Geplaatst Algemeen
In samenwerking met Daphara
Op deze foto is te zien waar de singel van een dressuurzadel zou moeten zitten.
Foto: Marlies Trap Fotografie, voor dit artikel bewerkt door Daphara.
In juli 2020 werd op het onderdeel Harnachement hier op Bokt een topic geopend, waarin een gebruiker advies vroeg over de singel van haar paard. Gebruiker Daphara geeft hier heel nuttig en goed advies, waaruit blijkt dat ze veel afweet van singels. Zelf zegt ze hierover: "Mijn interesse in harnachement en singels is een ietwat uit de hand gelopen hobby. Ik wil benadrukken dat ik geen specialist ben, maar gewoon een iemand die enkele jaren geleden, in een zoektocht voor passend tuig voor mijn eigen XXL-paarden, informatie begon te zoeken en verzamelen over singels en zadels."
Omdat er nog zoveel bokkers zijn die met een te korte singel blijken te rijden, leek het ons van de Nieuwsredactie wel interessant om samen met Daphara eens wat dieper in de materie te duiken. Want wanneer is een singel nou eigenlijk te kort en wat zijn de nadelen daarvan voor je paard? In dit artikel kijken we daarnaar.
[1] Zou jij wat over singels willen vertellen en waar komt jouw interesse in harnachement en singels vandaan?
Mijn interesse in harnachement en singels is een ietwat uit de hand gelopen hobby. Ik wil benadrukken dat ik geen specialist ben, maar gewoon een iemand die enkele jaren geleden, in een zoektocht voor passend tuig voor mijn eigen XXL-paarden, informatie begon te zoeken en verzamelen over singels en zadels.
Tot mijn frustratie was en is er in Nederland weinig goede informatie over singels beschikbaar. Daarover raakte ik destijds aan de praat met mijn zadelmaker, die in Groot-Brittannië haar Master Saddler-opleiding had gedaan. Zij vertelde over Jochen Schleese, een Master Saddler die verschillende webinars heeft gemaakt over harnachement en over singels. Met die informatie ben ik begonnen en gaandeweg leer ik er steeds meer bij.
Jochen Schleese heeft trouwens een prachtig boek over harnachement geschreven, genaamd Suffering in Silence, wat in mijn ogen eigenlijk een must read zou moeten zijn voor elke ruiter, want je leert compleet anders naar je harnachement kijken. In het kader van paardenwelzijn is er ook nog veel te winnen op het gebied van goed passend tuig.
Daarnaast is vooraf belangrijk om te weten dat je met een singel geen zadelprobleem op kunt lossen! De basis voor het kiezen van de juiste singel is eerst zorgen dat je zadel goed ligt. Schuift je zadel naar achteren of naar voren, en/of ligt het zwaartepunt van je zadel niet in het midden, dan is het belangrijk eerst een goede zadelmaker te laten komen om je zadel na te laten kijken en goed passend te maken.
[2] In het topic [HAR] Toch maar een andere singel?? over singels blijkt dat veel bokkers met een te korte singel rijden. Wanneer is een singel nou eigenlijk te kort en welke nadelen heeft dat?
De juiste lengte van een singel is makkelijker te zien bij een dressuursingel dan bij een veelzijdigheid- of spring singel, omdat die gespen onder het zweetblad liggen. De basis is:
- een dressuursingel is te kort wanneer de gespen op of dichtbij de rand van de hoge pectorale spier liggen.
- een spring/veelzijdigheid singel is te kort wanneer de gespen in de buurt van de rand van de lattisimus (de brede rug spier) spier liggen
2a. Hier zie je o.a. de pectorale spier en lattisimus weergegeven:
Foto aangeleverd door: Hoipiepeloii, bewerking door Marlies M. Fotografie
Foto aangeleverd door: Hoipiepeloii, bewerking door Marlies M. Fotografie
Wanneer je de juiste lengte van een singel wilt bepalen, is het belangrijk om te weten is dat bij een singel de druk onder de gespen het hoogste is. Die piekdruk wil je niet op de pectorale spier of de rand van de laterale spier (latissimus) hebben. Daarnaast zorgt de beweging van de benen er voor dat de druk achter de ellebogen nog hoger wordt wanneer het voorbeen naar achteren beweegt, als je singel te kort is, kun je dus heel veel druk op de verkeerde plek krijgen.
Dr. Russell MacKechnie-Guire van Centaur Biomechanics heeft veel onderzoek naar drukverdeling onder verschillende singels gedaan. In deze schematische afbeelding zie je goed hoe de druk achter de elleboog extreem hoog wordt als het voorbeen naar achteren gaat:
Foto: Daphara
Meer informatie en onderzoek hierover is te vinden via deze link en deze link.
Als de gespen op de rand van de pectorale- of lattisimus spieren liggen, dan kan een paard behoorlijk last krijgen van de druk van de gespen. Het paard zal deze spieren dan minder goed kunnen gebruiken. De druk van de gespen zal bij een verkeerde ligging eerst pijnlijk zijn, voordat de spier na 20-30 minuten “doof” wordt. Maar deze spieren heeft een paard juist nodig op een goede manier te kunnen bewegen! Een dove spier zal minder goed aangespannen kunnen worden door het paard. Dit heeft direct invloed op hoe je paard zichzelf kan dragen en kan ook problematiek opleveren met de gewrichten waarmee deze spieren in verbinding staan.
Ook een probleem als singelnijd kan voortkomen uit het gebruik van de verkeerde lengte en/of model singel voor dat paard, net als problemen bij het opstijgen. Bij het opstappen vanaf de grond is de druk op het zadel en de singel ruim 4x hoger dan normaal, met een (hoog) krukje kun je dit al halveren, maar bedenk goed dat die gespen gemeen op de spier kunnen drukken en dat dit kan zorgen dat je paard liever niet stil wil staan.
2b. Op de afbeelding rechts zijn de spieren duidelijker in kleur weergegeven, paars/roze is de hoge pectorale/borstspier en oranje/rood is de lattisimus:
Foto aangeleverd door: Hoipiepeloii, bewerking door Marlies M. Fotografie
[3] Hoe kun je de juiste singellengte bepalen?
Het meest ideaal is als de gespen van een dressuursingel net onder het breedste punt van de ribben liggen. Op afbeelding 2b zie je de ribspieren in het blauw, idealiter liggen de gespen van een dressuursingel het beste in het midden van dat gebied.
Nu is het aan de buitenkant soms lastig te zien waar deze spieren lopen, maar er is een manier om de goede positie van de gespen te bepalen, die doorgaans altijd klopt.
De gespen van een dressuursingel moeten ongeveer liggen op de lijn die op de hoogte ligt waar de elleboog ophoudt.
3a. Hier aangegeven met een groene lijn:
Foto aangeleverd door: Marlies Trap Fotografie, voor dit artikel bewerkt door Daphara.
3b.
Foto aangeleverd door: Hoipiepeloii
3c. Hier weergegeven met de spieren zichtbaar.
Foto's aangeleverd door: Hoipiepeloii, bewerking door Marlies M. Fotografie
3d. Deze singel lijkt de goede lengte te hebben, maar de gespen liggen te laag, de singel is te kort. De gespen horen ter hoogte van de hand te liggen, waar de elleboog ophoudt.
Foto: Daphara
Wanneer je deze lijn als leidraad houdt, liggen je gespen eigenlijk bijna altijd vrij van de randen van de gevoelige spieren..
Bij een getraind paard dat niet te dik is, kun je redelijk goed de spieren zien lopen, die we met de gespen willen vermijden. Kijk hieronder maar mee en probeer te zien waar de borstspier, de lattisimus en de ribspieren lopen.
3e.
Foto aangeleverd door: Marlies Trap Fotografie, voor dit artikel bewerkt door Daphara.
3f.
Foto aangeleverd door: Marlies Trap Fotografie, voor dit artikel bewerkt door Daphara.
3g.
Foto aangeleverd door: Marlies Trap Fotografie, voor dit artikel bewerkt door Daphara.
3h.
Foto aangeleverd door: Marlies Trap Fotografie, voor dit artikel bewerkt door Daphara.
Rood = de rand van de spieren die we moeten ontzien
Blauw = de onderkant van de ribspieren, waar de gespen wel op mogen liggen
Groen = de elleboog lijn, die je doorgaans kunt aanhouden.
Foto: Instagram stories van @Mattesgmbh, overgenomen met toestemming van Mattes.
[4] Een te lange singel kan natuurlijk ook, wanneer is een singel te lang en welke nadelen heeft dat?
Een te lange singel komt minder vaak voor. Bij een dressuursingel moet je (in het geval van een zadel met een wat korter zweetblad) opletten dat de gespen van je singel niet op de rand van de latissimus-spier terecht komen.
Idealiter ligt een singel een handbreedte ruimte achter de elleboog. In het geval van een flink rondgeribt paard, of een wat te dik paard, wordt de singel vaak richting de elleboog gedrukt, maar hoe dichter je bij de elleboog komt, hoe minder ruimte er tussen de latissimus en pectorale spier is. Dus vooral bij deze paarden is het wijs goed te bepalen op welke hoogte de gespen moeten liggen, want je hebt minder speling. Hou er ook rekening mee dat je bij dikkere paarden, waarbij de singel vlak achter de elleboog ligt, echt een verhoogd risico hebt op drukpunten zoals afgebeeld bij 1b.
[5] Hoe kies je de juiste lengte singel? Singels zijn er ook in verschillende modellen. Wat zijn de verschillen tussen deze modellen en welk model past bij welk type paard qua bouw?
Hierboven is uitgelegd hoe je kunt zien op welke hoogte de gespen van een singel moeten liggen.
Belangrijk feiten over singels:
- de lengte van een singel wordt gemeten van uiteinde gesp, tot uiteinde gesp. Zelfs als er nog een stuk leer boven de gespen ligt, is de singellengte altijd weergegeven tussen de gespen en dus niet van de singel zelf
- de gespen van een singel horen horizontaal naast elkaar te liggen als een paard is aangesingeld. Ligt de achterste gesp lager of hoger dan de voorste, dan heb je waarschijnlijk het verkeerde model singel voor dat paard
- wanneer een paard aangesingeld is, moet je aan zowel de voorkant (over de borst, tussen de benen door) als vanaf de buikzijde een platte hand tussen het paard en de singel kunnen leggen. De druk moet aan de voorkant en aan de achterkant van de singel gelijk zijn
- de beste plek voor de singel, de zogeheten singelplek, is tenminste een handbreedte achter de ellebogen
Dan het model singel, elk paard is anders gebouwd en de bouw van een paard kan flink veranderen door voeding en training. Het is belangrijk dat je goed kijkt naar de vorm van de buik van een paard.
5a.Mattes heeft een heel mooie afbeelding gemaakt met daarin informatie over de verschillende modellen singels. Deze staat hier rechts afgebeeld. Dit schema helpt je bij het kiezen van het juiste model singel voor je paard.
Je kijkt dus naar de lijn die de buik van jouw paard volgt, deze bepaalt welk model singel waarschijnlijk het beste bij jouw paard zal passen. Het paard op afbeelding 3e hierboven zal waarschijnlijk het beste een rechte singel passen, terwijl het paard op afbeelding 3f al neigt naar een asymmetrische singel. Wees niet bang om verschillende singels te proberen om te kijken wat het beste past en waar je paard het fijnst mee loopt.
Foto 6A, aangeleverd door: Daphara
Foto 6B, aangeleverd door: Avalange
6a. De drachtige merrie van Daphara met een crescent singel, die genoeg ruimte voor de buik overlaat.
Ook kan je paard bijvoorbeeld voller worden tijdens een weideseizoen, of afvallen in de winter. Het is helemaal niet verkeerd wat meerdere modellen en/of lengtes van singels in je kast te bewaren als je paard van postuur wisselt. Bedenk goed dat een te lange of te korte singel, en dus ongelijke drukverdeling tussen de voor en achterzijde van de singel, echt pijnlijk kan zijn voor je paard. Dus blijf kijken en blijf voelen of je huidige singel nog goed passend is.
6b. Rechts zie je een paard met een goed passend zadel dat in evenwicht ligt.
Wanneer je hierbij een singel gaat uitzoeken, is het meest ideaal dat de singelstoten recht naar beneden blijven liggen en niet door de singel naar voren getrokken worden. De singelgroeve ligt recht onder de singelstoten.
6c. Links staat het paard met een 75 cm singel, met de gespen op het uiteinde van de singel.
De gespen van deze singel liggen recht en nog op de ribspieren, maar het is een jong paard dat net in training staat, dus de kans is groot dat het paard snel een langere singel nodig zal hebben.
Foto 6c, aangeleverd door: Avalange
6d. Rechts zien we hetzelfde paard met een 85 cm singel.
Foto 6d, aangeleverd door: Avalange
De singel loopt achter de gespen nog wat hoger door, maar de gespen zelf liggen op perfecte hoogte. Mijn voorkeur zou uitgaan naar deze singel, want hoe langer de singel hoe meer oppervlakte om de druk over te verdelen.
[7] Hoe kom je erachter welk model paard/pony je hebt en welk model singel daarbij past?
Kijk goed naar je paard, naar de bouw en naar de onderkant van de buik, vaak kun je het dan al redelijk inschatten, maar als je twijfelt kun je foto’s maken.
Maak foto’s van je paard recht vanaf de zijkant, het beste is als je paard vierkant staat.
Maak een foto zonder zadel en singel en maak een foto gezadeld en aangesingeld. Meet de lengte van je huidige singel op.
Foto 7 is de foto waar het singeltopic ooit mee begonnen is, deze nemen we als voorbeeld.
Beoordeel deze foto; bij deze singel zie je duidelijk de achterste gesp lager liggen dan de voorste gesp, een teken van ongelijke drukverdeling en waarschijnlijk een hogere druk aan de buikzijde van de singel, dan aan de voorbeenzijde van de singel. Ook liggen de gespen op de rand van de borstspier, de singel is dus te kort. Als je kijkt naar het model van dit paard, dan is een crescent-/maan-singel te adviseren in een langere maat, zeker 15 tot 20 cm langer (7,5-10 cm aan elke kant). Als je weet hoe lang je huidige singel is, kun je dus heel gericht gaan zoeken naar een andere singel in het juiste model en maat.
Als je het niet zeker weet, zijn er inmiddels heel wat bokkers die je graag helpen en met je mee willen kijken in het singelstopic.
[8] Singels zijn verkrijgbaar in verschillende materialen. Hoe kies je het beste materiaal voor jouw paard/pony en welke materialen raad je absoluut af?
Foto 7, aangeleverd door: ZoeyDercks
[9] Is elk materiaal en elk model singel bruikbaar bij bijna elk type Engels zadel (dressuur, vzh, springen, boomloos? Of zijn daar ook nog weer verschillen in?
Het model van de singel zelf is afhankelijk van het model van het paard.
Het materiaal dat je wilt, hangt echt af van paard en eigenaar. Ik adviseer altijd om simpel te beginnen als je op zoek gaat naar een ander model of lengte van een singel. Je hebt singels van €30 en singels van ruim €300, maar soms is een simpele goedkope singel echt beter dan een dure singel met alle toeters en bellen. Zeker in de probeerfase is mijn advies om goedkoop te beginnen, of tweedehands.
[10] Zijn westernsingels op dezelfde manier aan te meten als dressuur-, veelzijdigheids- of springsingels?
Ja, ook bij een westernsingel geldt dat je met de gesp niet op de rand van de latissimus of pectorale spier moet drukken, de positie waarop de gesp moet liggen kun je dus op dezelfde manier als met een dressuursingel bepalen.
) foto's ontzettend leerzaam! 
Maargoed, nope geen advies in gekregen.