Idee voor een Wiki artikel? Lees in dit artikel hoe je kunt helpen!

Zadel (western)

Uit Bokt
(Doorverwezen vanaf Barrelzadel)
Een eenvoudig westernzadel

Een westernzadel is van oudsher ontwikkeld voor zoveel mogelijk comfort voor paard en ruiter en het ontwerp gaat terug op de zadels van de Moorse ruiters en op de zadels van de krijgers uit de Middeleeuwen. De Spanjaarden waren degenen die het paard herintroduceerden in de Amerika's en hun oorlogs-zadels, die weer gebaseerd waren op de oude Moorse en Middeleeuwse zadels, waren het voorbeeld voor de huidige westernzadels. De 1e westernzadels, de zgn. Oldtimers, hebben een heel ander model en type dan de huidige "sport" zadels zoals bijv. een reining zadel. Ook de Mexicaanse zadels zijn qua type sterk verschillend van de moderne western zadels. Van oorsprong maakten de cowboys in Amerika lange tochten om hun vee van het ene stuk land naar het andere stuk land te krijgen of om de kudde naar de grote verkoopmarkten of bij verkoop naar slachterijen te begeleiden. Het zadel is dan ook anders van vorm en bouw dan een Engels zadel.

Onderdelen

Dat een westernzadel er anders uitziet dan een Engels zadel, kan iedereen zien. Maar wat zijn de specifieke verschillen?

Bevestiging van de singel

Een westernzadel heeft geen stoten, zoals een dressuurzadel, maar een aantal D-ringen om een singel aan vast te maken. Aan de linkerkant van het zadel wordt het zadel met de tie strap aangesingeld, aan de rechterkant wordt de singel met de off-billet vastgemaakt.

Detail van de Off-billet en de stijgbeugel

Off-billet

Een off-billet is een riem van leer of nylon van ongeveer 5 cm breed en tot 60 cm lang. Voor de stevigheid wordt het stuk leer dubbel genomen. Het heeft een aantal gaten (als de gaten van een riem) om de gesp van de singel vast te maken. De tong van de gesp gaat door beide delen van de riem heen.

Tie strap

Een tie strap wordt ook wel Latigo genoemd, omdat hij van Latigo leer gemaakt wordt, dat heel soepel is en een herkenbare donkerrode kleur heeft. Tegenwoordig kan in plaats van een leren riem ook een nylon riem gebruikt worden. De riem is ongeveer 150 cm lang en 5 cm breed en heeft een aantal gaten waar de gesp van de singel aan vastgemaakt wordt. Men gebruikt graag Latigo-leer omdat dit enigszins rekt en voor het paard prettiger is.

Latigo-houder

Als je aansingelt, blijft er altijd een stuk Latigo over, dat je op een of andere manier netjes kwijt moet. Westernzadels hebben daarom aan de linkervoorkant een stuk leer zitten met een gleuf waar je het overgebleven stuk leer doorheen kunt halen. Dit heet de Latigo-houder.

Keeper

Als het zadel niet op het paard ligt wordt de singel (cinch) aan de rechterkant opgehangen in een leren houder die lijkt op de Latigo-houder, alleen is de gleuf nu verticaal in plaats van horizontaal. Dit heet de Keeper.


Verschillende typen zadels

Er zijn vele onderdelen binnen de western, die onderling behoorlijk kunnen verschillen. De bijbehorende zadels zullen op het eerste gezicht er vrijwel hetzelfde uitzien, maar als we ze nader bekijken kunnen we een hoop verschillen zien.

Barrelzadel

Barrelzadel

De bouw van een barrelzadel is erop gericht om de ruiter in de snelle wendingen goed vast in het zadel te houden, voor de onderdelen barrelrace maar ook voor polebending. De zadels zijn vaak kort of zijn round skirt om het paard in de heupen niet te storen bij de wendingen en hebben een hoge voor- en achterkant (pommel en cantle) om de ruiter een stevige zit te geven. Ook de jockey's en fenders zijn van een stroeve leersoort (roughout) voor een extra stevige zit. Het zijn zeer lichte zadels, die in feite gestript zijn van alle niet-noodzakelijke onderdelen: hoe minder gewicht, hoe meer kans op een snelle tijd. Zilver en versieringen zul je niet snel zien: barrelzadels zijn vrij simpel en basic wat dat betreft.


Cuttingzadel

Cuttingzadel

Cuttingzadels hebben een hoge smalle knop waaraan de ruiter goed grip heeft bij de snelle zijwaartse bewegingen die het cutting kenmerken. Bij cutting werkt het paard namelijk vooral zelfstandig, de taak van de ruiter is om het paard niet in de weg te zitten. De zadels zijn verder ruim en hebben veelal een platte zit. Het onderdeel is minder show-gericht en de zadels zijn dan ook soberder in uitvoering dan bij de andere onderdelen.




Pleasure zadel

Pleasurezadel

Een pleasure zadel is een zadel puur voor het show-onderdeel van de westernsport: de pleasure. Het kenmerkt zich door de vele versieringen: opvallend, maar smaakvol maar niet te schreeuwerig. Het zijn veelal grote, zwaardere zadels die door hun diepe, comfortabele zit de ruiter in de specifieke pleasurehouding zetten. Je zult niet snel strings of andere losse onderdelen zien aan dit zadel: deze zullen tijdens de proef alleen maar de aandacht afleiden van de combinatie zelf.



Reiningzadel

Reiningzadel

Een reiningzadel wordt gebruikt bij het onderdeel reining. Net als pleasurezadels worden ook deze zadels tegenwoordig steeds meer bewerkt en voorzien van zilver, al hangt het natuurlijk sterk af van de smaak van de ruiter: de een houdt het liever wat natuurlijker, de ander wil graag opvallen. Boven alles moet het zadel moet bovenal comfortabel zijn en het paard niet in de weg zitten bij rollbacks en spins.

De zadels hebben tegenwoordig ingesneden skirts (butterfly-skirts) zodat de beenhulpen van de ruiter beter doorkomen. De zit van een reiningzadel is aan de voorkant oplopend zodat de ruiter in de sliding stop geen last heeft van de pommel en goed met de bewegingen mee kan gaan.


Ropingzadel

Ropingzadel

Ropingzadels zijn de zwaargewichten onder de westernzadels, en staan het dichtst bij de authentieke cowboyzadels. Omdat het gebruikt wordt voor roping, hebben ze een specifieke brede korte knop die sterk genoeg moet zijn om een stier aan vast te binden, en om een niet gebruikt lasso aan op te hangen zonder dat je deze verliest tijdens de galop. De cantle is laag om snel te kunnen op- en afstijgen. Ook dit zadel is wat soberder.

Een echt ropingzadel is van een dusdanige kwaliteit dat het -mits goed onderhouden- met gemak 50 jaar gebruikt kan worden.


Trailzadel

Trailzadel

Het trailzadel is een veelzijdigheidszadel wat uiteraard voor de trail gebruikt wordt, maar wat ook zeer geschikt is voor lange buitenritten. Het heeft vaak een dikkere vulling in het zitvlak om lange ritten aangenaam uit te zitten. Qua model zijn er verschillende vormen van zittingen mogelijk. Zodoende kan dit zadel ook voor meerdere onderdelen op lager/gemiddeld niveau gebruikt worden.

Specifieke kenmerken van een trailzadel zijn de ringen en strings om bijvoorbeeld tassen en pakrollen mee te nemen.

Bronnen, referenties en/of voetnoten