouwen hebben minder vertrouwen in zichzelf of zijn angstig door de verhalen die ze horen en lezen, wat denk ik veel verwijzingen voor niet-vorderen en pijnstillingswensen verklaart.
Er zijn minder verwijzingen van verloskundigen die caseload werken (dus 1 vaste verloskundige gedurende je hele zwangerschap). Echter zijn caseload verloskundigen schaars. Je kiest er als caseloader bewust voor om minder zwangeren aan te nemen zodat je meer tijd voor ze hebt. Daar tegenover staat dat je er minder verdient en in je eentje continue beschikbaar bent voor jouw zwangeren. Dat is een hele bewuste keuze van een caseloader.
In grote (groeps)praktijken kun je meer zwangeren aannemen en de dienstlast over je team verdelen en heb je een beter salaris maar heb je minder tijd om alle zwangeren goed te leren kennen. Veel eerstelijns verloskundigen hebben zelf ook een gezin en willen niet meer dan fulltime werken. Het is ook een bijzondere baan met 24/7 oproepbaarheid wat ook invloed heeft op je privéleven. En daardoor komt de continue begeleiding door 1e lijns verloskundigen ook een beetje in de knel. Als verloskundigen per zwangere meer verdienen (dus zorgverzekeraars de eerstelijn beter gaat betalen) en daardoor minder zwangeren hoeven aan te nemen en meer continue begeleiding kunnen geven, hoeven de doula’s (die je als zwangere nu uit eigen zak betaalt) niet in dat gat te springen. Daardoor krijg je ook minder verwijzingen naar de tweedelijn en blijft de zorg ook goedkoper en als de verwijzing wel nodig is kan je eerstelijner mee voor de continue begeleiding (en in het ideale scenario je bevalling verder begeleiden in het ziekenhuis maar dan gaan we nóg een stapje verder).
Dit is even een uitstapje van het specifieke onderwerp, maar ik denk dat dit wel een beetje kan bijdragen aan de verbetering van de zorg.
Als iemand ondanks iedereens goed bedoelde inspanningen toch met een negatief gevoel terug kijkt op de bevalling; ga het gesprek aan met je zorgverleners!
Laat hen weten wat en waarom je iets dwars zit. Alleen zo kunnen wij daar zelf van leren en weten we dat het traumatisch is verlopen. Want door niets te zeggen weten wij ook niet dat we iets moeten verbeteren!
dat is niet te vergelijken met bevallen. Ook geen pretje, maar totaal anders. 
