Bokt.nl

**Geplaatst**: 10-10-22 10:50

Geplaatst: 10-10-22 10:50

_Tarzan schreef:
Daar kun je je niet op voorbereiden.

Mijn paard was 22 toen ik hem heel plots moest laten gaan door koliek.

Ben ik niet met je eens, zeker bij een paard die richting de 20 gaat zal het toch wel eens door je hoofd spoken?

Ik had het bij onze puppy al

Ze is uiteindelijk 15 jaar geworden, maar haar hele leven dacht ik er over na, wat als .....

Mijn fjord had wat losse kiezen, dat wist ik.
Maar er kwam een punt dat er iets aangedaan moest worden.
Ik heb toen onderzoek gedaan naar de voor- en nadelen en mijn beslissing gemaakt. Contact opgenomen met mijn DA en die stonden achter mij, als ik zou bellen dan zouden ze hem komen inslapen en niet meer behandelen.
Uiteindelijk heeft hij nog 2 jaar extra gehad.
Hij was 25.

Bij een 20 jarig paard is het einde dichterbij dan het begin, zeggen dat het je overvalt klinkt mij naief in de oren.

**Geplaatst**: 10-10-22 11:34

Geplaatst: 10-10-22 11:34

Afgelopen jaar hebben wij onze Willem in moeten laten slapen, eerder dat jaar was het al duidelijk het ging zijn laatste zomer worden. We hebben er van genoten, mooie momenten vast gelegd en hem goed in de gaten gehouden. Met de dierenarts afspraken gemaakt over hoe en wat zodat dat duidelijk en geregeld was. Heb er geen moment spijt van gehad om het zo te doen. Hij heeft een mooie zomer gehad en voordat het weer om ging slaan was het klaar. Het is rustig verlopen waar ik blij om was. Het verdriet was er niet minder om, wat ik wel erg moeilijk vond was de laatste keer hem op de trailer zetten in de wetenschap dat hij niet meer mee naar huis kwam vanaf de kliniek.

**Geplaatst**: 10-10-22 11:50

Geplaatst: 10-10-22 11:50

Onali schreef:
Bij een 20 jarig paard is het einde dichterbij dan het begin, zeggen dat het je overvalt klinkt mij naief in de oren.

Nou ja, van verder prima gezond de ene dag naar inslapen de volgende dag, dat zou mij ook overvallen ookal weet ik dat het moment waarop dat zou mieten gebeuren dichterbij komt.

**Geplaatst**: 10-10-22 12:53

Geplaatst: 10-10-22 12:53

Het verschilt soms ook erg per paard.

Mijn ruin had blessures. Was rad, maar wilde hem niet meer volledig opppakken. Zoekende naar een jonger paard kwam onze oude merrie van toen bijna 20 verwaarloosd op ons pad. Ik dacht dat we haar nog tijdelijk zouden hebben. Zij was het oudje en ik behandelde haar als porselein. Toch knapte ze enorm op, zat vol energie en ging zo mee op buitenritjes.

Toch kwam er een jonger paard waar we alleen maar problemen mee hebben gehad. De oudjes ( ook een oudere shet ) bleven het maar doen en het jonge paard moest ingeslapen.

Inmiddels had ik een ander paard terug gekocht van toen 17 en omdat de rest erboven zat, was hij ons jonkie.
En later ook nog zijn zus van toen 12 gekocht.

Vorig jaar ging mn ruin van toen 23 's ochtends uit het niks. Hij was laatste 2jr goed en genoot van het leven, maar had 's ochtends een soort hersenbloeding denken we en moest met spoed ingeslapen.
Aan de ene kant heb je er vrede mee, want hij leefde al in reservetijd, maar aan de andere kant kwam dit uit het niks. Ik had hem 19jr.

Ze leven 24/7 samen en het was ook een klap voor de rest. Hij en de shet leefde al zeker 17jr 24/7 samen. Die had al eerder wat vage klachten en was binnenste buiten gekeerd, maar ging nu hard achteruit. Op een dag leek hij echt op te geven. Veearts gaf hem nog wat, maar paar uur later teruggebeld en gestopt. Hij was boven de 25, maar exact wisten we niet.
Ik was er kapot van. We hadden hem al 21jr en zoveel samen meegemaakt.

De merrie was toen 28 en kwam minder de winter door. Haar dochter was drachtig en we hebben het best wat gerekt. Toen het veulen er was is ze na 3 weken op net 29jr leeftijd ingeslapen. Het was echt een oersterke merrie. Je weet de leeftijd, denkt aan het getal, maar tot het laatste jaar leek het allemaal niks uit te maken.

Haar zoon van nu 23 draaide echt door met afscheid nemen. Hij is echt heeeeeeeel dik met zijn zus, maar het was hartverscheurend.
Ik hield mn hart vast wat er zou gebeuren. Maar hij bleef verder stabiel.

Er zijn een shet merrie en veulen bij gekomen en hij leefde echt enorm op ook. Speelt enorm veel met de hengstjes en ziet er super uit.
Ik zeg wel vaak dat het wordt vergeten dat hij ook al 23 is. Ik zie het; zijn koppie wordt echt ouder en zijn rug is ook ouder aan het worden.
Hij is jong best toegetakeld met verkeerd trainen en heeft ook artrose, maar speelt en doet gek.

Ja, paarden verbloemen veel en je bent altijd te laat. Maar we zijn mensen en moeten toch een teken hebben wanneer het tijd is.
Zeker als ze niet uit zichzelf overlijden door ouderdom, moeten wij die beslissing nemen. Soms gaat het ouder worden geleidelijk en soms mankeren ze iets.

Voor een paard maakt het niks uit. Maar voor je eigen verwerking scheelt het wel als je achter je beslissing staat en daar vrede mee kan hebben. Dat heb ik bij het ene paard ( ook van vroeger ) echt meer dan bij het andere.

**Geplaatst**: 10-10-22 13:20

Geplaatst: 10-10-22 13:20

Onali schreef:
_Tarzan schreef:
Daar kun je je niet op voorbereiden.

Mijn paard was 22 toen ik hem heel plots moest laten gaan door koliek.

Ben ik niet met je eens, zeker bij een paard die richting de 20 gaat zal het toch wel eens door je hoofd spoken?

Ik had het bij onze puppy al
Ze is uiteindelijk 15 jaar geworden, maar haar hele leven dacht ik er over na, wat als .....

Mijn fjord had wat losse kiezen, dat wist ik.
Maar er kwam een punt dat er iets aangedaan moest worden.
Ik heb toen onderzoek gedaan naar de voor- en nadelen en mijn beslissing gemaakt. Contact opgenomen met mijn DA en die stonden achter mij, als ik zou bellen dan zouden ze hem komen inslapen en niet meer behandelen.
Uiteindelijk heeft hij nog 2 jaar extra gehad.
Hij was 25.

Bij een 20 jarig paard is het einde dichterbij dan het begin, zeggen dat het je overvalt klinkt mij naief in de oren.

Leuk om te horen dat ik naïef ben omdat ik m'n maatje, m'n beste vriend, m'n alles plots moest inslapen

Hij was op de artrose na topfit, zelfs de DA zei bij elke enting weer hoe goed hij erbij stond en totaal niet oud toonde, niemand geloofde het als ik z'n leeftijd noemde. Hij heeft in z'n 22 jaar op wat hoefzweren en de artrose na ook nooit iets gehad. Ik heb hem bewust op pensioen gezet voor het te laat zou zijn, ondanks ik van de DA nog met hem kon rijden. Ik heb zijn welzijn altijd voorop gezet, JUIST zodat hij nog wat jaren mee zou gaan, liever 10 jaar op de wei dan 1 dag extra rijden, dus nee ik vind mijzelf niet bepaald naïef.

Bij mijn huidige paard weet ik dat zijn gezondheid na laat en mocht ik dan het advies krijgen hem te laten gaan dan heb ik daar vrede mee, ja moeilijk blijft het zeker en ik zal er niet minder om rouwen, maar daar kan ik mij langzaam op voorbereiden, misschien ook juist door de ervaring bij m'n vorige paard. (Maar je maatje met koliek vinden en binnen een bepaalde tijd een keuze moeten maken nee daar kun je je écht niet op voorbereiden hoe jong of oud je paard ook is.)

**Geplaatst**: 10-10-22 13:41

Re: Hoe om te gaan met naderende einde...?

Geplaatst: 10-10-22 13:41

Natuurlijk is dat niet naïef. Mensen vinden 20 oud, maar dat is het helemaal niet. Het is een ouder wordend paard. Er zijn paarden die de 30 ruim passeren en op 20jr leeftijd nog gereden worden zoals bij ons. Dan kan het wel degelijk onverwacht komen als er iets gebeurt. Inslapen omdat ze "op" zijn en wat je ziet aankomen is wel heel anders.

Dat is overigens bij jonge paarden niet anders. Een jong paard kan opeens iets hebben en dan komt het onverwacht.
Een jong paard kan een blessure of ziekte hebben dat je het wel ziet aankomen.

Maakt het verdriet en gemis niet minder en zou een ander never nooit over mogen oordelen. Onze shet hebben we 21jr gehad en was 25+, maar mis hem vreselijk. In goede gezondheid was hij misschien 40 geworden en dan pas net over de helft geweest. Je kan niet koffiedik kijken.

**Geplaatst**: 10-10-22 14:14

Geplaatst: 10-10-22 14:14

Noem het maar naïef.
Hij was bijna 33 en ik leefde echt bij de dag.

Maar toch was het gat wat hij achterliet groter dan groot.

Ik dacht dat ik wel voorbereid was, omdat ik wist hoe oud die was en dat elke dag de laatste kon zijn.

Maar toch...

Het schijnt ook wel anders te zijn wanneer je de euthanasie uiteindelijk plant.
Stalgenoot had een pony die even lang in haar leven was als de mijne in dat van mij.
Zij heeft die van haar een maand eerder in laten slapen ivm kreupelheden.
Zij heeft een dag gepland, pony nog 2 een week op pijnstillers gezet, die week heel veel verdriet gehad tijdens het dagelijks afscheid nemen.
En na de euthanasie was het voor haar klaar.

Die van mij was oud maar ging uiteindelijk aan iets acuut (wrsch een TIA oid) en daardoor toch nog heel plotseling.

Bij mij begon het rouwen dus pas na de acute beslissing het is nu klaar.
Bij haar begon dat op het moment dat ze de afspraak van de euthanasie maakte en heeft ze er naartoe kunnen leven.

Maar goed, iedereen is ook anders.
Dus ook al houd je rekening met de dag die ongetwijfeld komen gaat, het kan toch als heel onverwacht en plotseling komen.

**Geplaatst**: 10-10-22 14:23

Geplaatst: 10-10-22 14:23

Onali schreef:
_Tarzan schreef:
Daar kun je je niet op voorbereiden.

Mijn paard was 22 toen ik hem heel plots moest laten gaan door koliek.

Bij een 20 jarig paard is het einde dichterbij dan het begin, zeggen dat het je overvalt klinkt mij naief in de oren.

Ik denk dat je niet beseft hoe onaardig dit over kan komen

Waarom zeg je zoiets? Jij kent de situatie niet en heel eerlijk, komt een overlijden niet altijd plots, onverwacht en niet gepland? Ik vind het juist naïef om te zeggen dat het naïef is. En daarnaast ook gewoon niet aardig.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 10-10-22 14:24

Geplaatst door de TopicStarter : 10-10-22 14:24

@romy1234 wat erg en dan toch nog heel onverwachts. Ik snap helemaal wat je bedoelt met leeftijd/kosten/kansen/herstel. Ik heb dat precies hetzelfde, al komt er nog trailer laden bij (vindt mijn pony echt verschrikkelijk).

Vorig jaar had ik zo'n moment, voor het eerst in z'n leven koliek. Dierenarts 'm medicatie gegeven en zei wel dat als ie dit uur goed doorkwam 't goed was, maar zo niet ik alvast na moest denken wat ik dan wilde (als in naar de kliniek of niet). Hier had ik al eerder over gedaan en wilde ik niet, maar de paniek die ik toen voelde. Pff. Het was namelijk echt toen het goed met 'm ging.

M'n grenzen op medisch gebied heb ik dus best duidelijk. Al blijft dat ook moeilijk, omdat het elke keer weer "nieuwe" dingen zijn. Koliek was een duidelijk verhaal, medicatie werkt of niet, zo niet, geen kliniek. Hoefbevangenheid is weer een ander verhaal, heel heftig, klaar, maar is een groot grijs gebied. Hoefzweer vond ik ook heel moeilijk. Is meestal even heel pijnlijk, maar relatief onschuldig. Alleen bij hem heel hardnekkig en terugkerend. Laatste heftige keer was maart ergens.. Terwijl z'n hoef net weer bijna af gegroeid was en we dus weer van voren af aan konden beginnen. Maarja, goede seizoen kwam er aan en ik gunde hem de wei/zomer zo. Dus erdoorheen getrokken, zou ik nu niet meer doen. Weer bijna goede hoef, kreeg ie een schimmel erin... Bovenaan. Zo gaan we van 't 1 naar 't ander. Ow en ook z'n pees. Allemaal zelfde pootje... Maarja, niks waar van ik meteen zei nu is het echt klaar, meer wordt weer een lang verhaal en gaan van 't 1 naar 't ander. Merkte ik namelijk ook niet aan hem, dat ie er niet klaar mee was/is. Zolang hij naar z'n grasjes kan en kriebels en eten krijgt is ie blij. Dus. Tja. Zolang hij blij is, mag hij blijven, maar het moment komt steeds dichterbij en elk herstel duurt weer langer.

Bucketlist heb ik eigenlijk niet echt. Foto's heb ik heel veel. Ook samen met m'n zoontje erbij. Hele mooie gemaakt door een oud-verzorgsters, waarvan ik ook een foto heb gebruikt voor m'n allereerste tattoo. En laatst een armbandje laten maken van m'n beiden paarden hun haar.

Dat was niet het plan, nu nog niet in elk geval. M'n zus en ik hadden 't er wel al langer over om als onze oudjes er niet meer waren samen een jonkie te kopen. Lang verhaal kort, zij is er dus al. Waar ik heel blij mee ben, zo is ze geen vervanging en moet ik wel door als m'n pony er niet meer is.

Is het tussen jouw en je nieuwe paard wel goed gekomen? Ik vond het ook wel weer moeilijk toen ik ons jonkie net had. Het verschil en besef was er zo erg. De allereerste keren met haar lagen in een ver verleden met mijn pony en met hem beleef ik nu veel allerlaatste momenten en gewoon het vergelijken.

@happy-hippie wat fijn dat jouw paard er toch nog goed uitgekomen is! En ja, ik ben van veel vast leggen. Vanaf dat ik 'm heb maak ik in elk geval elk half jaar foto's en nu de laatste tijd veel vaker. Was ook zo blij dat we dit jaar weer tot de tulpenvelden hebben kunnen wandelen en daar een paar foto's heb kunnen maken (niet zo mooi als 't jaar ervoor, toen heeft m'n zus ze gemaakt en nu was ik samen met m'n pony, toch anders, maar heel waardevol).

@narcissa poeh wat moeilijk en heftig zeg. Kippenvel. En dat hele alerte en angst hoe je paard aan te treffen herken ik, het slopende gevoel ook. Hoe voelt 't nu voor je? Nu je het echt weet? Maakt dit het moeilijker of juist makkelijker? Wat fijn en knap dat je nog echt van haar kan genieten.

@autumnn dankje voor 't delen van jouw verhaal. Pff ja, ik vertrouw er ook op dat 't ik 't zal zien aan 'm, maar denk dat ik er dan ook ontzettend tegen op ga zien en niet kan stoppen met huilen, maar wie weet juist niet, omdat ik al zoveel gehuild heb.

Merk nu al dat ik soms wat meer afstand van 'm neem, onbewust, alsof 't dan minder pijn zal doen als ie er echt niet meer is. Gelukkig ben ik me er nu iets meer van bewust en zoek ik juist de verbinding op, nu het nog kan. En ja, ik maak nu extra veel foto's en filmpjes en juist die die alledaagse dingentjes maken 't zo leuk. Kan er nu bv echt om lachen dat ie altijd meneertje ongeduld is, met een voetje omhoog. Vroeger schraapte hij, mocht niet, dus hij houdt 'm in de lucht, wat ik echt irritant vond maar nu juist van geniet, want dat is echt typisch mijn pony en ben zo blij dat ie echt nog zichzelf is.

Zo leuk dat blije hoofd van jouw paard, de haflinger toch?

@es_ther ja ik leg ook extra veel vast, al probeer ik soms even m'n mobiel weg te leggen en echt in 't moment te zijn. Wat een mooi, lief, zachtaardig verzorgpaard heb jij (zo vind ik haar eruit zien).

@bigOne je hebt zeker een punt en dat houdt me ook heel erg bezig. Ik wil hem niet laten lijden omdat ik 'm niet kan/wil missen. Gelukkig heb ik genoeg mensen om me heen die net wat verder van 'm af staan en bevestigen dat hij ondanks z'n fysieke beperkingen echt nog wil. Meestal lukt 't me om zelf "objectief" genoeg te zijn, alleen de laatste keer viel 't me heel zwaar en juist het gevoel van ik wil 'm niet missen overheerste, dus toen ben ik extra in gesprek gegaan met die mensen en duurde het even voor ik weer echt naar 'm kon kijken. Hij geeft 't niet op, dus ik ook niet.

In het verleden heb ik eens bijgehouden hoeveel goede en slechte dagen hij had, nou, dat heeft me flink laten nadenken. Want ik kwam er toen achter dat ik vooral teleurgesteld was als iets niet kon wat ik in m'n hoofd had en ik een slechte dag had, niet hij. Hem boeide 't weinig dat ik 'm afzadelde en we dan maar gingen wandelen, hij vindt wandelen leuk, extra gras haha. Zette 't wel even in perspectief. Eigenlijk had hij weinig echt slechte dagen. Uiteindelijk was mijn definitie van een slechte dag namelijk niet wat ie wel of niet kon (als in stap/draf/galop, bepaalde oefeningen enz), maar hoe hij ermee omging. Dus de gedragsverandering. En dat was er eigenlijk alleen als ik meer wilde dan hij kon, hij accepteert 't als ie even wat minder kan en neemt het ervan als het wel lukt, dus daar heb ik een voorbeeld aan genomen. Heb m'n verwachtingen los gelaten en probeer te genieten van wat we nog wel kunnen.

@jazzejam ja, dat heb ik dus precies hetzelfde. Bij mijn pony is 't vanaf een jaar of 14 dat ie echt "ouder" begon te worden, het echt bergafwaarts ging, of nouja, heel heuvelachtig. En inderdaad, denk dat niemand me daarop voorbereiden, al helpt dit topic zeker.

@bagheera-206 zo leuk om te lezen! Zo had ik nooit gedacht dat mijn pony nog eens echt een kinderpony zou worden, maar hierdoor had hij volgens mij helemaal het idee er weer bij te horen en was er iets meer afwisseling.

@_tarzan ja, zo kan 't ook gaan en is 't alsnog onverwacht, heftig hoor. En het niet weten vind ik juist zo moeilijk. Wat een ontzettend mooie foto, wauw!

@onali is denk meer dat 't alsnog onverwacht is en de keuze snel gemaakt moet worden/het ineens heel snel gaat.

@meggiemeg zo ontzettend moeilijk en daar zie ik dus echt tegenop. Weet wel dat het "op stal" zal gebeuren en niet op de kliniek.

@superpony ja, zo zie je maar, dat leeftijd echt een getal is en niet alles zegt. Bij mijn pony is het echt ouderdom komt met gebreken en hij verbloemt zeker veel, is een ster in compenseren en maniertjes bedenken waardoor iets toch wel kan. Opstaan na 't rollen gaat niet altijd even vloeiend, dus hij gaat eerst op z'n kont zitten. Op stal werd hij zo stijf (maar paddock nacht buiten kon op dat moment niet) hij raakte dan met z'n achterbenen de zijkanten van de stal met eruit lopen. Hij was dan stijf/kramperig, been schoot door, na even lopen was dit weg, maarja, het opstarten/stal uitkomen lastig. Wat deed meneer: voorvoetjes over 't drempeltje en een hupsje/sprongetje, met 2 achterbenen tegelijk. Slimme pony.

Juist doordat 't een beslissing is die onomkeerbar is wil ik er echt 100% achter staan.

Lange post weer van mij, maar wat ik al zei, heb echt veel aan jullie berichten, dus dankjulliewel.

**Geplaatst**: 10-10-22 14:25

Re: Hoe om te gaan met naderende einde...?

Geplaatst: 10-10-22 14:25

Nee, mijne was (is

) de vos

**Geplaatst**: 10-10-22 14:29

Geplaatst: 10-10-22 14:29

Ik heb vorig jaar mijn 27 jarige in laten slapen in juli, de laatste jaren kwam die de winter slecht door.
Werd die mager. Had atrose.
Het is een moeilijke beslissing dat weet ik wel. En nog denk ik soms: was het nodig. De da vond het een hele goede keuze, hij was op.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 10-10-22 14:32

Geplaatst door de TopicStarter : 10-10-22 14:32

Autumnn schreef:
Nee, mijne was (is ) de vos

Die heeft daar heel blij jou ontdekt!

**Geplaatst door de TopicStarter** : 10-10-22 14:36

Re: Hoe om te gaan met naderende einde...?

Geplaatst door de TopicStarter : 10-10-22 14:36

@birdie60 fijn dat de dierenarts achter je keuze stond, dat is wel belangrijk denk ik. Ja, artrose en winter... Pfff. Mijn pony is nu ook vrij dun, dus deze herfst meteen maar een dekentje op. Terwijl ik dat in 't verleden nooit hoefde te doen, hij was eigenlijk altijd te dik, dus mocht zichzelf lekker warm houden. Die kilo's eraf is dus voor hem niet heel erg, hebben z'n pootjes 't ook minder zwaar. Ook heeft ie de laatste jaren ineens schoft gekregen, had ie ook nooit. Paard van m'n zus is nogal speciaal gebouwd, maar daaraan zie je vooral aan d'r grijze haren dat ze oud is haha

**Geplaatst**: 10-10-22 14:46

Re: Hoe om te gaan met naderende einde...?

Geplaatst: 10-10-22 14:46

Weet je? Voor jou blijft het altijd moeilijk. Er is echt geen moment waarop het makkelijker wordt.

In principe geef je al redenen om hem te laten gaan, maar blijkbaar houdt iets je nog tegen.

Mijn merrie was 20, net bij ons terug, kwam stijf uit stal en had snel dikke benen. De laatste jaren 24/7 buiten was ze vlotter dan ooit.
Haar zoon is 23. Als ik die 's nachts op zijn eigen stuk zet, dus stal met overdekt bestraat stuk en stukje zand uitloop, komt ook stijver te voorschijn, dan als ze de hele nacht op de pp blijven.
En zijn zus van 15 gaat altijd zitten na het rollen.

Ik begon tijdens de kortere dagen al met flink bijvoeren en laatste 2 winters hadden we weer dekens op. Nu heeft mn ruin ook al eerder deken op en ook al iets gevuld, maar hij is daardoor nog zo vrolijk en beweeglijk. Overdag nog zonder, ook vanwege de veulens, maar die deken en het bijvoeren scheelt hem echt.

Ik heb in de voeding gezeten en op papier zou ik "beter" willen voeren, maar bij de oudjes ga ik daar niet meer op letten. Ik wil dat ze eten en genoeg. Mag ook lekker zijn, want die ene dag langer of korter leven kijken we niet naar, maar het mag wel lekker zijn.

**Geplaatst**: 10-10-22 14:54

Geplaatst: 10-10-22 14:54

flavlip schreef:
@birdie60 fijn dat de dierenarts achter je keuze stond, dat is wel belangrijk denk ik. Ja, artrose en winter... Pfff. Mijn pony is nu ook vrij dun, dus deze herfst meteen maar een dekentje op. Terwijl ik dat in 't verleden nooit hoefde te doen, hij was eigenlijk altijd te dik, dus mocht zichzelf lekker warm houden. Die kilo's eraf is dus voor hem niet heel erg, hebben z'n pootjes 't ook minder zwaar. Ook heeft ie de laatste jaren ineens schoft gekregen, had ie ook nooit. Paard van m'n zus is nogal speciaal gebouwd, maar daaraan zie je vooral aan d'r grijze haren dat ze oud is haha

Ja idd hier ook, laatste 2 jaar deken op en in de winter binnen.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 10-10-22 15:12

Geplaatst door de TopicStarter : 10-10-22 15:12

@superpony klopt zeker. Denk dat sommige mensen hem zeker al hadden laten gaan en ik had altijd 't idee als ik 'm niet meer kan rijden krijgt ie nog 1 mooie zomer en dan laat ik 'm gaan. Maar ik kon en kan 't niet, ook al wordt ie steeds ouder en krakkemikkiger, krijgt ie steeds meer dingetjes, hij wil nog wel en is blij.

Ik heb 'm ook echt op zien knappen op dit plekje, 24/7 buiten met een maatje, onbeperkt hooi en nog vaak grasjes. Dus nee, dat wil ik 'm niet afnemen en ik wil 'm gewoon niet kwijt. Dat zitten doet ie al langer en is soms meer nodig dan de andere keer, maar hem maakt 't niet uit. Wie ben ik dan om te zeggen dat 't om die reden klaar is? Hetzelfde voor het draven en galopperen, dat kan ie niet altijd. Daarom staat ie niet meer in de kudde, want hij staat onderaan en moet wel weg kunnen. Met deze aanpassingen doet ie 't gewoon "goed", tussen aanhalingstekens, want dat is subjectief. Dus tja, dat hoeft dan ook niet 't einde te betekenen.

En het rijden, tja, dat heb ik tot begin vorig jaar nog heel incidenteel gedaan (laatste keer was een kort rondje buiten) en erna ontpopte hij zich als kinderpony, want in eerste instantie dacht ik, zo jij gaat maar met pensioen, dacht dat ie 't prima vond. Tot ik de dierenarts liet komen om te beoordelen of dit nog wel paard waardig was en hij helemaal opleefde in de bak. Toen ben ik gaan kijken wat kan nog wel en waar worden we blij van en dat bleek toen nog best veel, maar nu wat minder, maarja, kan volgende maand weer meer zijn of nog minder, geen idee.

En met eten sta ik er net zo in, liever een kort gelukkig leven, dan een lang ongelukkig leven en daarom heeft hij altijd gras gehad.

Het is al zo'n 5 jaar dat ik denk dat dit z'n laatste winter zal zijn en hij blijft me verbazen. Afgelopen winter was 't niet heel koud, dus dat hielp wel, maar kreeg ie ineens andere dingen (koliek, peesblessure).

**Geplaatst**: 10-10-22 15:27

Geplaatst: 10-10-22 15:27

Mijn haf is nu 20.5 en bij mij spookt wel eens door mijn hoofd.... wanneer is het jouw tijd.
Je weet het niet, ik doe bejaardengym met hem, hij loopt nog 5 dagen per week ongeveer 20-30 minuten.
Afgelopen weekend is hij nog mee geweest naar het DFW 3 dagen al zag ik gisteren wel dat hij moe was.
Zaterdag wel bijna 16km nog wel gedaan maar wel in 3 uur dus veel stappen tussendoor.

Ik zou hem niet stil zetten dan weet je dat ze achteruit rennen.

Ik hoop voor je dat je de beslissing nog lang mag uitstellen en tot die tijd maar lekker genieten van de paardje. Mooie herinneringen maken

**Geplaatst**: 10-10-22 15:45

Geplaatst: 10-10-22 15:45

Autumnn schreef:
Onali schreef:

Bij een 20 jarig paard is het einde dichterbij dan het begin, zeggen dat het je overvalt klinkt mij naief in de oren.

Ik denk dat je niet beseft hoe onaardig dit over kan komen Waarom zeg je zoiets? Jij kent de situatie niet en heel eerlijk, komt een overlijden niet altijd plots, onverwacht en niet gepland? Ik vind het juist naïef om te zeggen dat het naïef is. En daarnaast ook gewoon niet aardig.

Maar van een mens die 70 jaar is verwacht je toch ook dat hij eerder doodgaat dan een 50 jarige?

Daar probeerde ik het te vergelijken en blijkbaar onhandig omdat jullie je persoonlijk aangesproken voelen.

Je weet dat als je een dier neemt dat het doodgaat punt.
En uiteraard verwacht je dat niet bij een 4 jarig dier (mits het een hond/ kat/ paard is) maar wel bij een ouder dier.
Tuurlijk kan een paard prima gezond 25 jaar worden, maar er is nu eenmaal een omslagpunt rond de 20.

Mijn DA zegt ook al 3 jaar dat mijn kat een senior is, mijn kat zelf is echter prima gezond en vrolijk en toch weet ik dat hij niet nog 13 jaar meegaat.

Blijkbaar ben ik daar gewoon heel nuchter in.

**Geplaatst**: 10-10-22 16:55

Re: Hoe om te gaan met naderende einde...?

Geplaatst: 10-10-22 16:55

@Onali, Ik ben vrij nuchter en al genoeg mensen en dieren verloren. Maar leeftijd zegt niet alles.

Natuurlijk komt er een einde aan, maar niemand weet wanneer.

Als vb; Ik heb 2x een 4 jarige gekocht. De ene werd 8 en de andere 7. Daar hebben we dus 3 en 4jr plezier van gehad. Alhoewel, Plezier...........Die laatste was meer dokteren dan plezier. Hadden we kunnen weten, maar je hebt soms hoop dat het wel de goede kant op gaat.

De merrie die bijna 20 was en er vreselijk uit zag door verwaarlozing, dachten we nog een paar maanden wat te gunnen, maar hebben we nog 9 jaar Plezier van gehad met hoofdletter P.

Dus ja, oudere mensen en dieren worden oud en gaan straks een keer dood, maar 20 kan zomaar nog 10 jaar mee gaan ( normaal gesproken en niet zoals bij TS als er mankementen zijn ), waar een jaarling morgen dood in het land kan liggen.

Ik ga pas als een dier wat mankeert naar het einde kijken. Leeftijd speelt in je achterhoofd, maar dat zegt niks over de toekomst.

**Geplaatst**: 10-10-22 17:14

Re: Hoe om te gaan met naderende einde...?

Geplaatst: 10-10-22 17:14

Ik denk dat je naar je paard moet kijken.Jij kent hem het beste en als hij meer slechte dan goede dagen heeft word het tijd.

**Geplaatst**: 10-10-22 17:39

Geplaatst: 10-10-22 17:39

Ach TS, ik snap wat je bedoelt en meemaakt.

Ik heb een bijna 21-jarige merrie, Daisy. We zijn al meer dan 10 jaar een team. Ik heb hoop en al een jaar in het zadel gezeten, ik heb haar echt héél vroeg (ze was net 10 jaar) met pensioen moeten sturen. Artrose. Ze kraakt langs alle kanten. Gelukkig is dat niet erg, als grasmaaier-zijnde

Maar: ik zie haar ook ouder worden. Haar bles word elk jaar een beetje groter, een beetje witter. Ze komt elk jaar moeilijker overeind na een heerlijke rolpartij. Ze rent niet meer als een veulen door de wei.

God, wat doet het pijn. Het doet pijn om haar moeilijker overeind te zien komen. Het doet pijn om te zien hoe ze niet meer als een gek rondjes rent, want dat deed ze 5 jaar geleden nog wel.

Natuurlijk, nu staat ze 24/7 buiten (met schuilstal), dat was 5 jaar geleden nog niet het geval. Toen stond ze 's nachts op stal. Nu staat ze dus altijd buiten, en zal daardoor ook minder vaak "het zot" krijgen. Ze draaft en galoppeert nog steeds uit zichzelf, maar heel wat minder dan vroeger. Eergisteren nog kwam ze heel vrolijk aangedraafd, oortjes naar voren, helemaal enthousiast! En dan denk ik, blij: ja, jij kan nog wel een rondje mee!

De winters zijn voor haar niet zo zwaar. Ze doet het beter in de winter dan in de zomer qua temperatuur, en valt nooit echt af.

Maar - ik loop me ook al een tijdje af te vragen: wanneer? En: hoe doe ik dat dan?
Hoe kan een zinnig mens nou verwachten dat ik toestem met haar te laten gaan.. Mijn hart zal altijd "nee" zeggen.. Mijn verstand weet wel beter hoor, ik weet dat ik het het zal zien, zal weten wanneer het genoeg is. Ik wil alleen niet dat het ooit genoeg is haha. Je snapt wel wat ik bedoel

Helaas, er zijn paarden die met hun 20 jaar al oud zijn. Ik heb de mijne héél erg opgespaard, en daardoor is ze er nog steeds. Maar wij doen ook niet meer wat we 5 jaar geleden nog deden. Dat ligt grotendeels aan de huidige plek - die is héérlijk voor haar, maar minder makkelijk voor ons qua wandelen enz. Poetsen en lekker kroelen, knuffelen als ze een dutje doet: dat doen we natuurlijk wél nog. Ze houdt ontzettend van de aandacht die ze dan krijgt!
Ze is minder afhankelijk van me sinds ze 24/7 buiten staat, heeft ook eindelijk een vriendje (serieus, zij is 20, hij 22, en telkens als Daisy hengstig staat denken ze dat ze weer 3 jaar zijn en geven ze van jetje, vreselijk belastend vind ik dat hahaha), en ik merk dat ik soms met angst de parking op rijdt.. Wat nou als ze zich mistrapt heeft? Een been gebroken heeft? Als ik zie dat het vrolijke lichtje uit is? Jezus, nu zit ik weer te huilen.

Ik voel me zo schuldig. Zo rot. Omdat ik mezelf er al op voorbereid, en soms afstand neem. Dat vind ik van mezelf niet oké, dat begrijpt zij helemaal niet. Ik doe het uit zelfbescherming, maar daar koopt zij niks voor. Ik heb het ook zo druk tegenwoordig - en daar voel ik me dan weer extra schuldig over. Ik krijg haar ook niet meer van de wei, haar vriendje draait totaal door dan. Als het vriendje naar de wasplaats moet, nemen ze Daisy mee zodat hij niet over de rooie gaat.

Ik mis onze wandelingen. Ons samen-zijn. Ik heb haar altijd heel onafhankelijk van andere paarden kunnen houden, ging er altijd alleen met haar op uit. Onze band is nog steeds geweldig - maar ik merk dat ik er minder tijd en minder moeite in steek, en ooh, wat voel ik me daar rot om. Als ze morgen zou gaan, zou ik de rest van mijn leven een schuldgevoel hebben.

Ze heeft het niet slecht hoor! Heel de dag buiten, vriendje, grasjes, hooi. Af en toe een lekkere poetsbeurt van mij, elke dag een potje korrels met koekjes en wat lekkers. Kruiden die haar soepeler houden. Maar voor mij voelt het als "te weinig".

Ik weet dus helaas niet hoe je met dat naderende einde moet omgaan. Vooral omdat we nooit weten hoe lang we nog hebben. Je kan je moeilijk 10 jaar lang lopen voorbereiden, daar ga je emotioneel ook aan onderdoor denk ik.

Probeer zoveel mogelijk van "jullie momentjes" te genieten. Sinds 2 jaar boek ik elk jaar een fotoshoot. Ik heb er eentje in de zomer en eentje in de winter gedaan, en dat is echt genieten. Wat een prachtige herinneringen ik daardoor al heb...

Ik ben nog steeds heel trots op elke mijlpaal die we samen behaald hebben. En nog veel trotser op onze band. Ze is echt mijn maatje.. Ik probeer me niet te veel door de paniek te laten leiden. In het "nu" te leven, zonder me volledig voor de toekomst af te sluiten. Ik vind het evenwicht niet altijd, maar blijf dat wel proberen.

Geniet. Leef. Wees samen. Zorg dat je "achteraf" niet met een schuldgevoel blijft zitten. Hoe je dat juist moet aanpakken, daar ben ik ook nog niet helemaal over uit

**Geplaatst**: 10-10-22 22:03

Geplaatst: 10-10-22 22:03

Het weten maakt het wel makkelijker, de periode van onzekerheid over wat ze had, was nog slopender.

Het is hier heel snel achteruit gegaan... 1 augustus nog een heerlijke buitenrit in een prachtig bos gedaan. Beide ontzettend ervan genoten. Ik wist het toen niet, maar dit zou uiteindelijk onze laatste rit worden.
3 dagen later, op donderdag, had ze een bultje boven haar kogel. Maandag is de dierenarts geweest, peesblessure. Een week daarna gescand: lichte peesblessure, zou met rust helemaal goedkomen. Een week later begon ze onregelmatig te worden. Op buut gezet maar ging enkel achteruit, paardje werd ook zwaar depressief. Ik vertrouwde het helemaal niet, dus een afspraak met de kliniek gemaakt. 3 weken na het verschijnen van de bult stonden we dus in de kliniek en kregen we de diagnose ongeneeslijke chronische peesblessure.

Achteraf gezien had ik haar toen moeten laten gaan. De diagnose kwam als een shock, van een lichte blessure ging het naar ongeneeslijk. Ze zetten toch wel enige druk op dat moment, dat het paard weer pijnvrij meekan na de spuit, waaraan ik heb toegegeven. Zou zelfs weer mogen rijden, maar ik wil haar een waardig pensioen geven.
Waar ik toen in alle shock en hectiek niet aan gedacht heb, is dat Skola bikkelhard voor zichzelf is. Veel te hard. Op het moment dat ze wat ongemak laat zien, is dat omdat ze écht vreselijk veel pijn heeft. Dát zorgt vooral voor de zorgen. Ik let nu op haar humeur, dat is een betere indicator. Als ze weer depri wordt, is het tijd (of als ze weer slecht gaat lopen)

Afbeelding

Ik had nooit verwacht dat het zo vroeg zou zijn. Ouders zijn 30 en 36 geworden, zij is nog maar 21 en was in topfitte conditie. Liep veel jongere en grotere paarden er met gemak uit...

**Geplaatst door de TopicStarter** : 11-10-22 20:02

Re: Hoe om te gaan met naderende einde...?

Geplaatst door de TopicStarter : 11-10-22 20:02

Ik denk dat hoe oud je paard ook is, als het van de 1 op andere over is blijft het onverwacht. Gelukkig heeft mijn pony de koliek overleefd, maar anders was dit echt heel onverwachts geweest, terwijl ik al 5 jaar denk dat 't z'n laatste winter wel kan zijn.... En geen idee hoe ik ga reageren als het echt zover is. Voor iedereen anders, maar zie 't zeker gebeuren dat ik alsnog in een gat val, omdat niks je kan voorbereiden op hoe het echt voelt.

@britta31 slechte dagen is heel subjectief. Wat is een slechte dag?

@LWDaisy ja, ook echt dezelfde leeftijd en al langer "oud". Mijn pony is op de foto gezet met 14 jaar en kreeg toen de diagnose artose, maar was iets wat echt al veel langer speelde (meer opwarmtijd nodig enz). Ik bleef toen al netjes binnen z'n grenzen en ben gaan kijken wat er gebeurde als ik dat niet deed (even), kreupel... Dus vandaar foto's en weer verder met binnen z'n grenzen blijven, de balans zoeken tussen wel bewegen, maar ook weer niet teveel.

En inderdaad die kleine dingetjes waaraan je merkt dat ze echt ouder worden, pff confronterend hoor. En die vragen die jij hebt, dat heb ik precies hetzelfde en het schuld gevoel... Net als 't afstand nemen, al lukt 't me steeds sneller om daar weer overheen te stappen en hetzelfde met het schuld gevoel als ik m'n jonge paard doe ipv hem... Pfff. Eerst ging ik dagen verdelen, maar dat werkte niet. Nu doe ik waar ik zin in heb en de ene keer is dat meer/vaker het jonge paard en de andere keer vaker hem. En net als bij jou, hij heeft een super fijn plekje en dat is eigenlijk het allerbelangrijkste! En als ik niet met hem bezig ben zet ik 'm wel vaak het weitje, waar hij ook super blij van wordt. Dus ik probeer er echt anders naar te kijken, maar is soms zo moeilijk. Ik ben wel blij dat we wel nog echt onze momentjes hebben, al is 't net als vandaag alleen een uitgebreide poetsbeurt en een stukje wandelen (met grasjes natuurlijk). Het toch even samen zijn en merken hoe vanzelfsprekend dit gaat.
Denk dat we beiden het schuld gevoel wel mogen loslaten, volgens mij zijn het blije oudjes.

Ik ben ook zo trots op alles wat ie nog wel doet. Zoals dat ineens een rondje fietsen wel weer kon, met draf en galop en dat ie dan echt helemaal blij uit z'n plaat gaat, dan is 't ook echt samen genieten.

Geniet, leef, wees samen. Zullen we dat maar gewoon doen en niet teveel nadenken? Want dan komt de paniek en die wil ik niet, klaar er mee. Nog meer mooie herinneringen maken, dat is veel fijner.

@narcissa wat fijn dat je zo'n mooie herinnering hebt aan jullie laatste rit samen. Wat kan 't dan ineens snel gaan en ook logisch dat je dan in shock bent en toch dingen doet waarvan je dan achteraf spijt van hebt, dat je denkt had ik maar.. maar aan de andere kant, dit is dan toch een soort reserve tijd waardoor jij rustig afscheid van haar kan nemen? En voor nu is ze okey toch? Als het niet meer gaat is het klaar, dat heb je heel duidelijk voor jezelf. Al herken ik dat ook hoor, heb mijn pony door heel veel heen getrokken en dat ik dan halverwege dacht, oei, doe ik hier wel goed aan, maarja, dan was er wel al weer verbetering en het feit dat m'n pony ook niet opgaf, dus gingen we weer door (en tja, m'n pony om een hoefzweer in laten slapen? Dat ging er toen bij mij nog niet in, denk ik nu ook anders over...). En ja, daarna zijn er ook weer veel super mooie momenten geweest, die ik voor geen goud had willen missen, dus waardoor 't het toch weer waard was... Zoiets?

Heel veel sterkte voor jou de komende tijd.

**Geplaatst**: 18-10-22 07:47

Geplaatst: 18-10-22 07:47

Ik heb gisteren een enorme reality check gehad. Ik ben er echt niet goed van.

Ik smste mijn weigenoot - "hopelijk staan de paarden niet aan de overkant, het is hier super hard aan het onweren!" (de staleigenaar verzet de paarden al eens).

Kreeg een smsje terug - zij was op stal, haar paard had koliek. Het zag er niet goed uit, ze stonden klaar om naar de kliniek te vertrekken.
Na de middag belde ze terug - haar knappe kerel is er niet meer...

God, wat erg. Hij was maar 22 jaar. Altijd kerngezond, blij, rondrennen als een veulen, mijn merrie dekken.
En nu heel plots koliek, het is heel snel gegaan. Er was al een stuk van de darm afgestorven. Hij zou na operatie maar 10% kans hebben, en had heel veel pijn.

Ze heeft in mijn ogen de juiste beslissing gemaakt, maar Jezus, wat een horror.

Ik was op stal toen ze me belde. Ik ben mijn paard uitgebreid gaan poetsen, en ga daar vanaf nu echt terug tijd voor maken. Gewoon terug elke dag zelf naar stal, geen samenwerking met andere stalgenoten meer aangaan. Ik ga weer zelf, zoals ik dat jarenlang gedaan heb, en ga weer bewust tijd maken om te knuffelen en te kroelen.

Mocht er vandaag met mijn paard gebeuren wat er gisteren met mijn weigenoot gebeurd is, zou ik echt met een schuldgevoel zitten, omdat ik het afgelopen anderhalf jaar zo heb lopen slabakken wat betreft tijd maken voor haar. Ik wil en moet echt meer tijd met haar doorbrengen, een uurtje per dag is echt niet te veel gevraagd. Dan blijft de afwas maar eens staan. We zijn in "de laatste jaren", en die wil ik mooi maken. Ik weet niet hoelang die laatste jaren zullen duren - is het 1 jaar, is het 10 jaar? Hoelang het ook is - ik wil ze mooi maken.

**Geplaatst**: 18-10-22 08:57

Geplaatst: 18-10-22 08:57

Onali schreef:
Bij een 20 jarig paard is het einde dichterbij dan het begin, zeggen dat het je overvalt klinkt mij naief in de oren.

Wauw.... Mijn paard is bijna 19 jaar bij mij, vrijwel zijn hele leven bij mij, maar ik ga er nog niet van uit dat hij plotseling weg valt, hoor. Natuurlijk wéét ik dat het ooit gebeuren gaat, maar ik heb helemaal geen zin daar al mee bezig te zijn. Dat paard heeft méér voor mij betekent dan menig mens. Ik heb van hem geleerd méér in het moment te leven, meer te genieten en meer te koesteren. Dus als er nu ineens iets gebeurd, dan staat mijn leven toch echt wel even op zijn kop.

Als jij dat naïef vindt, het zij zo. Ik hou gewoon zielsveel van dit paard, dus ja, dat gaat gewoon intens pijn doen. En volgens mij mag dat, is daar niets mis mee en heeft dat weinig met naïviteit te maken. Ik denk dat we allemaal bang zijn voor de dag dat je een geliefd dier of mens in je leven los moet laten...

Mijn paard heeft al jaren insuline resistentie met de bekende ups en downs (waarbij ik al een paar keer best bang geweest ben) en nu is er net PPID geconstateerd. Dus weer een stap verder in het ouder worden met kwaaltjes, voor mijn gevoel. Medicatie kan goed werken, dus dat wachten we af. Er is gelukkig goede hoop.

Natuurlijk weet ik ergens dat hij écht ouder wordt en dat De Dag ooit komt. Maar zit ik erop te wachten? Ben ik voorbereid dat de dag ooit komt dat hij er niet meer is? Dát ene bijzondere paard, waar ik mee kan lezen en kan schrijven, hij ook met mij. Dat paard die zoveel jaar onderdeel van mijn roerige leven is geweest? Dat paard die mij méér over paarden heeft geleerd dan alle voorgaande paarden in mijn leven?

Nou nee, écht niet....

LWDaisy, dát dus.... Oprecht genieten, met volle oprechte aandacht samenzijn met je paard(en). Wat vreselijk voor je stalgenootje, zo'n plotseling zwaar verlies.