Idee voor een Wiki artikel? Lees in dit artikel hoe je kunt helpen!
Osteochondrose dissecans
 |
Wanneer er losse stukjes kraakbeen in het gewricht komen spreekt men van osteochondrose dissecans (OCD). OCD is de meest ernstige vorm van osteochondrose (OC).
Oorzaak of etiologie
OC en OCD zijn waarschijnlijk multifactoriële aandoeningen, er is niet één specifieke oorzaak aan te wijzen voor OC of OCD. Er zijn diverse risicofactoren, waarbij met name de voeding, training en erfelijkheid van belang zijn.
Ziekteverloop of pathogenese
Van kraakbeen naar bot
In een gewricht zit er eerst kraakbeen op de uiteinden van de botten van jonge paarden. Dit kraakbeen wordt omgezet naar bot, wat een hardere maar minder flexibele structuur is. Ook op latere leeftijd blijft er altijd een dun laagje kraakbeen op de botten, maar minder dan op jonge leeftijd het geval is.
De omvorming van kraakbeen naar bot kan verstoord raken. Het kraakbeen wordt dan niet vervangen door bot, maar de kraakbeenlaag wordt steeds dikker. Het kraakbeen krijgt normaal zijn voedingsstoffen vanuit de gewrichtsvloeistof (synovia) door middel van diffusie. Wanneer het kraakbeen te dik wordt, kan dit niet meer. De kwaliteit van het kraakbeen zal daardoor verslechteren en er kunnen scheurtjes ontstaan. Het stadium van verdikking van het kraakbeen en scheurtjes wordt osteochondrose genoemd.
Wanneer er door de scheurtjes stukjes kraakbeen gaan loslaten is het stadium van de osteochondrose dissecans bereikt.
Losse kraakbeenfragmenten
De losse stukjes kraakbeen kunnen door de beweging in het gewricht gaan verplaatsen. Afhankelijk van de plaats in het gewricht kunnen deze delen meer of minder beschadiging geven. Een verruwing van het gewricht is het gevolg. Door irritatie wordt er meer gewrichtsvloeistof geproduceerd en is de kwaliteit van de gewrichtsvloeistof verminderd.
Het gewricht kan eventueel dik worden en er kan op een wat langere termijn artrose ontstaan. Op bepaalde plaatsen kan het kraakbeen geheel verdwijnen, waardoor het bot direct contact heeft met het gewrichtsvloeistof. Ook kunnen er dan botfragmenten losraken en in het gewricht terecht komen.
Symptomen
OC of OCD kunnen diverse uitingsvormen hebben. Niet alle verschijnselen zijn bij alle paarden aanwezig. De onderstaande verschijnselen zijn vaak te zien bij paarden met OC of OCD:
- Kreupelheid
- Verdikking van het gewricht
- Het gewricht is warmer
- Pijnlijkheid van het gewricht
OC en OCD komen met name voor bij jonge paarden die nog niet of nog maar kort aan het werk zijn. Grote en snelgroeiende paarden ontwikkelen vaker OC of OCD. Vooral in het kniegewricht of spronggewricht kunnen OC en OCD ontstaan, maar ook andere gewrichten kunnen aangetast zijn.
Wanneer er op een röntgenfoto OCD wordt gediagnosticeerd, hoeft dit niet altijd voor klinische problemen te zorgen. Sommige paarden zullen er nooit kreupel van gaan lopen, maar meestal gebeurt dat wel.
Diagnose
De diagnose kan meestal gesteld worden door middel van röntgenfoto's.
Behandeling
Er zijn diverse behandelingen mogelijk bij een paard die verschijnselen heeft door OC of OCD:
- Rust
- Het gewricht inspuiten met hyaluronzuur, gecombineerd met rust
- Operatie van het gewricht met als doel het verwijderen van losse fragmenten en het afvlakken van kraakbeenbeschadigingen. Deze operatie kan ook al uitgevoerd worden wanneer op de röntgenfoto's van het paard fragmenten te zien zijn, ook al heeft het paard (nog) geen problemen van de OCD. Niet in alle gevallen is operatie mogelijk omdat je soms niet bij de aangetaste plek of bij de losse fragmenten kunt komen. Dit is ook bepalend voor de kans op genezing.
Prognose
De vooruitzichten bij OC of OCD zijn moeilijk te zeggen. Dit is namelijk afhankelijk van het gewricht wat is aangedaan, de beschadiging en in welk stadium er een dierenarts geconsulteerd is. In het belang van het paard is het dus belangrijk om er al in een vroeg stadium een dierenarts bij te halen.
Preventie
Omdat OCD een multifactoriële aandoening is zijn er ook meerdere aspecten die preventief aangepakt moeten worden. Er is een erfelijke component, dus fokken met een paard met deze aandoening moet zorgvuldig overwogen worden. Jonge paarden moeten de kans krijgen om te bewegen, maar gedoseerd en niet te wild. Laat ze dus buiten in een niet al te grote wei met een stevige en liefst vlakke bodem. Het is belangrijk om ze niet te veel bij te voeren om zo al te snelle groei te voorkomen. De vitaminen en mineralen in de voeding moeten uitgebalanceerd zijn.
Foto's
Bronnen, referenties en/of voetnoten
We zijn specifiek op zoek naar: RX foto's van OCD's en foto's van OCD operatie Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen. |
