Geplaatst Algemeen
De prijsuitreiking van de WDM in Geneve in 2016. Antonelle Joannou staat hier uiterst
links. Foto: Joseph Carlutti/Flickr
Dit artikel is geschreven door Silke Rotterman. Haar interesse ligt bij de klassieke dressuur. Zij is bekend van haar gedetailleerde geschiedenisartikelen over de gouwe oudjes in de dressuursport en haar artikelen over klassieke dressuurtraining, die vaak diep op de materie in gaan. Zelf rijdt ze al sinds haar jeugd. Ze heeft enige tijd doorgebracht bij voormalig olympisch kampioene Christine Stückelberger en haar trainer Georg Wahl. Hun klassieke benadering heeft een beslissende invloed gehad op hoe Silke de sport nu ziet. Sinds 2010 werkte ze samen met kolonel Christian Carde, met wie ze ook enkele boeken heeft geschreven over de klassieke dressuur. Silke fotografeert ook en schrijft regelmatig artikelen voor internationale paardentijdschriften en -websites, zoals Eurodressage.com. Dit artikel is een vervolg op [VN] [AG]“Welkom in het circus!” Over klassieke dressuur in het circus, [VN] [AG]“Welkom in het circus!” deel II – Dressuur moet liefdevol zijn, [VN] [AG]“Welkom in het circus!” deel III – Wahl: van Wenen naar circus en [VN] [AG]“Welkom in het circus!” deel IV – Lehmann: olympiër in het circus, die eerder al op VN zijn verschenen. Het interview van Silke Rotterman met Antonella Joannou, vond plaats op 18 August 2021 in Founex.
De Zwitserse Antonella Joannou (1967) is al vele jaren een bekende verschijning in de internationale dressuurwereld. Met de Zwitsers gefokte vosruinen Wantino CH (van Wandango) en Dandy de La Roche CH (van Dressage Royal), kwam de in Founex woonachtige amazone uit op vele internationale wedstrijden in Europa. Met Dandy de la Roche CH, die ze zelf opgeleid heeft, maakte zij de afgelopen jaren deel uit van het Zwitserse dressuurteam tijdens verschillende Europese en wereldkampioenschappen.
Antonella is de dochter van twee professionele dressuurruiters en ze rijdt al haar hele leven. Ze staat bekend om haar haar blije, gelukkige houding en haar klassieke benadering van het rijden. Het is dan ook geen verrassing dat zij in de voetsporen van haar ouders is getreden. Verrassend is wel dat haar moeder besloot dat het circus de plaats was waar Antonella na school stage moest gaan lopen.
Van een winter stagelopen naar meetoeren met Circus Knie
ED: Van wie was het idee dat jij, na het afronden van je school, meteen naar het circus zou gaan?
AJ: Toen ik op vijftienjarige leeftijd klaar was met school, nam mijn moeder contact op met Fredie Knie senior. Die was op dat moment in Geneve met zijn circus. Fredy zei dat ik op mijn moeders paard moest gaan rijden, daarna hebben we een paar keer samen getraind. Toen het circus naar Lausanne ging, hebben we hetzelfde gedaan. Achteraf zei Fredy dat ik de eerstkomende winter naar hun winterverblijf in Rapperswill (nabij Zurich) kon komen, als ik dat wilde. Daar kon ik met hem samenwerken. Dus ik ging die winter bij het circus. Ik was nog erg jong, net zestien jaar. Het voorjaar daarop bood Fredy mij aan dat ik met het circus mee mocht op hun tournee. Na het eerste jaar zei hij dat dat ik kon blijven en dat ik deed ik, tot mijn negentiende. Tussendoor ben ik ook nog drie maanden in Duitsland geweest. Ik verbleef daar bij Jean Bemelmans en zijn vrouw Heidi.
Was het doel om professioneel ruiter te worden?
AJ: Mijn tijd in het circus was bedoeld als een soort stageperiode, maar niet in de zin van wat ze in Duitsland als stage zien. Iets dat nu ook mogelijk is in Zwitserland, met als doel om een gecertificeerd instructeur te worden. Het was eerder een soort gratis stage. Ik reed daar elke dag drie of vier paarden, bijna altijd onder het toeziend oog van Fredy Knie senior.
In mijn eerste jaar bij het circus had zijn zoon, Fredy Knie junior, een contract bij een ander circus. Ik reed dus alleen met senior. Het was een heel klassieke training, naar het voorbeeld van de hogeschoolopleiding van de Spaanse Rijschool in Wenen. Hij had ook enkele Lipizzaners, bijvoorbeeld de beroemde Primo. Die was erg nerveus en niet makkelijk.
Met Fredy senior reed ik voor het eerst in mijn leven de oefeningen van de hogeschool, bijvoorbeeld piaffe en passage. Daarvoor reed ik het paard van mijn moeder, Chante d’Arome, maar hij was maar opgeleid tot PSG-niveau. Dankzij Fredy heb ik heel veel geleerd over deze hogere oefeningen.
Een blijvende herinnering
ED: Wat was het allerbelangrijkste dat jij, in jouw tijd bij het circus, hebt geleerd over het trainen van paarden?
AJ: Fredy werkte veel met herhaling en prees een paard extreem als hij de oefening begreep. Alles werd uiterst kalm gedaan, met veel geduld en waardigheid, maar ook met extreme precisie voor paard en ruiter. Als ik reed, verwachtte hij dat ik volledig geconcentreerd was op het paard. Zolang ik op het paard zat, bestond er niets anders. Ik was nooit bang voor Fredy, maar hij kon je wel aantikken met de zweep en dan zeggen: “been langer maken”.
ED: Zijn er onderdelen van de training, die je geleerd hebt bij het circus, nog steeds aanwezig in je dagelijkse werk met de paarden?
AJ: Ja, zeker wel. Fredy maakte paarden soepel door veel zijgangen te rijden, zoals schouder binnenwaarts, renvers en travers. Ik begin daar nog altijd veel trainingssessies mee.
Circus rijden
ED: Als bij dressuurwedstrijden een spectaculaire ruiter wint of succesvol is, hoor je vaak “dat is circusrijden”. Staat het circus zo ver weg van de klassieke benadering?
AJ: Dat is grappig! Dat geldt absoluut niet voor Circus Knie. Fredy senior baseerde zijn werk op het werk van de Spaanse Rijschool in Wenen. Natuurlijk kun je dat niet algemeen toepassen. Het is goed en slecht circusrijden, en dat is precies hetzelfde met dressuurwedstrijden. Circus is geen spelerij, het is serieus werken. Bij Knie is het ook klassiek werken. Een vliegende wissel in een piste van dertien meter doorsnee is echt heel lastig. Omdat de piste zo klein is, moeten de paarden echt verzamelen en zichzelf dragen. Het extreem lastig om de hogeschooldressuur in zo’n kleine cirkel te tonen. Dit kan de reden zijn dat we tegenwoordig vaak vrijheidsdressuur zien, iets dat vooral geassocieerd wordt met circus en paarden. Voor mij was het een erg interessante ervaring om paarden die hogeschooloefeningen te laten doen in zo’n kleine ruimte.
De cirkel is rond
ED: De tijd van Fredy Knie senior bij Circus Knie was één van de weinige plekken waar Zwitserse dressuurruiters terecht konden voor hulp bij de piaffe en passage. Heeft zijn zoon Fredy Knie junior deze traditie voortgezet?
AJ: Fredy junior is echt heel erg goed in grondwerken. Tot nu toe heeft hij nog geen grote connecties met de wedstrijdsport hier in Zwitserland, maar nu hij is gestopt met het actieve werk in de piste, is hij begonnen met lesgeven. Hij helpt ook dressuurruiters. De traditie in het circus is succesvol voortgezet door zijn dochter Geraldine en haar zoon Ivan. Deze herfst is hij begonnen om mij te helpen met mijn merrie. Elke keer als het circus in de buurt is, zetten we dit voort. Op deze manier is de cirkel weer rond.
