Algemeen
Schematische weergave van een paardengebit.
De haaktand is weergegeven bij de letter C.
Foto: Wikimedia Commons
Dit artikel is geschreven door Vikki Fowler, veterinair paardentandarts, voor Eurodressage.com.
Een van mijn favoriete dingen om te doen. Supermakkelijk, supersnel en het maakt een groot verschil: opgebouwde plak verwijderen van een haaktand bij het paard. Tandplak bestaat uit minerale afzettingen en bouwt zich op door de tijd heen. De haaktanden zijn niet betrokken bij het eten, dus de tandplak schuurt er niet af. Er wordt gezegd dat tandplak ontstaat doordat speeksel over tanden loopt en daar mineralen afzet. Normaal gesproken worden de tanden schoongemaakt door het eten van ruwvoer. Haaktanden zijn echter niet bedoeld om te eten, maar om mee te vechten.
Mijn persoonlijke ervaring is dat de ophoping van plak vaker (maar niet uitsluitend) voorkomt bij paarden die natuurlijk water drinken in plaats van leidingwater. Er lijken grotere hoeveelheden mineralen te zitten in boorgaten, bronnen, beekjes of regenwater. Nogmaals, dit is gebaseerd op mijn eigen ervaringen.
Door deze opbouw van tandplak kan op die plek een tandvleesontsteking ontstaan. Ook kan het leiden tot het terugtrekken van het tandvlees. Als dat probleem te groot wordt, kan dit ook effect hebben op de tong en op de ligging van het bit.
Interessante feitjes
- Alleen mannelijke paarden hebben normaal gesproken haaktanden
- In uitzonderlijke gevallen zien we ook kleine exemplaren bij merries. Deze merries hebben vaak de reputatie dat ze lastig zijn in de omgang.
- Haaktanden en wolfstanden zijn niet hetzelfde. De wolfstand zit veel verder achter in de mond, net voor de eerste kiezen.
- Haaktanden zijn net een ijsberg. Het gedeelte dat je boven het tandvlees ziet, is slechts een fractie van hun volle lengte.
- Als het bit correct in de mond ligt, hebben de haaktanden geen invloed op het bit. Zorg ervoor dat het bit niet te laag of te dicht bij de haaktanden ligt.
- Ruw omgaan met het in- en uitdoen van het bit kan ervoor zorgen dat de haaktanden afbreken. Dit doet pijn en dat resulteert er vaak in dat het paard het op- en aftomen te vermijden. Zorg er altijd voor dat het bit niet achter de haaktanden blijft haken bij het aftomen, vooral ook als het paard zijn hoofd omhoog gooit.
- De haaktanden hebben geen ‘voorgangers’ in het melkgebit. Dit betekent dat deze tanden rechtstreeks door het tandvlees heen moeten als ze doorkomen. Dit kan voor het paard zeer oncomfortabel zijn. Dit kan ook weer resulteren in dat het paard het in- en uitdoen van het bit probeert te ontwijken.
- De haaktanden komen door als het paard rond de 5 – 5,5 jaar oud is, maar hierin zijn grote verschillen mogelijk. Wees begripvol als je paard rond deze leeftijd ineens een beetje schichtig op het bit reageert. Je kunt je paard helpen door een beetje tandengel voor baby’s op de doorkomende haaktand te doen.