Klophengst

Let op: Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij twijfel over de gezondheid van je paard altijd een dierenarts!

Maar 1 testikel is afgedaald in het scrotum

Een klophengst is een hengst waarbij een of beide testikels niet zijn afgedaald in het scrotum. De testikels liggen in de meeste gevallen nog voor of in het lieskanaal of in de buikholte.

Oorzaak of etiologie

Het niet afdalen van een testikel kan verschillende oorzaken hebben:

• Het onvoldoende verkorten van het gubernaculum testis
• Een te nauw lieskanaal
• Te weinig ruimte in het scrotum bijvoorbeeld doordat er een darm via de liesring in het scrotum zit

Vaak is er een erfelijke factor betrokken bij deze problemen.

Ziekteverloop of pathogenese

Normaal horen de testikels bij het paard rond de geboorte in te dalen. Dit gebeurt doordat het gubernaculum testis, dat verloopt van de testis naar de binnenzijde van het scrotum, langzaam verkort. Dit proces zorgt er dus voor dat de testikels steeds dichter naar het scrotum toe bewegen en uiteindelijk via de liesring in het scrotum terecht komen. Als er in dit proces iets mis gaat kan het gebeuren dat de testikels ergens op hun weg blijven steken.

Symptomen

Bij een klophengst voel je in het scrotum maar 1 of geen enkele testikel. Een klophengst waarbij 1 testikel normaal ingedaald is is wel vruchtbaar en kan dus veulens verwekken. De spermacellen uit de normale testikel zijn niet anders dan bij een andere hengst. De spermacellen uit de niet ingedaalde testikel zullen meestal ontwikkelen bij een hogere temperatuur dan normaal en zullen daardoor van slechte kwaliteit zijn. Door de hogere temperatuur zal de niet ingedaalde testikel meestal meer produceren van het mannelijke geslachtshormoon testosteron dan een normale testikel. Dat verklaart waardoor een klophengst wel degelijk hengstengedrag vertoont en vaak zelfs als lastiger dan een normale hengst beschouwd wordt.

Diagnose

De dierenarts zal de diagnose van een klophengst stellen door aan het scrotum te voelen. Dit moet heel zorgvuldig gebeuren. Vooral jonge hengsten kunnen hun testikels optrekken waardoor ze moeilijk te voelen kunnen zijn. Dit kan opgelost worden door de hengst te sederen.

Behandeling

Het is aan te raden om een klophengst te laten castreren. Niet alleen omdat deze hengsten beter niet ingezet kunnen worden in de dekdienst, maar ook vanwege het vaak sterke hengstenkarakter. Daarnaast is de kans ook erg groot dat de niet ingedaalde testikel op een zeker moment tumorale vormen gaat aannemen door de hogere temperatuur in de buikholte dan normaal in het scrotum. Castreren van een klophengst vereist een iets andere techniek dan een normale castratie. De dierenarts zal proberen uit te zoeken waar de niet ingedaalde testikel zich bevindt. Soms kan de testikel ergens in de liesregio gevoeld worden, er kan ook rectaal onderzoek gedaan worden. Als de dierenarts de testikel vindt en hij ligt op een gunstige plaats, dan kan de castratie gewoon in de wei gebeuren net als bij een normale hengst. Als dit niet het geval is zal de hengst in een paardenkliniek geopereerd moeten worden, vaak door middel van een buikoperatie of een laprascopie.

Preventie

Het is ongewenst om met een klophengst te fokken, omdat de kans groter is dat deze veulens ook klophengst worden. Dekken met een klophengst is dus sterk af te raden omdat 'slechte' genen verspreid worden in de populatie.

Bronnen, referenties en/of voetnoten

• Cursus bijzondere heelkunde, Prof. Martens, Faculteit diergeneeskunde, Universiteit Gent

Bij dit artikel ontbreken afbeeldingen. We zijn specifiek op zoek naar: Foto's en afbeeldingen van een tweezijdige klophengst, foto's van het scrotum van een gezonde hengst Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen.