Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 18-08-22 10:18

Geplaatst door de TopicStarter : 18-08-22 10:18

Ik knip en plak even.

Turkoman is het landras waaruit onder Russische overheersing diverse rassen zijn ontstaan, met als belangrijkste de Akhal-Teke. De Iomud (zoals deze in Turkmenistan heet) is echter bijna uitgestorven.

In Afghanistan en Iran leefden (en vluchtten) echter ook Turkmenen met hun paarden. Deze bleven bekend onder de noemer Turkoman en Turkmen. Het landras is dus helemaal niet uitgestorven (zoals wikipedia je wil doen geloven).

Net als in vroeger tijd wordt er af en toe nog ingekruisd tussen de subtypes of strains. Het is onderverdeeld maar stam (zoals Teke, Yomut of Yamoud, Ersari, Goklan) en substrain (zoals Akhal-Teke, Teke Tejen, Yemreli Yamoud etc.) en familie (mensen hebben zo hun eigen voorkeuren qua type en fokken vaak al vele generaties).

In Turkmenistan leven meer Teke Turkmenen, in Iran meer Yomut. Etc. Dat heeft ook invloed (gehad) op de fokkerij en het type dat gefokt wordt. Ik kan een Goklan onderscheiden van een Yomut en een Teke. Een Yemreli Yomut is heel uitgesproken van type etc. Maar ze zijn allen duidelijk herkenbaar als Turkoman.

Even simpel gezegd is de Akhal-Teke, het ras, ontstaan uit verschillende Turkoman strains. Een belangrijke hengst was Boinou. Deze behoorde tot de Saryk.
Het verschil is politiek en arbitrair. Het stamboek is gesloten en volgens de huidige politieke en culturele stemming betekent dat beide aparte rassen zijn. Historisch gezien onzinnig, maar goed.

Dan weer terug naar de concrete vragen over dit paard dat de manier van fokken daar ook goed laat zien.

Jeihun

De vader van zijn moeder is de massief type Yomut Gonesh. Dat is deze:

Deze types als Jeihun en Gonesh zie je binnen het stamboek steeds minder.

Zo te zien qua karakter wel vrij pittig. Of niet gehanteerd door zijn mens.

Ik bedoel…

Schatje toch?

Zijn verdere familie kan ik ook nog wel posten? Of verdere info over geven.

Ze hebben enkele hele mooie. Hun jonge bruine hengst Arna mogen ze me ook zonder strikje komen brengen. Wil hem ook wel halen.

Al wil ik bij sommige heel graag erachteraan rennen met een vijl. :Y)

Arna is deze (hier 4 jaar) :

Mag Muzanna wel mee op date. Maar regelgeving qua invoer en KI is in de EU heel streng.
Ga ik later nog even op in.

**Geplaatst**: 18-08-22 10:24

Geplaatst: 18-08-22 10:24

Die palomino (denk ik toch) is anders wel helemaal mijn ding qua type $_/-\o_$

**Geplaatst door de TopicStarter** : 18-08-22 10:29

Geplaatst door de TopicStarter : 18-08-22 10:29

Gaaf hè massief type

ik hou daar ook van. Heb er een op het oog in de VS maar heb weinig hoop dat het gaat lukken.

Verwacht dat de valk en bruine ook nog flink gaan uitzwaren trouwens. Als ik het geld had… vrachtwagen vol mee terug

**Geplaatst**: 18-08-22 10:31

Geplaatst: 18-08-22 10:31

Als ik het geld had, sponsorde ik je wel. :')

Mag jij fokken en kom ik de rijke knuffelaar uithangen. _O-

**Geplaatst door de TopicStarter** : 18-08-22 10:33

Geplaatst door de TopicStarter : 18-08-22 10:33

Dat had ik wel een goede deal gevonden.

**Geplaatst**: 18-08-22 10:39

Geplaatst: 18-08-22 10:39

Ik vind deze paarden van een mooi type.
Lijken ook wat compactere paarden te zijn qua bouw dan dat ik ze meestal zie of is dat toeval?

Wat ik mij ook nog afvroeg; weet je waarom dit ras zo zeldzaam is?
Het lijken mij veelzijdige paarden die met name geschikt zijn voor duursporten. Maar ook heb ik op Instagram Teke's ook voorbij zien komen als spring- en dressuurpaarden.
Natuurlijk is het niet het warmbloed type dat men graag ziet in de dressuurring, maar dat zijn bv Arabieren ook niet en daar zijn er heel wat.

Heeft dat dan te maken met het karakter dat over het algemeen wat selectiever is? De investering te groot? Een wat minder geldbeluste wereld?

Ik denk dat die selectiviteit ook wel zijn voordelen heeft voor het behoud van ras hoor. Maar toch vind ik het ook wel jammer dat je ze (in ieder geval in het Westen) niet zo veel ziet.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 18-08-22 11:51

Geplaatst door de TopicStarter : 18-08-22 11:51

LunarEclipse schreef:
Ik vind deze paarden van een mooi type.
Lijken ook wat compactere paarden te zijn qua bouw dan dat ik ze meestal zie of is dat toeval?

Wat ik mij ook nog afvroeg; weet je waarom dit ras zo zeldzaam is?
Het lijken mij veelzijdige paarden die met name geschikt zijn voor duursporten. Maar ook heb ik op Instagram Teke's ook voorbij zien komen als spring- en dressuurpaarden.
Natuurlijk is het niet het warmbloed type dat men graag ziet in de dressuurring, maar dat zijn bv Arabieren ook niet en daar zijn er heel wat.

Heeft dat dan te maken met het karakter dat over het algemeen wat selectiever is? De investering te groot? Een wat minder geldbeluste wereld?

Ik denk dat die selectiviteit ook wel zijn voordelen heeft voor het behoud van ras hoor. Maar toch vind ik het ook wel jammer dat je ze (in ieder geval in het Westen) niet zo veel ziet.

Ze zijn gematigder qua type want middentype en massief / alaman type. Ik kan later ook wel wat meer toi type plaatsen. Deze worden daar namelijk ook zeker gefokt.
Binnen het stamboek zie je deze steeds minder want showtype (soms echt extreem langgelijnd) en rentype scoren beter bij het stamboek en bij liefhebbers. Men wil graag die exotische gazelle.

Wat betreft de rest:
Ik knip en plak weer.

Excuses als er ruis tussen zit ik heb mijn best gedaan goed te knippen.

We gaan terug naar 1880-1881.
Eind negentiende eeuw was het Turkoman paard (wat de Russen zouden opsplitsen in de AT en de Iomud) tot de rand van uitsterven gebracht. Dit werd gedaan om de macht van de Turkmenen te breken.

Schattingen lopen uiteen van een populatie van enkele duizenden paarden tot meer dan 10.000 stuks die werd gereduceerd tot minder dan 100. Veel overlevenden vluchtten bovendien met hun paarden de grens over, dus om en nabij de 100 bleven binnen Turkmenistan "bewaard". (Van oudsher werden ze ook al in mindere mate gefokt door Turkmeense minderheden in buurlanden en wat later buurlanden werden, zoals Iran en Afghanistan.)

Wat werd gedaan met die om en nabij de 100 AT?
Deze werden opgesplitst in 2 rassen en vervolgens werden de AT verdeeld onder allerlei fokprogramma's in Rusland om andere rassen te verbeteren.
Een aantal werd doorgesluisd naar Europa en werd daar in Arabische en warmbloedstamboeken gebruikt als verbeteraar onder de noemer Arabier. De naamgeving als Arabier was politiek gemotiveerd vanwege een aanhoudend anti-Turks sentiment sinds de val van Constantinopel (Istanbul).
Na de campagnes van 1880 en 1881 werd de macht van de Turkmenen gebroken (afgezien van de Basmatsjestvo en de resulterende burgeroorlog van 1916-1934).

Na aandringen van een generaal die aan de vernietigende campagnes had deelgenomen werd 9 jaar na na de laatste campagne een stoeterij voor het ras opgericht en wat er nog over was werd daar bijeengebracht op de Transkaspische stoeterij.

Het waren er nooit veel. In een van de hardste klimaten ter wereld dat voor 90% uit woestijn bestaat kost het bloed, zweet en tranen om een paard van deze kwaliteit en stokmaat groot te krijgen en goed te houden. In het hele steppegebied zie je voornamelijk harde, kleine paarden. Het verschil? Deze werden individueel gehouden en gevoerd. Dat betekende ook dat men zelfs als rijkaard vaak maar een handjevol van dit soort paarden kon onderhouden. Het zijn er daarom nooit veel geweest.

Maar na de desastreuze oorlogen eind 19e eeuw zijn de paarden op het randje van uitsterven gebracht.

De burgeroorlog die volgde aan het begin van de Sovjet tijd, meerdere hongersnoden, de mechanisatie onder Chroesjtsjov (waarbij paarden massaal naar de slacht werden gebracht) en de val van de SU (waardoor ze massaal in Europa werden gedumpt; te vaak zonder papier of zonder dat men besefte hoe waardevol deze paarden waren…) heeft ze evenmin veel goeds gedaan. Ze balanceerden geregeld rond enkele honderden in aantallen.

Ze zijn zeldzaam en dat maakt ze exclusief en relatief duur. Nu vind ik dat tegenwoordig heel erg meevallen, maar enige tijd waren ze gemiddeld zo’n 30.000 euro. Dat trekt een bepaald publiek.
Tel daarbij op dat ze inderdaad een karakter hebben dat niet voor iedereen geschikt is (ze laten zich pertinent niet als motorfiets of trapzak behandelen en zijn beledigd als je een paar dagen niet komt) en je beseft dat hun aantallen waarschijnlijk nooit heel groot zullen zijn. Dat terwijl ze je zo’n veilig gevoel geven, zo een worden met hun mens, zoveel atletisch vermogen hebben dat ik iedereen dat gevoel en iedereen een Teke gun.

Er is in Europa nooit op enige schaal met Turkomans gefokt. Ze zijn enkel gebruikt om andere rassen te veredelen, veelal gemaskeerd als Arabier. Waarschijnlijk hebben ze zelfs nog in de 20e eeuw invloed gehad op Arabieren in heel Europa en Noord-Afrika.

En op warmbloeden, met name in Duitsland en Frankrijk. En uiteraard zijn het vooral Turkomans geweest die de basis hebben gelegd voor de EV.
Arabische paarden hebben zich echter daardoor wel kunnen vestigen als hét oosterse paard onder liefhebbers en zo een enorm brede basis en grote aantallen waardoor er veel meer ruimte is ook voor “ieder wat wils” of dat nu showfokkerij is of sport of traditioneel of iets er tussenin.

De Teke en Turkoman hebben die luxe eigenlijk niet. De fokkerij gericht op show en rensport is dominant, de fokkerij voor reguliere sport is (weer) in opkomst. De traditionele fokkerij uit de restanten van de desastreuze koloniale campagnes wordt zeer ernstig bedreigd. Massief type zie je in Iran nog regelmatig. Binnen het stamboek schat ik dat het er nog ongeveer 3 dozijn zijn. Waarvan een goed deel in Oekraïne.

**Geplaatst**: 18-08-22 12:23

Re: Een gouden paard: Akhal-Teke Manari Nur

Geplaatst: 18-08-22 12:23

Bedankt voor de info! Volgens mij helemaal prima geplakt

Kruisingen zie ik inderdaad nog wel eens voorbij komen.
Super interessant. Zeker ook het stukje dat ze zo mogelijk ook invloed hebben gehad op het Arabische ras waar ik toch ook veel lees dat er veel belang gehecht werd aan het ras puur houden en ander bloed not done was, in ieder geval in de bedouinencultuur. Maar kan natuurlijk dat dit later en op andere plekken minder belangrijk werd.
Dus wie weet zit er ook nog wel een procentje Teke in m'n Arabier

**Geplaatst door de TopicStarter** : 18-08-22 19:25

Geplaatst door de TopicStarter : 18-08-22 19:25

Ik reageer later nog op je post en de vragen van anderen. De asil en asala kwestie is vrij complex eigenlijk, vanuit een (cultuur)historisch oogpunt.

Maar het (relatief recent) Turkoman inkruisen speelt wel een rol in waarom sommige puristen diverse fokrichtingen van de Arabier in o.a. Europa niet als asil zien.

Eerst nog wat foto's van Manari.

Afbeelding

Haar mens van een afstandje bespieden.

**Geplaatst**: 20-08-22 09:39

Re: Een gouden paard: Akhal-Teke Manari Nur

Geplaatst: 20-08-22 09:39

Prachtige foto's weer !

**Geplaatst door de TopicStarter** : 20-08-22 20:22

Geplaatst door de TopicStarter : 20-08-22 20:22

Dankjewel.

De kwestie van Asil is complex. Hoewel DNA onderzoek laat zien dat de Turkoman voorouderlijk is aan de Arabier en van veel grotere invloed is geweest op veel rassen dan lang beweerd lijkt er daarnaast kruisbestuiving te hebben plaatsgevonden, asala en relatieve isolatie ten spijt (met name in grensgebieden uiteraard).
De kwestie is echter complex: historisch, cultureel en religieus diep geworteld, maar sterk beïnvloed door kolonialisme, imperialisme en oriëntalisme.
Dat geldt helemaal voor de stamboeken zelf en laten stamboekpaarden nu een belangrijke bron zijn van het genetisch materiaal dat voor dit soort onderzoeken gebruikt worden.
Helemaal interessant wordt het als je de genetische profielen van landras type Turkmeense, Arabische en Berber paarden ernaast legt. Daar heb ik in het verleden wel al wat over geschreven en verder interdisciplinair onderzoek daarnaar is absoluut wenselijk.

Maar dan ga ik wel wat off topic vrees ik.

Ik plaats ter afsluiting nog een goudvalk jonkie van de eerder geposte fokker:

Wederom mix van Yomut en Teke.

Er zijn enkele fokkers die ik al jaren volg en het is leuk om te zien hoe sommige social media steeds meer gebruiken om hun (liefde voor hun) paarden met de buitenwereld te delen.

Ze zijn niet altijd even eerlijk te beoordelen op gangen en karakter in filmpjes omdat ze net uit stal zijn gehaald om te dekken, of de hoeven toe zijn aan een vijlbeurt etc.
Maar over het algemeen is bij een heel aantal fokkers daar qua kwaliteit het niveau hoog. Heel hoog.

De oudste Teke die ik ooit gezien heb was 42 en die dekte tot hij 37 was. En ik weet van meerdere die tot eind 20 en in de 30 zelfs nog dekken of dekten.

En onder zadel

Dat soort hardheid vind ik in de selectie erg belangrijk. De kleur maakt me verder niet uit.
De vader van Manari was ook zo hard. En ik kijk meer naar dat soort hengsten en lijnen. Als er een jong dood is gegaan wil ik de achtergrond daarvan weten. Niet onder zadel of in de sport? Hoezo niet? Een ex-renpaard met chronische peesblessure? Nee, ik passeer die liever.

Hengsten die ik momenteel overweeg moeten voldoen aan strenge eisen. De punten op de keuring zeggen mij lang niet alles wat ik wil weten.

Ik pluis hele families uit. Wat vererft. Etc.

Later weer meer.

**Geplaatst**: 20-08-22 22:37

Geplaatst: 20-08-22 22:37

Mwaaaa Jorieke wil je wel eens ophouden ja. :')

Ikwilzo’npaard. :')

**Geplaatst**: 21-08-22 00:27

Re: Een gouden paard: Akhal-Teke Manari Nur

Geplaatst: 21-08-22 00:27

Vinden ze dat daar stoer ofzo dat geruk en gepluk?
Ik vind ze prachtig... zeker met die metallic vachtjes... van de filmpjes met de omgang wordt ik niet echt super blij

**Geplaatst**: 21-08-22 09:16

Geplaatst: 21-08-22 09:16

Neon schreef:
Vinden ze dat daar stoer ofzo dat geruk en gepluk?
Ik vind ze prachtig... zeker met die metallic vachtjes... van de filmpjes met de omgang wordt ik niet echt super blij

Nou idd zeg. Niet echt bewonderenswaardige horsemanship $:\$ . Vooral veel paniekerige dieren. Doen ze daar niet aan opleiding of opvoeding van de dieren? Als in, meer dan een touw/ketting/ bit eraan of erin en het beest wordt vanzelf wel moe van het geworstel?

**Geplaatst door de TopicStarter** : 21-08-22 13:17

Geplaatst door de TopicStarter : 21-08-22 13:17

jokari schreef:
Mwaaaa Jorieke wil je wel eens ophouden ja. Ikwilzo’npaard.

Ik hou ook wel van dit type. Ik zou ook eerder zo’n type hengst selecteren dan een “hoofdtype” om verschillende redenen trouwens.

Neon schreef:
Vinden ze dat daar stoer ofzo dat geruk en gepluk?
Ik vind ze prachtig... zeker met die metallic vachtjes... van de filmpjes met de omgang wordt ik niet echt super blij

troi schreef:
Nou idd zeg. Niet echt bewonderenswaardige horsemanship . Vooral veel paniekerige dieren. Doen ze daar niet aan opleiding of opvoeding van de dieren? Als in, meer dan een touw/ketting/ bit eraan of erin en het beest wordt vanzelf wel moe van het geworstel?

Dat is wisselend. De een wel en de ander niet. Niveau en onderwijs verschilt. Dit is veelal platteland en je ziet daarin een verschil zelfs tussen professionele ruiters en jockeys.

Hengst met kinderen.

Traditionele manier van houden. Er zijn er ook die gebruik maken van stallen, maar lang niet allemaal en bovenstaande is de oorspronkelijke manier van houden onder Turkmenen.

Maar soms werkt zo’n paard niet mee voor de film.

TW: op het laatst is het paard liggend te zien met de eigenaar er huilend bij (na 25 jaar afscheid moeten nemen staat in de omschrijving…)

Diverse paarden en hun eigenaren of handlers.

Daarbij moet ik ook opmerken dat het steigeren en dergelijke traditioneel gevraagd wordt en aangemoedigd omdat men vindt dat het de kracht van een hengst laat zien en bij de presentatie van prestatiehengsten voor merrie eigenaren moesten de paarden dan ook aan de hand steigeren. Ik zie dat over het algemeen liever wat gecontroleerder gebeuren dan ik vaak zie, maar wie ben ik om daar verder over te oordelen?
Over het algemeen worden de paarden daar zeker goed verzorgd en ook oud. Dat het niveau wisselt is natuurlijk ook niet zo gek. Vergeet ook niet dat instructie en organisatie van instructie daar heel anders gaat dan in het Westen.
Dat betekent dat er ook velen leren puur door omgang. En de resultaten daarvan wisselen uiteraard ook.
Maar.
Is dat hier niet ook zo?

**Geplaatst**: 21-08-22 15:54

Re: Een gouden paard: Akhal-Teke Manari Nur

Geplaatst: 21-08-22 15:54

Blij te zien dat ze er ook op een andere manier mee om gaan

Natuurlijk zie je hier ook gepruts en geklooi met trekken en plukken.. . Maar het viel me op dat ze dat gesteiger, gestuiter en degelijke erg interessant lijken te vinden...

**Geplaatst door de TopicStarter** : 22-08-22 21:56

Geplaatst door de TopicStarter : 22-08-22 21:56

Neon schreef:
Blij te zien dat ze er ook op een andere manier mee om gaan

Natuurlijk zie je hier ook gepruts en geklooi met trekken en plukken.. . Maar het viel me op dat ze dat gesteiger, gestuiter en degelijke erg interessant lijken te vinden...

Absoluut.

En ja, het is een overblijfsel van een traditie die niet door iedereen even handig geïnterpreteerd of toegepast wordt zullen we maar zeggen.

Dan…
Metallic zie je absoluut ook bij kruisingen. Heb daar eerder al eens over geschreven.
En bij rassen die door de Turkoman / AT zijn beïnvloed.
Denk alleen al aan de Don en Budjonny. Een is direct beïnvloed, de ander enkel indirect. Maar het is onduidelijk welke genen een rol spelen en waarom het bij crème wordt versterkt bijvoorbeeld. Het lijkt erop dat net als bij aftekeningen het iets is dat versterkt of onderdrukt kan worden en er meerdere genen bij betrokken zijn, en aangezet kunnen worden. Net zoals je bij vossen vaker meer wit ziet dan bij zwarten.

Je ziet het metallic overigens in de gehele vacht terug, inclusief aftekeningen. Die van de onze zijn (de enkele keer dat we haar benen afspuiten) echt parelmoer - niet wit. Bij Manari sterker dan Muzanna. Maar Manari is ook meer metallic.

En KI kan ik vergeten. Zelfs een paard krijg je niet direct van daar naar hier vanwege strenge regels daar en vooral vanwege strikte EU regels. Met genoeg geld of wilskracht kan het via een omweg, via bijvoorbeeld Turkije. Maar dan importeer je in feite 2 keer en zit je met extra quarantaine.
Als ik het geld en de ruimte had wilde ik wel een Iraanse tak erbij, maar geschikt diepvries van elders (Rusland, Amerika) halen is mijn huidige “uitdaging” want dat is al heel lastig qua regelgeving en geld.
Laat staan een paard (of een vrachtwagen vol) uit Iran.