Wervelkolom

De wervelkolom, ook wel ruggengraat genoemd, maakt deel uit van het skelet van het paard.

Opbouw

De wervelkolom is opgebouwd uit wervels waarin het ruggenmerg verloopt en tussenwervelschijven die zorgen voor een soepele beweging en schokbreking.

De wervelkolom bestaat uit 54 wervels:

• 7 halswervels (cerviale wervels)
• 18 borstwervels (thoracale wervels)
• 6 lendenwervels (lumbale wervels)
• 5 heiligbeenwervels (sacrale wervels) die samen het sacrum of heiligbeen vormen
• 15 - 20 staartbeentjes (coccygeale wervels)

De atlas is de eerste nekwervel en vormt samen met de axis (tweede nekwervel) het draaigewricht voor het hoofd.

Elke thoracale wervel heeft zowel links als rechts een klein gewrichtje dat met een rib articuleert. Er zijn 18 thoracale wervels en dus ook 18 paar ribben. De Arabische Volbloed vormt hierop een uitzondering en heeft meestal maar 17 borstwervels, dus ook maar 17 paar ribben.

Aan de bovenzijde van het wervellichaam (T1 tot S5) bevindt zich een spinaaluitsteeksel. Deze spinaaluitsteeksels worden naar achteren toe hoger naarmate we verder naar achter opschuiven om hun hoogste punt te bereiken op ongeveer de zesde thoracale wervel. Verder naar achteren worden ze weer korter. De hoogste spinaaluitsteeksels vormen samen de schoft en op het hoogste spinaaluitsteeksel wordt dus de stokmaat gemeten.

Achter de thoracale wervels volgen de lumbale wervels. Deze hebben geen ribben meer, maar transversale uitsteeksels in de plaats.

Bovenop de spinaaluitsteeksels loopt een zwaar ligament, dat de verderzetting vormt van de nekband.

Functie

De wervelkolom zorgt voor stevigheid in het lichaam, dient als aanhechtingsplaats voor ribben en spieren en beschermt het ruggenmerg en de organen in de buik- en borstholte.

De opeenvolgende wervels ter hoogte van de rug articuleren met elkaar, net zoals in de hals, door middel van 2 facetgewrichten en een groot gewricht dat de tussenwervelschijf bevat. Links en rechts van elke wervel, bovenop de ribben liggen grote zware spieren.

Afwijkingen aan de wervelkolom

• Karperrug (sterk gebogen rug)
• Lordosis (doorgezakte rug)
• (Te) lange rug
• (Te) korte rug
• Wobbler
• Ankylosis spondylitis
• Wervelfractuur

Onderzoek van de wervelkolom

Het onderzoeken van de wervelkolom van het paard is erg lastig omdat deze omgeven is door een grote massa spieren.

Een dierenarts zal daarom vaak afhankelijk zijn van het verhaal dat de eigenaar verteld tijdens de anamnese. Op basis daarvan zal hij een algemeen onderzoek doen en als daar aanleiding toe is een gericht specifiek onderzoek van de hals of rug van het paard. Daarbij kan gelet worden op symmetrie van hals en rug, eventuele warme, gezwollen of pijnlijke plaatsen en op de bewegingen en houding op stand en in beweging. Ook de mobiliteit van hals er rug kan bekeken worden door bijvoorbeeld de hals zo ver mogelijk te buigen en door de lendenreflex te testen. Als men denkt aan een probleem in de hals of rug dan kan verder onderzoek gedaan worden door middel van röntgenopnamen, echografie of scintigrafie (botscan).

Sommige klachten treden alleen op in zeer specifieke omstandigheden of zijn moeilijk op te wekken. In dat geval kan het zeer handig zijn als de eigenaar de klacht op film vast kan leggen zodat de dierenarts zelf kan zien wat er aan de hand is.

Bronnen, referenties en/of voetnoten

• http://www.bosdreef.be/laatste_info/nieuwsbrief48.html
• http://www.diergeneeskundigechiropractie.be/pers/magazine/juli_aug07.pdf

Bij dit artikel ontbreken afbeeldingen. We zijn specifiek op zoek naar: Foto's of afbeeldingen van de wervelkolom Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen.