N.M. Przewalski

N.M. Przewalski
Ontdekkingsreiziger
Geboren:	1839
Overleden:	1888
Nationaliteit:	Russische
Website:	link naar de website

Kolonel Nikolaj Michajlovitsj Przewalski (Russisch: Никола́й Миха́йлович Пржева́льский) (1839-1888) was een botanische ontdekkingsreiziger uit Rusland. In de paardenwereld is hij bekend vanwege het paardenras dat zijn naam draagt: przewalskipaard.

In 1863 hielp hij als militair de Russen een Poolse opstand te onderdrukken. In 1867 werd hij overgeplaatst naar Oost Siberië, waar hij naast zijn destructieve beroep zoölogische vondsten deed en zo'n 200 plantensoorten verzamelde die nu te vinden zijn in het herbarium van de botanische tuin van St. Petersburg.

Zijn eerste reis op eigen kosten was tussen 1870 en 1873. Vanaf de Russische grens tot Peking, hij deed er zes weken over. Zijn tweede reis, waarin hij de beroemde paarden zag, begon in 1876. Hij maakte nog een derde en vierde reis tussen respectievelijk 1877-1880 en 1883-1885. Przewalski wordt uitgebreid behandeld in de tweedelige History of botanical discoveries in China door E.Bretschneider (1898). Naast bekende plantenjagers en ontdekkingsreizigers als Sir Joseph D.Hooker, J.Decaisne, Père Delavay en C.Maximowicz, van wie we de namen steeds weer zien opduiken in de soortnamen van tuinplanten, is Przewalski minder bekend gebleven in tuinkringen omdat hij vooral veel kruidachtige planten ontdekte die wij in tuinen niet toepassen.

Wel komt zijn naam bij een aantal gewassen voor in de soortnaam, zoals Rosa przewalskii, een rode roos, verzameld in mei 1880 op de Djakhar-berg. En verder (om er enkele te noemen): Delphinium, Ligularia, Saxifraga, Salvia, Sedum, Rhododendron en Gentiana. Allium przewalskianum kwam al snel in cultuur. Ook ontdekte hij een lekkere rabarberplant, waarvan hij het zaad verzamelde en meenam. In heel Europa werden de afstammelingen hiervan verspreid. Het plantengeslacht Przewalskia, gevonden in NO Tibet op 14.500 voet hoogte op 31 mei 1884, is onbekender gebleven en bij geen enkele Europese kweker te vinden.

Bronnen, referenties en/of voetnoten

• De evolutie van Przewalksi, geschreven door D. Theodorus