Zelfs als je groenten en fruit van ver eet valt dat in het niet bij de belasting van de meeste dierlijke producten.
Het is ook niet dat ik als veganist graag mensen zich slecht laat voelen over hun eetgewoontes. Het is echter wel een feit dat 1) dierlijke producten eten - in de mate waarin dat nu gebeurt - zeer destructief is voor de planeet en alles en iedereen wat erop woont 2) er niet te ontkennen valt dat diergebruik - nogmaals, in de mate waarin dat nu gebeurt - op geen enkele denkbare manier met respect voor dieren kan gebeuren. Dat zijn geen moeilijke controversiële standpunten en daar hoef je ook geen wetenschapper voor te zijn om dat te begrijpen denk ik zo.
Wanneer er dan gewezen wordt naar het eten van dierlijke producten als persoonlijke keuze ("ik respecteer jouw leefgewoonte en jij moet die van mij respecteren") kan ik het daar dan ook niet mee eens zijn. Het eten van dierlijke producten is géén persoonlijke keuze, hij beinvloedt namelijk anderen. In de eerste plaats zijn er natuurlijk dieren mee gemoeid, maar ook indirect heeft het invloed. Klimaatverandering bedreigt toekomstige generaties, nu al zijn er landen waar voedselschaarste heerst omdat alles naar het Westen moet om koeien en kippen vet te mesten. Somalische vissers raken werkloos doordat het Westen hun zeeën leegvist (onbeperkt sushi!) waardoor ze zich moeten wenden tot illegale activiteiten (piraterij). Over sushi gesproken - veel leven in de oceanen wordt bedreigd met uitsterven, er zijn al vele dode zones in zee, hele ecosystemen storten in door overbevissing, en dan hebben we het nog niet eens over de uitstoot van vissersboten en het plastic dat vanaf die boten in zee verdwijnt (netten bijvoorbeeld). (En laat je niet verleiden door kweekvis, dat is misschien nog wel erger.)
Dus nee, ik vind de consumptie van dierlijke producten echt geen persoonlijke keuze. Dat je kunt leven met de impact die het veroorzaakt is iets anders dan dat die impact er ineens niet meer is. Het Westen consumeert zó ongelofelijk veel (teveel) dierlijke producten, je komt er gewoon niet met liefdevol nudgen in de juiste richting.
Helaas is dat ook weer niet hoe gedragsverandering werkt En daarom is het zo belangrijk dat er zo veel mogelijk mensen wél overstappen op een geheel plantaardig dieet, zodat het gemiddelde toch maar zo veel mogelijk de goede kant op gaat.
Deze week las ik er nog een leuk geframed artikel over:
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achter ... ~beddcd2b/
En daar kwam deze reactie op die echt de spijker op z'n kop slaat:
Citaat:‘Wat mag nog wél in het winkelwagentje?’. Alleen al de titel van het artikel over klimaatbewust eten (Ten eerste, 10 augustus) bevestigt de overtuigingen van alle sceptische vleeseters.
Andere bevestigende statements volgden. Ik citeer: ‘Smaakt dat dan wel?’, ‘Stel: je kunt vlees echt niet laten liggen.’ Statements die nogal ambigu zijn met het bijgeleverde beeld over de klimaatimpact van vlees versus vleesvervangers. Willen we nou gezellig samen vlees eten of de aarde redden? Na de ‘alarmerende’ boodschap van het IPCC lijkt dit artikel eerder een aanleiding voor vegetariërs om zich weer op kipfilets te storten dan andersom.
Dit stuk, waarin het begrip ‘klimaateten’ met een ‘objectief oog’ wordt onderzocht, gaat ervan uit dat mensen rationele wezens zijn die bewuste keuzes maken. Helaas: klopt niet. Hooggemotiveerde mensen maken bewuste keuzes, maar die eten al vegetarisch. De overige 95 procent wordt vooral bevestigd in hun weerstand. Menselijk gedrag is niet rationeel, we zijn luie kuddedieren. Autonomie, zekerheid en energiebehoud zijn drie basisbehoeften. Dingen niet mogen (‘Wat mag nog wél in het winkelwagentje?’) roept weerstand op: ‘Ik maak mijn eigen keuzes wel!’ Geen vertrouwen in alternatieven voor vlees (‘Smaakt dat dan wel?’) creëert scepsis. Dan de inerte mens, gemotiveerd en niet sceptisch, maar die de stap naar verandering (nog) niet maakt (‘Stel: je kunt vlees echt niet laten liggen’). Ach, die pakken dan toch gewoon een stukje kip. Zo zijn we weer terug bij af.
Wanneer we het spoor bijster zijn, vertelt biochemicus Harry Aiking ons de nuchtere waarheid: ‘De focus moet vooral liggen op consuminderen, vooral met dierlijke eiwitten, daar eten we veel te veel van. We moeten naar een soberder dieet, of we dat nou leuk vinden of niet.’ Nee, dat vinden we niet leuk. Hoe je ervoor zorgt dat mensen dit wel gaan doen? Als we ons wat meer op gedragswetenschap zouden baseren, zowel in beleidskeuzes als in het positief beïnvloeden van consumenten, zou dit een grote stap in de goede richting zijn.
Nina Crox, Tilburg
Nou ja, ik weet ook niet waar ik heen ging met deze post. Ik hoop in elk geval dat niemand zich persoonlijk aangevallen voelt, want daar gaat het dus nadrukkelijk niet om