KNHS


Hoera, je gaat naar de Olympische Spelen. Maar na de vreugde dat je bent geselecteerd, komen de zorgen. Hoe ga je regelen dat je paard in Rio niets tekort komt? Want je wilt natuurlijk dat hij daar hetzelfde te eten krijgt als thuis. Maar dat is niet zo vanzelfsprekend als het klinkt. Een kijkje achter de schermen.

Als je als ruiter de longlist hebt gehaald, is het nog lang niet zeker dat je ook daadwerkelijk naar de Olympische Spelen gaat. Er volgen allerlei selectiewedstrijden en je paard moet gezond blijven. Maar eenmaal op de lijst word je gevraagd door je nationale sportbond –dus in ons geval de KNHS- om aan te geven wat je wilt meenemen als je gaat. Dat moet je breed zien: van borstels en dekjes tot voer.

De stofwisseling van paarden is bijzonder gevoelig. Ze reageren slecht op veranderingen in hun rantsoen. Het is dus zeker voor zulke topatleten belangrijk om het eigen voer mee te nemen op reis. Het hoofdbestanddeel van het rantsoen van een paard bestaat uit ruwvoer. “Je zou dus denken dat ruiters het eigen hooi en kuil meenemen. Dat willen ze ook graag, maar dat mag niet in Brazilië”, vertelt Rob Krabbenborg, voedingsdeskundige bij Pavo, die zich al meer dan een half jaar bezig houdt met de voorbereidingen voor Rio. “We waren al een hele tijd druk met het uitzoeken van geschikt ruwvoer met de juiste gehalten aan voedingsstoffen. Maar we mogen het daar niet importeren.”

Uit angst voor overdraagbare plantenziekten heeft het Olympisch comité van Brazilië bepaald dat alle ruiters moeten kiezen uit slechts een paar soorten ruwvoer, die vanuit Europa mogen worden meegenomen naar Rio. Het gaat om vier typen kuilgras van het merk Marksway. Daarnaast konden de potentiële deelnemers begin 2016 aangeven of ze een bepaald merk Amerikaans timothee hooi wilden laten importeren of het Braziliaanse Tifton 85 hooi, wat ter plaatse is te bestellen. Voor deze laatste optie is door geen enkele Nederlandse ruiter gekozen, aangezien er vragen waren over de kwaliteit. Krabbenborg: “Ik vind het eigenlijk onvoorstelbaar. Stel je voor dat je tegen wielrenners in de Tour de France zegt dat ze alleen lokaal voedsel mogen eten. Of dat onze hardloopster Daphne Schippers daar alleen mag kiezen uit wat de pot schaft. Terwijl we ook topprestaties van onze paarden verwachten. Gelukkig hebben we iemand gevonden die twee van deze merken ruwvoer in Nederland levert, zodat ruiters hun paarden er nu al aan kunnen laten wennen.”

Wat wel mee mag is het eigen krachtvoer. Maar ook dat is aan strenge regels gebonden. Ruiters mogen opgeven wat ze aan krachtvoer mee willen nemen. Al die soorten van verschillende merken worden eerst door een Amerikaans instituut gekeurd en moeten daarna nog door de Braziliaanse autoriteiten worden goedgekeurd. De recepten worden overlegd en als het voer een ruwvoerachtig bestanddeel als luzerne of timothee bevat, moet worden aangetoond dat dit een hittebehandeling heeft ondergaan, zodat er geen enkele ziektekiem in kan overleven. Wordt er toestemming verleend, dan wordt het voer kort van tevoren verzameld, zodat de houdbaarheidsdatum niet wordt overschreden. Het gaat met de paarden mee in het vliegtuig naar Rio. Eenmaal daar gaat het vanaf het vliegveld meteen in een vrachtauto, die rechtstreeks naar het Olympische stallencomplex rijdt, dat verder hermetisch is afgesloten. “Even een pallet nasturen, omdat iemand iets is vergeten, is er niet bij. Dat komt er niet in”, merkt Krabbenborg op.

Hij is niet bang dat het voer qua smaak of kwaliteit te lijden heeft door de reis of de andere weersomstandigheden in Brazilië. “Het transport vindt kort van tevoren plaats. Voer in papieren zakken kan wel wat hebben. Wij verkopen het over de hele wereld onder verschillend condities en dat gaat prima. Maar net als bij de mensen thuis moet het voer het liefst donker en droog worden bewaard. Hogere temperaturen zijn bij het verse voer niet zo’n probleem. Het moet alleen niet in de zon liggen, want dan bestaat de kans dat het vet in olierijke producten ranzig wordt, waardoor de paarden het niet lekker meer vinden.”

De paarden zijn minimaal veertien dagen in Rio, sommigen iets langer. Dat betekent per paard grofweg 150 kilo ruwvoer en 60 kilo krachtvoer. Daar komen dan nog supplementen voor zoutvoorziening, vitamine E en slobber bij. Je denkt misschien dat die Olympische paarden alleen topsportvoer eten. Maar dat is niet zo. Krabbenborg: “Het grappige is dat ik ons hele assortiment voorbij zag komen bij de aanvragen. Sommige krijgen heel gewoon voer dat je ook aan recreatiepaarden geeft. Havervrij, laag in zetmeel of zelfs vrij van granen. Maar er zijn natuurlijk ook ruiters die echt sportvoer geven, met veel eiwit en energie. Met name de eventers verdiepen zich goed in de gehalten. Of het door alle toestanden niet hele dure zakjes voer worden? Nee hoor, alleen de transportkosten zijn extra.” Hij gaat zelf vinger aan de pols houden of het wel goed gaat met het voer in Rio. “Jazeker, wij gaan erheen.”

Wat interessant, heb hier nog nooit zo over nagedacht.

Jeetje daar had ik nog helemaal niet over nagedacht. Hoe ging dat destijds in Sydney dan? En in Atlanta?

Australië en de VS staan erom bekend extreem moeilijk te doen over plantaardig materiaal dus ik kan me niet voorstellen dat dit de eerste keer is dat men tegen problemen aanloopt?

Dat staat toch ook nergens?

Wat een gedoe inderdaad allemaal! Er komt veel meer bij kijken dan je denkt! En zowel paard als ruiter moeten daar in topconditie zijn.

Euhm... Het is gewoon interesse hoor

Daardoor kan de amazone uit Oosterijk toch niet haar toppaard meenemen? Die reageerde totaal niet goed op het voer uit Brazilië. Kreeg zelfs koliek verschijnselen.

Interessant ja, nooit over nagedacht! ik bedoel stel dat mijn paard voor een wedstrijd ergens ver moet, dan neem je gewooj het hooi van daar. Maarja met zulke topsporters ga je niet ff wisselen natuurlijk

Was toen ook een probleem. Niks nieuws. Ik meen dat ze het toen ter plaatste hebben laten maken, maar kan me daarin vergissen.

Ik snap de regels wel, maar vind dit echt een uitzondering. Je weet dat er sporters komen en paarden zijn hier ook de sporters. Paarden komen van over de hele wereldm dus risico's worden groot. Maar feitelijk mesten ze ook en daarin zit nog genoeg van het voedsel van hier, wat risico's brengt.

Inderdaad nooit over nagedacht, heel interessant!

Neem aan dat ze in quarantaine gaan?

Het voer zou dan in principe ook in quarantaine kunnen en getest worden.

Kan me herinneren dat het destijds Anky gevraagd is en zij vertelde dat de ingredienten en samenstelling werd opgestuurd, om daar de brok te laten produceren. Is toen wel aandacht aan besteed in een interview. Weet alleen niet meer bij welke spelen dat was.

Tot voor kort was dit wel zo. Ik hoorde het van de week in het commentaar bij de Tour nog. Heel slecht eten en daar moest je dan de Tour op rijden. Dat ging ook regelmatig mis met voedselvergiftiging enzo. Tegenwoordig hebben de ploegen hun eigen koks, maar dat is pas sinds kort. Die koks moeten trouwens wel gewoon lokaal inkopen doen. Dus die moeten elke dag weer op zoek naar nieuwe winkels en markten voor de juiste ingrediënten.

De overige atleten op de OS eten in gewoon in de eetzaal van het Olympisch dorp, dus die eten in principe ook allemaal hetzelfde, al is er natuurlijk wel keuze. Die hebben volgens mij niet voor 3 weken, of zo lang als ze daar zitten, hun eigen eten mee.

Neemt niet weg dat ik begrijp dat het voor paarden nog net wat nauwer luistert. Voordeel voor de Europeanen is wel dat bij import uit Europa je thuis al wat van dat kuil kunt bestellen, zodat je paard daar al een tijdje op staat voor hij vertrekt. Geen idee of dat ook gebeurt...

Dit probleem heb je natuurlijk altijd met paarden die je overvliegt naar een ander continent, al is het maar voor een wedstrijd in Las Vegas ofzo. En ik denk niet dat er dan zo'n uitgebreide regeling is.

Andere edities is Havens de hoofd leverancier geweest. Blijkbaar nu Pavo.
Vraag me af waarom veranderen als Havens bij andere 'ver van mijn bed' edities heeft geleverd en waarvan de gegevens al bekend zijn.

of hebben ze niet genoeg geld geofferd voor de eer?

Hmm, ik las dat Horsefood voer had gestuurd.

En meen dat ze een van de vorige spelen het op de plaats zelf hebben laten maken.

Wow 60 kg krachtvoer in 14 dagen per paard?? Das ruim 4kg per dag, echt bizar veel zeg

Mooi kijkje achter de schermen. Goed gedaan nieuwsredactie, ik vind het erg interessant want had hier nog nooit over nagedacht.

Gemiddeld. Er zijn er ook die geen of heel weinig hardvoer krijgen.

In de zgn sportwereld is 4kg voor een groot paard heel normaal. Is ook verdeelt over de hele dag en meestal niet 2x 2kilo.