De 5 panel test (genetische afwijkingen), doelgroep?

Moderators: C_arola, Coby, Nicole288, Dyonne

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
Manda

Berichten: 6545
Geregistreerd: 20-06-01
Woonplaats: Flevoland

De 5 panel test (genetische afwijkingen), doelgroep?

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 10-01-15 16:29

Ik vroeg me af wanneer is het verstandig dat je bij paarden waarmee je fokt de 5 panel test laat doen? Naar mijn weten is dit een test op genetische afwijkingen met als doelgroep de quarters/ paints (en gerelateerde rassen) omdat daar die vijf afwijkingen veelvuldig bij voorkomen.
Volgens iemand komen deze 5 genetische afwijkingen ook voor bij veel meer rassen zoals tinkers, haflingers en zelfs warmbloeden en wordt hier in Nederland er te weinig aandacht aan gegeven.

Ik ben dus wel benieuwd. Wie laat bij hun dieren niet quarter/ paint gerelateerd die 5 panel test doen voordat men ermee fokt en waarom?
Hoe groot zijn deze problemen met genetische afwijkingen bij andere rassen en is dit probleem groot genoeg om te zeggen dat elk dier in dat ras beter de 5 panel test kan doen... of is die kans zo verwaarloosbaar dat het overdreven testen is...

Set_Elkol
Berichten: 14858
Geregistreerd: 06-06-06

Re: De 5 panel test (genetische afwijkingen), doelgroep?

Link naar dit bericht Geplaatst: 10-01-15 16:32


Peterina
Berichten: 9148
Geregistreerd: 13-06-03
Woonplaats: Neerpelt, Belgiƫ

Link naar dit bericht Geplaatst: 10-01-15 20:09

Bepaalde aandoeningen in de '5 panel test' komen alleen voor bij Quarters/Paints en kruisingen daarvan. Bij warmbloeden komen deze aandoeningen niet voor, dus vraag het nut van te testen. Indien je een half-bloed warmbloed koopt waarvan je denkt of weet dat het een kruising is van een quarter/paint dan heeft de test wel zin.
Een Quarter of Paint kopen zonder deze 5-Panel Test lijkt mij een erg domme koop, en zou ik nooit doen.

5 Panel test = GBED, HERDA, HYPP, MH, PSSM


Interessant zou ook zijn als bij Arabier fokkers ook de 3-Panel test verplicht zouden zijn. Dit heeft wel meer invloed op de warmbloed fokkerij dan een kruising met een quarter/paint.

3 Panel test = CA, LFS, SCID

amyz

Berichten: 6914
Geregistreerd: 26-10-09
Woonplaats: Heemskerk

Link naar dit bericht Geplaatst: 10-01-15 20:12

Testen op CA en SCID is sinds 2010 (of was het 2011?) verplicht voor het AVS om papier bij een veulen te kunnen krijgen en omdat LFS maar een paar euro extra kost worden praktisch alle veulens daar ook op getest :)

Manda

Berichten: 6545
Geregistreerd: 20-06-01
Woonplaats: Flevoland

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 10-01-15 23:44

Bedankt voor de antwoorden!

Inderdaad staat er bij veel genetische testcentra ook vermeldt voor wat voor rassen het bedoeld is zoals de test voor de arabieren en de quarters/ paints.

Bij sommige zag ik wel dat er bij de PSSM "alle rassen stond" maar bij de rest van de testen uit de 5 panel zag ik dat niet apart staan.

Op facebook is iemand zeer stelling dat appaloosa's tot de doelgroep behoren. Naar mijn idee vallen niet specifiek alle appaloosa's onder de doelgroep maar hangt het ervanaf welke rassen ze in de afstamming hebben. Appaloosa is nog altijd gewoon een kleur en geen ras (quarters hebben natuurlijk ook appaloosa's maar dat lijkt me logisch dat die tot de doelgroep behoren).
Maar als je dan bijvoorbeeld kijkt op deze site:
http://www.laboklin.de/index.php?link=l ... pferd.html

Staat daar ook gewoon appaloosa bij die 5 panel test .... dat snap ik dan weer niet, want bijvoorbeeld een mini paardje van 75 noem je ook appaloosa en die lijkt me totaal niet in de doelgroep te vallen voor alle vijf die testen. Dit lijkt me dus ongelukkig geformuleerd of hoe denken jullie hierover?

NRJ

Berichten: 1526
Geregistreerd: 31-07-08
Woonplaats: Heerlen

Re: De 5 panel test (genetische afwijkingen), doelgroep?

Link naar dit bericht Geplaatst: 10-01-15 23:57

Waarschijnlijk doelt deze persoon op het ras en niet de kleur.
De amerikaanse appaloosa heeft ook Quarter Horse voorouders, vandaar dat de 5-panel test hier ook zinvol is.

Manda

Berichten: 6545
Geregistreerd: 20-06-01
Woonplaats: Flevoland

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 11-01-15 00:37

Ja dat zei ik ook dat ze vast de quarter appaloosa's bedoeld, maar nee ze bedoelde ook gewoon de Nederlandse appaloosa's zoals in het nas stamboek, ongeacht of ze quarter bloed hebben.
Omdat ikzelf fok binnen het nas wil ik dit nu goed uitzoeken.... het nas is een open stamboek van kleine naar grote dieren, er wordt gekruist met veel rassen en er zal er vast wel eens een tussen zitten die tot de doelgroep behoord. Maar bv paints en tinkers zullen al niet gebruikt worden omdat het bont patroon ongewenst is en quarters zijn ook niet een specifiek type wat gebruikt wordt binnen dit stamboek, voor zover ik weet zijn er geen goedgekeurde hengsten met quarter bloed binnen het nas maar dat moet ik eens nazoeken.

Wat er wel veel gebruikt wordt zijn dieren met Arabisch bloed, dus zou je eerder denken aan die 3 panel test....

robbie88

Berichten: 2092
Geregistreerd: 06-09-13
Woonplaats: uit het oosten

Re: De 5 panel test (genetische afwijkingen), doelgroep?

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-01-15 00:48

Het schijnt wel steeds vaker voor te komen bij nas appaloosa,s toen ik mijn ( kruising appie maar met nas paspoort) paard kocht werd ik door verschillende mensen geadviseerd te gaan testen. Een vriendin heeft een appaloosa ( nas) met pssm.

Manda

Berichten: 6545
Geregistreerd: 20-06-01
Woonplaats: Flevoland

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 11-01-15 00:55

Wat voor afstamming hadden die? Zou je dat kunnen nazoeken?

ElCid

Berichten: 9231
Geregistreerd: 28-01-02
Woonplaats: Friesland

Re: De 5 panel test (genetische afwijkingen), doelgroep?

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-01-15 01:06

De Appaloosa is een op zichzelf staand Amerikaans ras en heeft geen quarter voorouders! Het ras is gefokt door de Nez Perce indianenstam. Het ras is dus veel ouder dan de quarter/ paint.
Er lopen wel kruisingen Quarter/ Appaloosa en Paint/ Appaloosa. Persoonlijk zou ik elk paard laten testen, waar ook maar het minste vermoeden bestaat dat er Q/P/A of tinker bloed in zit; PSSM en ook de andere aandoeningen zijn afschuwelijke ziektes.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Appaloosa_(paardenras)
http://www.appaloosa.com/association/history.htm
http://nl.wikipedia.org/wiki/Quarter_horse

spicegirl

Berichten: 9906
Geregistreerd: 31-01-06

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-01-15 01:09

de amerikaanse appaloosa is wel degelijk een ras.
de nederlandse niet.
bij de am . apps komt het ook voor ( m.u.v. de foundation paarden ), omdat er veel gekruisd word met quarters.
zo ook bij de paints.

DaniellaF

Berichten: 562
Geregistreerd: 08-05-07
Woonplaats: Maastricht

Re: De 5 panel test (genetische afwijkingen), doelgroep?

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-01-15 01:24

Zowel Sunflower's Joys Jewel als Zips Jewel hebben Quarter en American Appaloosa voorouders.

NRJ

Berichten: 1526
Geregistreerd: 31-07-08
Woonplaats: Heerlen

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-01-15 01:25

ElCid schreef:
De Appaloosa is een op zichzelf staand Amerikaans ras en heeft geen quarter voorouders!


Sorry, mijn fout :o Weer iets geleerd.

Manda

Berichten: 6545
Geregistreerd: 20-06-01
Woonplaats: Flevoland

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 11-01-15 07:48

MamaJella schreef:
Zowel Sunflower's Joys Jewel als Zips Jewel hebben Quarter en American Appaloosa voorouders.


Ik zag het inderdaad. .. Zijn wel al wat oudere hengsten en zal eens in het dekoverzicht kijken hoeveel ze nog gedekt hebben afgelopen jaren maar zal wel niet veel zijn. Wel heel erg duidelijk is de afstamming bij deze waardoor je ze er zo uitpikt als doelgroep.

ElCid

Berichten: 9231
Geregistreerd: 28-01-02
Woonplaats: Friesland

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-01-15 11:31

MamaJella schreef:
Zowel Sunflower's Joys Jewel als Zips Jewel hebben Quarter en American Appaloosa voorouders.


Dat kan, een veulen uit een kruising Q x A zal worden opgenomen in de App. Stamboek, net als een een kruising Q x Paint in het Paint stamboek wordt opgenomen. Maar dat zijn dan geen foundation Appie's maar dus wel paarden met kans op de Quarter ziektes.

hobbelheks

Berichten: 8844
Geregistreerd: 11-09-01
Woonplaats: donkerbroek

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-01-15 11:34

robbie88 schreef:
Het schijnt wel steeds vaker voor te komen bij nas appaloosa,s toen ik mijn ( kruising appie maar met nas paspoort) paard kocht werd ik door verschillende mensen geadviseerd te gaan testen. Een vriendin heeft een appaloosa ( nas) met pssm.

helaas heeft een kennis al 2 NAS appies laten staan ( die zij had willen kopen) omdat ze beide positief op pssm uit de 5 panel kwamen...
dus ook bij de NAS is pssm wrs een veel groter probleem dan anagenomen wordt.

Manda

Berichten: 6545
Geregistreerd: 20-06-01
Woonplaats: Flevoland

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 12-01-15 00:22

Om welke afstammingen ging dat?
Het is toch bijvoorbeeld ook niet verrassend als daar bijvoorbeeld Amerikaanse appaloosa of quarter in zit, ook deze dieren kunnen NAS geregistreerd zijn als ze appaloosa gekleurd zijn. En inderdaad, als je dat ziet in de afstamming dan is de test wel een logische keus.
Wat ik me juist afvraag wat als dat niet in de afstamming zit en het dier test positief waar komt dit dan vandaan?

Het gaat nu ook steeds over de appaloosa paardenmaat maar hoe zit dat met de kleinere appaloosa pony's zoals ik ze heb? Daar zit bv vast geen quarter of Amerikaanse appaloosa in want dan zijn ze wel erg klein geworden, maar wie weet... heel ver weg, ik zal het eens uitpluizen.
Komen de genetische afwijkingen ook voor bij kleine pony rassen?

Ik las op de website van de Amerikaanse appaloosa in Nederland dat hengsten per dit jaar verplicht de 5 panel test moeten doen.

Peterina
Berichten: 9148
Geregistreerd: 13-06-03
Woonplaats: Neerpelt, Belgiƫ

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-01-15 13:07

Veel van de 'paardenmaat' appies zijn afkomstig van de Deense Knabstruppers. En die zijn eigenlijk een oude type warmbloed zonder toevoeging van quarter/paint/NES appy.

Wat de kleine ponies betreft ... als er appy patroon in zit dan zal er toch wel ergens heel ver weg kruising gedaan zijn geweest met een grotere pony met die patroon. Zou er niet van opkijken of het met een NES appy is geweest en toen er verder 'kleinend' doorgefokt is via Falabella.

Ryder
Berichten: 1492
Geregistreerd: 30-01-13

Re: De 5 panel test (genetische afwijkingen), doelgroep?

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-01-15 14:03

Op zich zou het toch kunnen dat Appaloosa's (dus ook de kleintjes, en de Knabstruppers etc.) zelf PSSM1 kunnen hebben? Er zijn bijvoorbeeld KWPN-ers waarbij het bekend is, en diverse andere rassen (zowel koudbloeden als warmbloeden). Het hoeft toch niet zo te zijn dat een NAS-appaloosa met PSSM dit heeft vererfd van een Amerikaanse Appaloosa (hoewel ik het verband uiteraard wel begrijp)?

tones

Berichten: 5286
Geregistreerd: 22-10-05
Woonplaats: Veluwe.

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-01-15 19:24

Dat heb ik ooit eens geopperd in een KS-MK topic, ging ook over NAS ponies.
TS daar beet zo`n beetje mn kop er af......

Manda

Berichten: 6545
Geregistreerd: 20-06-01
Woonplaats: Flevoland

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 12-01-15 21:22

Tones: dat was ik toch niet hoop ik????

Ik ben juist pro testen, maar wil wel zinvol testen en niet klakkeloos elke pony, er moet reden en aanleiding voor zijn en daarom zoek ik naar de doelgroep.
Het NAS is geen specifiek ras, het is een stamboek voor alle dieren die appaloosa gekleurd zijn, dit kunnen dus alle rassen zijn. Als er bekend is welke rassen tot de doelgroep behoren is het een stuk makkelijker om aan te wijzen welke dieren het beste getest kunnen worden en waarop. Tot nu toe komt ook de PSSM voornamelijk naar voren wat gezien wordt bij meerdere rassen en bij deze afwijking staat ook op bepaalde site's dat die test voor PSSM in principe voor alle rassen is terwijl bij de 5 panel heel duidelijk staat voor welke rassen die is.
En als het zo is dat de andere uit de 5 panel wel strikt rasgebonden zijn waarom dan niet alleen de PSSM testen als er in een afstamming niet direct een aanleiding is voor de 5 panel.
Ik bedoel, er zijn wel meer genetische afwijkingen/ erfelijke ziektes die nu genoteerd staan als rasgebonden (bv die van de arabieren) daar ga je toch ook niet een totaal ander ras op testen omdat zomaar iemand tegen je zegt dat ze toch ook bij andere rassen voorkomen.... Mensen kunnen zoveel zeggen maar de kunst is de mensen te vinden die er echt verstand van hebben en met duidelijke bewijzen komen. En ik neem aan dat bijvoorbeeld genetische test centra daar het verst mee zijn qua informatie dus mijn plan is er een aantal te benaderen ook in het buitenland.

Ik ben nog niet overtuigd dat alle appaloosa gekleurde pony's/ paarden de 5 panel horen te ondergaan als hun afstamming daar geen aanleiding toe geeft. Maar over de PSSM apart begin ik wel te twijfelen.

tones

Berichten: 5286
Geregistreerd: 22-10-05
Woonplaats: Veluwe.

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-01-15 21:39

Nee hoor Manda, bedoelde de TS van dat topic. :D

Manda

Berichten: 6545
Geregistreerd: 20-06-01
Woonplaats: Flevoland

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 12-01-15 21:52

Gelukkig, ik schrok al :D

Ik sta echt open voor het testen op erfelijke afwijkingen. Laatst mijn kleinste goedgekeurde hengstje nog laten testen in Amerika op de 4 dwerggenen, deze testen zijn zo nieuw die bieden ze nog niet eens in Nederland aan. Ook voor die testen was ik op zoek naar rassen die in de doelgroep vallen, uiteindelijk bleek mijn kleinste in de doelgroep te vallen en de grotere niet. De kleinste dus laten testen en gelukkig negatief op alle vier!

Ryder
Berichten: 1492
Geregistreerd: 30-01-13

Re: De 5 panel test (genetische afwijkingen), doelgroep?

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-01-15 22:26

Manda, ik snap je helemaal hoor! Ik heb het ook eigenlijk alleen over PSSM, omdat dat bij steeds meer rassen voor blijkt te komen. Ik weet niet hoe groot de invloed van de Amerikaanse Appaloosa is in het NAS, maar ik kan me voorstellen dat het moeilijk is om dit na te gaan omdat niet alles geregistreerd is in het verleden. Zelf zou ik daarom elk (rij)paard testen. Niet op de hele 5 panel dus, maar wel op PSSM1.

stippelss
Berichten: 1
Geregistreerd: 17-02-15

Link naar dit bericht Geplaatst: 17-02-15 19:52

Ik heb een Appaloosa met PSSM1... Geregistreerd bij het NAS en nakomeling van ene Amerikaanse x Nederlandse Appaloosa.. Beide ouders zijn inmiddels overleden dus nagaan van wie hij geerfd heeft is helaas niet meer mogelijk... Ik weet dat er van beide ouders nakomelingen rondlopen..