Idee voor een Wiki artikel? Lees in dit artikel hoe je kunt helpen!

Mongol Derby

Uit Bokt
Onderweg
Tijdens een pauze onderweg
Een Urtuu

De Mongol Derby is een jaarlijkse paardenrace van 1000 kilometer over de steppe van Mongolië, gereden door ongeveer 40 internationale ruiters. Met maximaal 5 kilo bagage moeten de ruiters in maximaal 10 dagen de route zien af te leggen, waarbij ze geheel op zichzelf zijn aangewezen. De wedstrijd is in 2010 opgenomen als 'langste paardenrace ter wereld' en is gebaseerd op Chinggis Khan's legendarische post-systeem waarbij ruiters elke 40 kilometer van paard wisselen en overnachten bij lokale herders of slapen onder de sterren.

Geschiedenis

In 1224 zette Chinggis Khan 's werelds langste lange-afstands post-systeem op, waarbij hij gebruik maakte van een netwerk van zogenaamde horse-stations: Mongoolse Urtuu's met 'verse' paarden die gebruikt konden worden voor de volgende etappe. Op deze manier konden boodschappers van Kharkhorin naar de Caspische zee galopperen, in slechts enkele dagen. Sinds 2009 herleeft in augustus dit legendarische systeem tijdens de Mongol Derby, georganiseerd door de Britse organisatie 'The Adventurists'. Middels een netwerk van Urtuus leggen 30 tot 45 ruiters van over de hele wereld, in etappes van 40 kilometer, een afstand af van 1000 kilometer.

Verloop van de Mongol Derby

Mongol Derby4.jpeg

Selectie van ruiters

De Mongol Derby wordt gereden door 30-45 ruiters, afkomstig van over de hele wereld. Zij kunnen worden geselecteerd nadat ze via de website van The Adventurist een applicatieformulier hebben ingevuld. Naast algemene gegevens zoals geslacht, lengte en gewicht wordt onder andere gevraagd naar je ervaring met kaart lezen, paardrijden in het algemeen, lange afstandsritten te paard en andere 'avonturen'. Deze ervaringen worden geverifieerd bij iemand die je opgeeft als referentie. Ook moet er in het formulier worden aangegeven waarom je de Mongol Derby wilt rijden. Op basis van het applicatieformulier maakt de organisatie een eerste selectie, die zij vervolgens telefonisch interviewen om zo hun definitieve selectie vast te stellen. Als je vervolgens definitief wordt uitgekozen om de Mongol Derby te rijden, is het zaak om je eerste aanbetaling te doen van het startgeld van £8495 (2016). Pas wanneer je de eerste aanbetaling hebt gedaan ben je zeker van je startplaats, mits je natuurlijk ook de rest van het startgeld, welke in termijnen betaald kan worden, betaalt.

Voorbereidingen

Een goede voorbereiding is belangrijk voor het rijden van de Mongol Derby. De wedstrijd is zowel fysiek als mentaal erg zwaar, waardoor het aan te bevelen is om voldoende uren in het zadel gemaakt te hebben alvorens af te reizen naar Mongolië. Ook is het belangrijk om mentaal sterk te zijn, aangezien je op de Steppe volledig aangewezen bent op jezelf en in onverwachte situaties terecht gaat komen. Tijdens de Mongol Derby mag je maximaal 5 kilo bagage mee nemen, en hier moet je 10 dagen mee overleven. Ruiters zullen tijdens de voorbereidingen hun 'race-kit' dus zorgvuldig moeten samenstellen. (zie pak-lijst voor een indicatie van spullen die tijdens de Mongol Derby meegenomen worden). Daarnaast moeten er een aantal praktische zaken geregeld worden zoals verzekeringen, hotel voorafgaand en na afloop van de race in Ulaanbatar en vliegtuig naar Ulaanbatar. Daarnaat is één van de voorwaarde om de Mongol Derby te mogen rijden, dat je geld inzamelt voor het goede doel.

Cool Earth

De Mongol Derby is niet alleen een persoonlijk avontuur, maar ook een manier om bij te dragen aan de wereld. The Adventurist stelt als voorwaarde dat iedereen die mee doet aan de Mongol Derby ten minste £1000 voor het goede doel ophaalt, waarvan ten minste £500 voor Cool Earth. Cool Earth is een milieu-organisatie die zich in zet tegen de kap van het regenwoud. Door middel van samenwerking met de lokale bevolking proberen zij bomen te redden die anders binnen zes maanden gekapt zou worden.

Pre-Race training

Paardenrace tijdens Nadaam

Alvorens de race van start gaat, vindt er een zogenaamde 'pre-race training' plaats van drie dagen. De eerste dag is een bijeenkomst van alle ruiters en crew in Ulaanbaatar. de hoofdstad van Mongolië. Hier worden de route, regels en protocollen uitgelegd, is er een veterinaire en medische briefing, worden de ruiters gewogen en wordt er uitgelegd hoe de SPOT-tracker werkt. Een SPOT-tracker is een aparaatje dat een GPS signaal doorzendt naar een computer, waardoor altijd de exacte locatie van de ruiters kan worden bepaald. Ook kunnen ruiters middels de SPOT-tracker een noodsignaal zenden wanneer zij in de problemen zijn. De tweede en derde dag van de 'pre-race training' vindt plaats op de steppe, waar het startschot van de Mongol Derby wordt gegeven. Op het startkamp wordt uitleg gegeven hoe met de Mongoolse paarden om te gaan. Deze paarden hebben andere gebruiken en gewoontes dan westerse paarden. Zo kun je bijvoorbeeld Mongoolse paarden in geen enkel geval van links benaderen. Daarnaast wordt er nogmaals aandacht besteed aan veterinaire zaken zoals het laten herstellen van een paard na een etappe. Op de derde dag is er de mogelijkheid om de paarden daadwerkelijk te rijden: in eerste instantie zonder bagage, daarna met bepakking. Ook wordt het navigeren geoefend tijdens een rit van zo'n 8 kilometer vanaf het startkamp. In de avond is er een Nadaam: een traditioneel Mongools feest met een paardenrace, dansers, muziek, acrobaten, vuur, mutton, wodka en zang.

De race en de route

De route die de ruiters moeten vinden op hun GPS loopt van Urtuu naar Urtuu. Elke Urtuu bestaat uit een aantal gers (canvas en vilten tenten waar de herders in wonen) met een set nieuwe semi-wilde Mongoolse paarden, nationale en internationale dierenartsen en een aantal herders. Ruiters hebben de keuze om direct hun weg te vervolgen met een nieuw, niet eerder gebruikt paard of bij de ger te blijven om uit te rusten of te eten.

De finish

Mongoolse toeschouwers

Ruiters mogen maximaal 10 dagen doen over het rijden van 1000 kilometer, maar er zijn ruiters die al na 7 dagen finishen. De winnaar van de Mongol Derby is diegene die als eerst de finishlijn passeert. De ruiters worden geplaatst in volgorde van binnenkomst. Tijdstraffen zijn dan allemaal al uitgezeten, want na horsestation 20 worden alle tijdstraffen op de desbetreffende horsestations uitgezeten. De plaatsing van de ruiters op de finishlijn kan alleen nog veranderen, wanneer een paard niet snel genoeg herstelt. Op de finishlijn gelden echter andere regels voor het herstel van de paarden dan gedurende de rest van de wedstrijd. Paarden moeten binnen 60 minuten een hartslag van maximaal 56 slagen per minuut. Wanneer een ruiter finisht krijgt hij of zij een een kom arak aangeboden, heilige Mongoolse gefermenteerde paardenmelk. Nadat de ruiter gefinisht is moet hij of zij wachten tot alle andere ruiters binnen zijn. Met de Mongol Derby is niets te winnen, behalve eeuwige roem.

Harnachement

Het zadel

De Mongoolse paarden worden tijdens de Mongol Derby gereden met een traditioneel Mongools hoofdstel, geknoopt van geitenleer met touwteugels, een leren lead en een bit. Dit hoofdstel is op maat te maken als een paard een kleiner of groter hoofd heeft. Tijdens de Mongol Derby wordt gebruik gemaakt van zadels die speciaal gemaakt zijn voor de Mongol Derby door Franco C Saddlery uit Zuid-Afrika. Deze zadels, met boom, zijn het best te beschrijven als een combinatie tussen een endurance- en een westernzadel en wegen nog geen 4 kilo. Bij het zadel horen een dikke pad en een singel. De paarden tijdens de Mongol Derby worden gereden met het zadel dat de ruiter aan het begin van de race gekregen heeft. Het zadel is op dat moment direct de verantwoordelijkheid van de ruiter. Er zijn geen andere zadels ter beschikking, tenzij de ruiter er zelf voor kiest om op een traditioneel Mongools zadel verder te gaan. The Adventurist zorgt niet voor stijgbeugels, beugelriemen of fenders, de ruiters moeten hier zelf voor zorgen. Veel ruiters kiezen voor een stijgbeugel met korf omdat deze een groter voetbed heeft waardoor het vaak als comfortabeler tijdens lange afstanden wordt ervaren. The Adventurist raadt de ruiters aan om gebruik te maken van een 'overgirth' om te zorgen dat het zadel niet te los zit. Hoewel de Mongoolse herders 'les' hebben gehad in het aansingelen van westerse zadels, zijn zij hier niet goed bedreven in, dus is het aan te raden dat de ruiter de singel voor het opstappen controleert. Het harnachement en hoe dat op het paard ligt is ook een verantwoordelijkheid van de ruiter.

Aanpassingen aan de race

Vertrek van horse-station 3
  • Ten behoeve van het paardenwelzijn is de opzet van de Mongol Derby in de loop der jaren iets veranderd. Zo moesten er in de eerste jaren gemiddeld 40 kilometer per etappe worden afgelegd, waardoor de ruiters 25 horse-stations moesten aandoen. Sinds 2014 is de lengte van de etappe iets verlaagd, waardoor ruiters nu tenminste 28 horse-stations moeten rijden.
  • Ten behoeve van de veiligheid is het navigeren aangepast. In de eerste jaren van de Derby kregen ruiters enkel een locatie op hun GPS te zien en hadden ter ondersteuning printjes van Google Maps bij zich. In 2014 kregen ruiters niet alleen een locatie in de GPS van het horse-station, maar ook enkele nuttige punten zoals een bergpas waar ze overheen moeten of een brug om een rivier over te kunnen steken. Dit gebeurde omdat er in de loop der jaren bijna iemand was verdronken omdat hij of zij de rivier verkeerd had ingeschat. Ook kregen ruiters in 2014 een 'routebeschrijving' mee hoe te rijden. Deze bestond uit enkele aanwijzingen om zo het navigeren soepeler te laten verlopen. In 2015 is het navigeren nogmaals aangepast. Niet alleen de locatie van het horse-station werd aangegeven in de GPS, maar ook de lijn was de te zien die de ruiters zouden moeten rijden om zo soepel mogelijk bij het volgende horse-station aan te komen.
  • Sinds 2015 is de de hartslag van de paarden bijgesteld van 64 slagen per minuut naar 56 slagen per minuut, binnen de 30 minuten. Deze regel is aangepast omdat de ruiters na 9 jaar Mongol Derby beter voorbereide paarden krijgen waardoor het herstel van de paarden beter zou moeten zijn dan voorgaande jaren.

Regels

Algemeen

  • Vanaf het startschot van de Mongol Derby mogen ruiters geen hulp meer van buitenaf krijgen, dat wil zeggen van de crew. Het is wél toegestaan hulp te krijgen van de Mongolen, mits de ruiter dit zelf regelt.
  • Paarden gaan vóór mensen: iedere ruiter draagt de verantwoordelijkheid voor zijn of haar paard vanaf het moment dat hij of zij dit paard kiest tot het moment dat het paard is goedgekeurd door de veterinair. De ruiter dient ten alle tijden bij het paard te blijven.
  • Ruiters die ernstige tekenen van ziekten, dat wil zeggen uitputting, uitdroging of blessures, vertonen kunnen gedwongen worden op een Urtuu te blijven of te stoppen met de wedstrijd.

Penalty

Als een ruiter de regels breekt, levert hem of haar dat een tijdstraf op. Deze is afhankelijk van de overtreding. Tijdens de Mongol Derby worden twee horse-stations als penalty-stations aangewezen, waar ruiters de straffen uit moeten zitten. Afhankelijk van de ernst van de overtreding kan ook worden besloten te ruiter uit te sluiten van de wedstrijd

  • Veterinaire tijdstraf; 2 uur. (zie veterinaire checks)
  • Rijden voor 7:00 uur 's ochtends en na 20.30: tijdstraf afhankelijk van aantal minuten rijden buiten deze tijd. Na 22:00 uur volgt uitsluiting.
  • Misbruik van de SPOT-tracker voor niet-noodgevallen: 4 uur.
  • Assistentie buiten noodgevallen: 1 uur.
  • Vooruitplaatsing per auto: 3 uur.

Veterinaire checks

Tijdens een vetcheck

Ruiters kunnen niet verder rijden, tenzij het paard is goedgekeurd door de dierenartsen. Hier gelden specifieke regels voor die overeenkomen met de internationale Endurance standaards. In geval van niet voldoende herstellen van het paard binnen de gestelde tijd kan dat de ruiter een tijdstraf of in het ergste geval uitsluiting opleveren.

  • Hartslag: De hartslag van de paarden wordt gemeten over een volle minuut. De ruiter moet binnen dertig minuten het paard voor de eerste keer aangeboden hebben aan de veterinair. Als de hartslag van het paard onder de 56 slagen per minuut zit, mag de ruiter een nieuw paard uitzoeken voor de volgende etappe. Wanneer bij de eerste keer aanbieden de hartslag hoger is dan 56 slagen per minuut, dan wordt de hartslag op 30 minuten na binnenkomst nogmaals gemeten. Als de hartslag dan onder de 56 slagen per minuut zit, is het paard alsnog goed gekeurd zonder verdere tijdstraffen. Als de hartslag van het paard niet binnen de 30 minuten onder de 56 slagen per minuut zit, dan levert dat de ruiter een tijdstraf op, afhankelijk van de ernst van de situatie.
  • Kreupelheid: Als een paard kreupel raakt tijdens een etappe geldt dat als een noodgeval en mag de SPOT-tracker gebruikt worden of is de ruiter genoodzaakt te wandelen naar de dichtstbijzijnde Urtuu. Een kreupel paard is in de regel goed voor twee uur tijdstraf.
  • Andere veterinaire checks: Net als tijdens endurance wedstrijden worden ook zaken als de hydratie en darmgeluiden bij de paarden gecheckt. Als een van deze zaken niet voldoende hersteld is levert dat de ruiter een tijdstraf op.

Paklijst

Benodigdheden Mongol Derby

Er is geen verplichte paklijst voor de ruiter. Het enige wat verplicht is, is het dragen van een goede cap, het meebrengen een hand-held GPS en het dragen van schoeisel met een kleine hak óf gebruik maken van beugels met korf. De paklijst hieronder is een voorbeeld van wat er mee genomen kan worden. Sommige dingen optioneel zijn en niet perse noodzakelijk

Aankleding van de ruiter

  • Rijbroek
  • Schoenen
  • Chaps
  • Sokken
  • Ondergoed
  • Longsleeve
  • Cap
  • Handschoenen
  • Bodyprotector
  • Buff
  • Zonnebril

Overige bepakking

  • Rugzak
  • Zadeltas (geleverd door The Adventurist)
  • Waterdichte Jas
  • Donsjas
  • Slaapzak tot aan het vriespunt
  • Slaapmatje (optioneel)
  • Waterdichte broek/rain legs (optioneel)
  • 1 extra paar sokken
  • 1 extra onderbroek
  • 1 extra rijbroek (optioneel)
  • 1 extra t-shirt (optioneel)
  • Bivak-zak
  • Kompas
  • Touw
  • Camelbag
  • Ducttape
  • Spanbanden
  • Naald/ijzergaren
  • Zakmes
  • Hoofdlamp
  • Reserve batterijen
  • GoPro of camera (optioneel)
  • Vochtige doekjes
  • Vaseline
  • Sporttape
  • Muts
  • Tekentang
  • ORS
  • Hadex
  • EHBO set
  • Horloge

Nederlandse deelnemers

2011:

  • Frederique Schut (1985): 10e plaats van de 15 (8 ruiters zijn niet gefinisht).
  • Ronald van der Velden (1960): 15e plaats van de 15 (8 ruiters zijn niet gefinisht).

2012:

  • Ronald van der Velden (1960): niet gefinisht vanwege blessure.

2013:

  • Kirsten Melis (1989): 3e plaats van de 17 (12 ruiters zijn niet gefinisht)

2014:

  • Chris Berkers (1991): 11e plaats van de 35 (10 ruiters zijn niet gefinisht)

2015:

  • Catherine Gudde ( ?): ongeklasseerd, wel gefinisht van de 33 ruiters (3 ruiters zijn niet gefinisht)

2016:

  • Babs Ketelaar (? )
  • Josefine Schopman (1985)

Winnaars

  • 2015 - Byeronie Epstein (Zuid-Afrika)
  • 2014 - Sam Jones (Australie)
  • 2013 – Laura Prior-Palmer (Groot-Brittannië)
  • 2012 - Donal Fahy (Ierland)
  • 2011 - Craig Egberink (Zuid Afrika)
  • 2010 - Justin Nelzin (Amerika)
  • 2009 - Shiravsamboo Galbadrakh (Mongolië) and Charles van Wyk (Zuid-Afrika)

Bronnen, referenties en/of voetnoten