Bokt.nl

**Geplaatst**: 18-11-23 14:50

Geplaatst: 18-11-23 14:50

Hoe voelt je paard zich denk je? Kun je dat inschatten? Geniet ze nog?
Ik denk dat wij als mensen gauw geneigd zijn om alle ongemak weg te willen nemen, maar wie zegt dat het paard het ook zo ervaart. Kijk als een paard in zichzelf gekeerd is, slecht eet, zuur is etc. is het duidelijk, maar het kan ook zijn dat het voor het paard niet als zo heftig wordt ervaren.
Mijn ouders hebben bijvoorbeeld een 19 jarige kat, beestje heeft enorm artrose in de voorpoten, die staan helemaal gebogen naar buiten zit bijna een S bocht in. Verschrikkelijk zielig zou je denken maar niets is minder waar, hij krijgt pijnstilling en is een hele blije kat, eet graag en speelt elke dag met zijn muisje, een enorme levenslust heeft dat beestje. Hij kan ondanks zijn aftakeling nog genieten van zijn leventje. Dat zou ik leidend laten zijn. Sterkte met de afweging :(:)

**Geplaatst**: 19-11-23 10:57

Geplaatst: 19-11-23 10:57

Ik sta een beetje voor dezelfde keuze Alja. Moeilijk he? Bij mij gaat het om mijn 24,5 jarige ruin, die sinds zijn 4e bij mij is. Al die jaren mankeerde hij eigenlijk nooit iets, was af en toe niet 100% zuiver met rechtsvoor maar niet dusdanig dat ik me er zorgen om maakte. Het leek ook vaak gezichtsbedrog omdat dat voetje zwart is en de rest wit.. sinds een maandje maakt hij een korte pas met rechtsvoor, en een grote pas met linksvoor. Hij kan niet meer draven, gaat meteen over in een rare galop, heeft moeite met opstarten (loopt dan echt fors kreupel en na 3 passen ‘beter’ voor zover mogelijk). Bij draaien verplaatst hij zich alsof hij hoefbevangen is. De dierenarts dacht aan een beknelde zenuw, zette hem voor 11 dagen op prednison. Hiermee deed hij het redelijk. De korte pas werd niet beter maar hij liep best vlot en aardig soepel. Nu is de prednison al een week uit beeld en helaas zijn we weer terug bij af. Devil’s Relief lijkt niks te doen, buut doet niks en eet hij niet. Mijn schoonmoeder (daar staat hij op stal) heeft 1 dag metacam geprobeerd maar daar reageerde hij ook niet tot nauwelijks op.

De dierenarts stelt voor om hem op de foto te zetten, benen, schouders, hals, om te kijken of het artrose is. Afgezien van het kostenplaatje weet ik gewoon echt even niet meer wat te doen. Hij wil de foto’s het liefst op de kliniek maken maar ik ga het arme oude dier niet in deze staat de vrachtwagen op sleuren, want ook met hellingen en dalingen heeft hij moeite.. De foto’s voelen voor mij eigenlijk meer om bevestigd te krijgen dat hij echt op is, want diep in mijn hart weet ik dat het tijd is denk ik. Als hij niet tot nauwelijks reageert op pijnbestrijding, waar moet je dan verder naar gaan zoeken? Ik weet het niet meer.

**Geplaatst**: 19-11-23 11:19

Re: Wanneer beslis je dat het genoeg is?

Geplaatst: 19-11-23 11:19

Waarom nog gaan dokteren.? Je gevoel zegt toch voldoende.

**Geplaatst**: 19-11-23 11:35

Re: Wanneer beslis je dat het genoeg is?

Geplaatst: 19-11-23 11:35

Als de prednison werkte dan lijkt er sprake te zijn van een ontsteking.

Het is aan jezelf hoe ver je wilt gaan, wat zegt je gevoel wat het is? wil je het zeker weten? Zo ja laat dan foto's thuis maken. Was hij voor deze maand nog wel goed? fit/ vrolijk? Of was het al zo/zo?
En wat is er financieel mogelijk..? Allemaal factoren die meespelen bij het maken van een beslissing.

**Geplaatst**: 22-11-23 22:09

Geplaatst: 22-11-23 22:09

Dit is denk ik de enige vraag die je niet voor iemand anders kunt beantwoorden. Wij bokkers kunnen wel van alles schrijven maar veel verder dan je hoofd komen we daarmee niet. En dat hoofd is niet de enige plek waar het antwoord op jouw vraag vandaan moet komen.

Vanuit persoonlijke ervaring was ik bij mijn ene paard zowel te vroeg als te laat, en bij de andere precies op het juiste moment. Bij het ene paard heb ik enorm getwijfeld. Totdat mijn instructrice tegen me zei: je weet het al lang, maar je wil het niet.

En zo was het ook.

**Geplaatst**: 22-11-23 23:07

Geplaatst: 22-11-23 23:07

Hij is afgelopen maandag rustig ingeslapen.. precies wat jij zegt Koper. Of nouja, je instructrice. En het doet me onwijs veel pijn maar ben blij dat ik hem erger heb kunnen besparen. Het was een mooie dag met een zonnetje, hij heeft alles gegeten wat hij lekker vond. Gescharreld over het erf, gegraasd, is lekker gepoetst en in de watten gelegd en het was goed. Mijn ogen zijn dik, mn wangen schraal, maar mijn vriend heeft geen pijn of ongemakken meer. Het gaat nog wel een hele tijd duren voordat dit een plekje heeft.. 20 jaar is een hele lange tijd, het is zó raar dat hij er nu niet meer is.

**Geplaatst**: 23-11-23 09:20

Geplaatst: 23-11-23 09:20

Mijn merrie was even oud als jouw paard, TS.
Ik had haar 11 jaar en half, en wist het toen al: ze heeft artrose, en daar ga ik niet van winnen. Ik heb haar vrijwel meteen op pensioen gezet en ondersteund waar mogelijk om haar zo pijnvrij en comfortabel mogelijk te krijgen. Dat is jarenlang heel goed gegaan - tot vorig jaar december. Ze stond toen heel kreupel, maar dat was met een kuur van 12 dagen weer opgelost/beter. DA constateerde wel ogenblikkelijk ook spat.
En een paar weken later had ze weer prijs. Ik zag aan alles dat ze moet zijn gevallen. Ik weet niet hoe - uitgegleden, geschrokken, evenwicht verloren, neurologisch? Ik weet het niet - maar ik zag het resultaat was.

Mijn kanjer heeft in al die jaren amper wat voorgehad, laat staan kreupel gelopen. 1x met een dikke knie, en 1x toen ze 2 kiezels in een hoef had.

Ik kende haar, vanbinnen en vanbuiten. Toen ze in januari weer kreupel stond, door te vallen, was het goed mis. Ik had haar weer op een kuur mogen zetten - maar.. is dat eerlijk? Ze had heel veel pijn, liep letterlijk scheef, en toen ik in haar ogen keek, zag ik het. Het lichtje was ineens weg. De twinkeling was er niet meer.

Mijn hart wist het. Het was tijd. Haar hoofd wilde nog wel - maar haar lichaam kon niet meer mee. Ze had pijn, en wat zou er de volgende keer gebeuren? Nu stond ze nog recht - zou dat de volgende keer nog wel lukken? Hartje winter, ijskoud, artrose, spat, pijn.. Ik heb losgelaten. Het was het moeilijkste en pijnlijkste en zwaarste wat ik ooit gedaan heb, en ik was er lang nog niet klaar voor - maar dat zou ik nooit zijn - en zij was het wel..

Je hart zal het voelen. Je zal het wéten.
Ik wens je hoe dan ook veel moed en sterkte, voor wanneer het ook is. Geniet ondertussen van elke dag samen.

**Geplaatst**: 23-11-23 10:00

Geplaatst: 23-11-23 10:00

Veel sterkte Liesje :knuffel:

Wat Daisy zegt is waar: je kunt het zien in de ogen. Het lastigste is ook dat soms het lijf niet meer verder kan maar de ziel nog wel wil. Dan is het heel moeilijk om de beslissing te nemen.

**Geplaatst**: 23-11-23 10:14

Re: Wanneer beslis je dat het genoeg is?

Geplaatst: 23-11-23 10:14

Ontzettend herkenbaar Daisy. Ik denk ook dat ik er goed aan heb gedaan en dat hij er klaar voor was maar ik niet. En daar moet ik me bij neerleggen. Het wordt alleen maar kouder, volgende week helemaal, en kou betekent meer last en pijn. Hij werd wel nog ontzettend blij als hij een appeltje in het vizier kreeg maar verder was hij vrij mat. Nou was hij dat altijd wel, het was een vrij ‘emotieloos’ dier. Nooit echt uitgesproken blij of boos, altijd heel stabiel en braaf in alles. Maar daardoor liet hij ook heel slecht merken als er wat was, tot op het laatste moment. Maar dat matte werd wel steeds een beetje erger, en vrijdag tijdens ons wandelingetje om lekker te grazen op zijn dooie gemak keek hij me inderdaad aan met een bepaalde blik en toen wist ik, het is klaar, hij is er klaar mee… Toen hij slechter werd heb ik dat ook besproken met een vriendin en zei vertelde ook, als het tijd is dan zie je dat Lies, je merkt het meteen. En het was waar.

**Geplaatst**: 23-11-23 10:29

Re: Wanneer beslis je dat het genoeg is?

Geplaatst: 23-11-23 10:29

Afgelopen zomer heb ik mijn 31 jarige paard in laten slapen. Hij was al jaren 'oud', maar ineens werd hij heel snel mager (in de zomerperiode) en liet hij z'n urine lopen. Mijn dierenarts was heel resolute en vroeg of ik bevestiging wilde dat dit het moment was. Dat hielp wel met de beslissing.
Achteraf ook helemaal juist, want we willen niet met zo'n oud paard nog dokteren. Maarja op zo'n moment is het toch heel lastig

**Geplaatst**: 23-11-23 10:30

Geplaatst: 23-11-23 10:30

Wat top dat je het paard het terug gekocht,
Heb je ook al overleg gehad met een dierenarts, mijn ervaring is dat ze als het paard er goed uitziet ze het niet zomaar laten inslapen.
Mijn fjord van 31 loopt soms ook wat stijf, denk er nog niet over om in te laten slapen, maar een keer met da overleg gehad en die gaf ook aan, als ze zo is dan werk ik er niet aan mee.
sterkte.

**Geplaatst**: 23-11-23 10:39

Geplaatst: 23-11-23 10:39

Dispar_Vulgo schreef:
Afgelopen zomer heb ik mijn 31 jarige paard in laten slapen. Hij was al jaren 'oud', maar ineens werd hij heel snel mager (in de zomerperiode) en liet hij z'n urine lopen. Mijn dierenarts was heel resolute en vroeg of ik bevestiging wilde dat dit het moment was. Dat hielp wel met de beslissing.
Achteraf ook helemaal juist, want we willen niet met zo'n oud paard nog dokteren. Maarja op zo'n moment is het toch heel lastig

Dat klinkt als een fijne en eerlijke dierenarts

In tegenstelling tot Dispar_Vulgo had ik wel een heel uitgesproken paard. Negen maanden voordat hij stierf werd hij ziek, en behoorlijk ook. Maar ik zag dat hij nog wel wilde, en hij was ook nog maar 19. Ik beloofde hem toen wel dat hij het maar één keer zou hoeven doen.
Dus toen hij 9 maanden later weer zo'n zelfde aanval kreeg, alleen dan minder heftig, maar ik in zijn ogen zag dat hij het niet trok, werd dat de twijfel. Want waarom was wat ik zag dat hij aangaf iets anders dan wat ik voelde dat hij aangaf? Zijn ziel wilde nog wel. Bij de euthanasie duurde het een uur voordat hij lag en daarna heeft hij nog anderhalf uur liggen vechten. Het was vreselijk. Daardoor ben ik ook de eerste jaren bezig geweest met hóé hij gestorven is, en kwam pas later het verwerken van dát hij er niet meer is.

**Geplaatst**: 23-11-23 21:37

Geplaatst: 23-11-23 21:37

Mijn paard 'wilde' niet dood, vol levenslust tot het einde. Dat bleek uit alles, maar zijn lijf was op.(30 jr.)
Dus nee, dat zie je niet altijd in de ogen.
Het is en blijft een ontzettend moeilijke beslissing die je soms 'moet' maken uit liefde voor je dier.

**Geplaatst**: 23-11-23 22:53

Re: Wanneer beslis je dat het genoeg is?

Geplaatst: 23-11-23 22:53

In mijn ogen kun je nooit te vroeg zijn, een dier heeft daar geen enkel besef van, alleen maar te laat. Jij kent het dier door en door en gelukkig kunnen we de beslissing maken om een dier niet te laten lijden.

**Geplaatst**: 24-11-23 08:36

Geplaatst: 24-11-23 08:36

senna21 schreef:
Mijn paard 'wilde' niet dood, vol levenslust tot het einde. Dat bleek uit alles, maar zijn lijf was op.(30 jr.)
Dus nee, dat zie je niet altijd in de ogen.
Het is en blijft een ontzettend moeilijke beslissing die je soms 'moet' maken uit liefde voor je dier.

Maar je wéét het wel, he? Ook al wilt het koppie nog mee, je weet/ziet het wel wanneer het lijf niet meer mee wilt..

Ik had altijd heel van bang om "te laat" te zijn, om onnodig lijden te tolereren omdat ik er nog niet klaar voor was. Ik dacht altijd "ik ga het niet zien, ik zit er dicht bovenop, en ik wìl het ook helemaal niet" - maar mijn hart wist het meteen. We kennen hen - we weten het..

**Geplaatst**: 24-11-23 12:07

Re: Wanneer beslis je dat het genoeg is?

Geplaatst: 24-11-23 12:07

LW Daisy ,zoals jij het omschrijft is het precies..
Je voelt het inderdaad als het tijd is , geen idee wát het is .. misschien intuïtie of de ontzettend sterke band die er kan zijn .

**Geplaatst**: 24-11-23 16:27

Re: Wanneer beslis je dat het genoeg is?

Geplaatst: 24-11-23 16:27

Je 'intuïtie' kan iemand ook flink voor de gek houden.
Mijn tip, beslis nooit alleen.

**Geplaatst**: 24-11-23 17:24

Geplaatst: 24-11-23 17:24

Liesje89 schreef:
Hij is afgelopen maandag rustig ingeslapen.. precies wat jij zegt Koper. Of nouja, je instructrice. En het doet me onwijs veel pijn maar ben blij dat ik hem erger heb kunnen besparen. Het was een mooie dag met een zonnetje, hij heeft alles gegeten wat hij lekker vond. Gescharreld over het erf, gegraasd, is lekker gepoetst en in de watten gelegd en het was goed. Mijn ogen zijn dik, mn wangen schraal, maar mijn vriend heeft geen pijn of ongemakken meer. Het gaat nog wel een hele tijd duren voordat dit een plekje heeft.. 20 jaar is een hele lange tijd, het is zó raar dat hij er nu niet meer is.

Heel veel sterkte met het verlies van je maatje ! :(:)

**Geplaatst**: 24-11-23 18:51

Geplaatst: 24-11-23 18:51

N4N4 schreef:
LW Daisy ,zoals jij het omschrijft is het precies..
Je voelt het inderdaad als het tijd is , geen idee wát het is .. misschien intuïtie of de ontzettend sterke band die er kan zijn .

Oh wauw, wat ben ik blij dat je mijn zeer vreemd geformuleerde zin snapt haha, ik had duidelijk nog niet voldoende koffie op :')

Ik was dus altijd heel bang* om te laat te zijn. Dat leek me zò erg.. Maar als ik daar dan over nadacht, liep ik ook meteen vast, want je wilt vooral ook niet te vroeg zijn.. Ik snapte die timing niet, was bang dat ik dat niet zou aanvoelen.

En toen het moment daar was, voelde ik het. Meteen, en overduidelijk. Ook al wilt je hart het niet zien. Ik dacht altijd dat ik te zwak zou zijn, niet zou kunnen loslaten, of het in mijn wanhoop gewoon echt niet zou zien. Ik zag haar dikke kogels ook al tijden niet meer, die was ik gewend. Maar echt.. Je hart ziet het.

Ik snap echter ook wel wat Senna21 zegt - net daar was ik dus zo'n bang voor. Ik kan nu, achteraf, zeggen: mijn intuïtie zat goed. Maar ik snap dat het een heel moeilijk doolhof kan zijn.
Als je paard, zoals de mijne, heel rustig en geleidelijk aan aftakelt, dan lijkt dat niet "genoeg" om hem/haar al te laten gaan. Dan sluipen er bijna onopgemerkt kwaaltjes hier en daar bij - en een jaar later besef je dat je al een tijd in de poeders en supplementen en kuren zit.. Ik denk dat dat het moeilijkste is, om het in zo'n situatie te zien. Want we worden allemaal ouder. Onze gewrichten verslijten, we doen niet meer zo gek, we komen moeilijker overeind, hebben niet meer de conditie die we vroeger wel hadden, onze ogen en oren gaan er op achteruit, ... En dat is oké, dat is normaal - dat is wat de jaren met ons en onze dieren doen. En het is geen reden om ze al te laten gaan, ze mogen ouder worden, en ze mogen de "normale" krijgen. Ze mogen daar rustig mee verder leven, zoals ze comfortabel zijn.
Als ze dan iets accuut voorhebben, zoals helaas de mijne - een val, koliek, ... - waardoor het plots verder gaat dan de gewone ouderdomskwaaltjes, is het moment plots duidelijk daar. Uiteindelijk zou je kunnen zeggen dat ik een dag te laat was. Maar een dag eerder had dan weer te vroeg geweest. Ik heb echter paarden zien gaan, die (imo) (een stuk) eerder hadden mogen gaan.. Zo wilde ik het niet voor mijn Daisy, ik wilde niet achteraf moeten concluderen dat ik echt veel te laat was, dat ik de kleine dingen veel te lang had laten opstapelen.. Je wilt niet dat ze zo plots moeten gaan, door iets accuut - maar het schept wel een duidelijker gevoel in de zin van "nù is het tijd"..