Idee voor een Wiki artikel? Lees in dit artikel hoe je kunt helpen!

Sabino

Uit Bokt
Sabino
Effect: wit hoofd, buikvlek en hoge witte benen
Dominantie: incompleet dominant
Genetische code: Sb (1)
Bij vos: vos sabino
Bij zwart: zwart sabino
Bij bruin: bruin sabino
Een sabino in de wei

Sabino is een witpatroon dat op alle kleuren paarden kan voorkomen. Het wordt vermoedelijk veroorzaakt door een combinatie van verschillende genen, maar welke dit precies zijn en hoe deze werken wordt nog niet volledig begrepen door wetenschappers en paardenfokkers. Sabino veroorzaakt vaak grillige witpatronen, maar kan ook erg minimaal aanwezig zijn.

Sabino komt voor bij heel veel paardenrassen, de meest bekende daarvan zijn de Clydesdale, Shire en natuurlijk de Paint. Tegenwoordig zijn er ook steeds meer Arabierenfokkerijen die puur op sabino fokken.

De term 'sabino' betekend letterlijk 'bleek' of 'gespikkeld' in het Spaans. In Mexico en Argentinië worden bijv. vliegenschimmels sabino genoemd, in Europa en vooral in de Verenigde Staten wordt de term echter gebruikt voor paarden met een uniek en vervreemd witpatroon.

Genetica

Sabino is dus waarschijnlijk polygenetisch, dat wil zeggen dat dit veroorzaakt wordt door een combinatie van verschillende genen. De overerving is dan ook complex en niet eenvoudig te benoemen als dominant of recessief.

Tot nu toe is er nog maar één vorm van Sabino genetisch aanwijsbaar, het Sabino1-gen (SB1). Dit is een incompleet dominant gen: een heterozygoot paard zal gedeeltelijk witte aftekeningen hebben, en paarden die homozygoot zijn voor het aantoonbare Sabino1-gen worden voor minimaal 90% wit geboren.[1]

Het sabino-patroon is een grote imitator, sommige geven een bijna perfecte weergave van een Tobiano of Overo patroon, hierdoor kan een sabino paard makkelijk voor 'bont' aangezien worden.

In tegenstelling tot andere witpatronen zou er met Sabino wel op de hoeveelheid wit gefokt kunnen worden. Medicine Hat Sabino geeft bijvoorbeeld een veel grotere kans op een veulen met veel wit dan Minimum Sabino. Hier wordt veel gebruik van gemaakt bij fokkers van bijvoorbeeld Clydesdales.

Sommige deskundigen vermoeden dat vrijwel alle witte aftekeningen op het hoofd, zoals een kol of een bles, worden veroorzaakt door de aanwezigheid van genen betrokken bij sabino, en dat aftekeningen dus eigenlijk een zeer minimale expressie zijn van het sabino-patroon.[2]

Kenmerken

Er zijn verschillende kenmerken waar een Sabino aan te herkennen is. Een Sabino paard hoeft niet over alle kenmerken te beschikken.[3]

  • Buikvlekken: witte vlekken onder de buik van het paard
  • Aftekeningen aan de benen: witte benen, vaak veel wit of vreemde vlekken, ook punten doorlopend naar boven aan de aftekeningen zijn een duidelijk kenmerk (knifebladesocks, lightning strikes)
  • Kinvlek: witte vlek op de kin en onderlip, vaak in combinatie met een brede of lang doorlopende bles
  • Lipvlek: donkere vlek op de bovenlip
  • Hoofd: onregelmatige of vreemde aftekeningen aan het hoofd
  • Halsvlekken: witte vlekken op de hals
  • Roaning: vaak rond de aftekeningen of verspreid over het gehele lichaam, maar het kan zich ook concentreren op aparte plekken, vaak in de flanken of bij de voorbenen.
  • Inktvlekken: gekleurde pigmentvlekjes op de roze huid met veelal wit haar eroverheen.
  • Maanogen: blauwe of gedeeltelijk blauwe ogen, het oog kan omringd zijn met witte en/of gekleurde haren.

Sabino Patronen

Het Sabino Horse Registry deelt de sabino paarden in op grond van de soort en hoeveelheid wit van het paard. De volgende patronen worden door het Registry benoemd:[4]

Een paard met maximum Sabino
Maximum Sabino
Worden wit geboren en kunnen zowel bruine als blauwe ogen hebben en hebben meestal inktvlekjes. Het lijkt erg op Overo Lethal White Syndrome OLWS, maar Maximum Sabino geeft geen gezondheidsproblemen.
Roaned Sabino (stekelharig)
Vooral roaning langs de aftekeningen maar ook verspreid over het gehele lichaam. De hoeveelheid witte haren kan in de loop van de jaren toenemen.
Medicine Hat
Het paard is wit, vaak met inktvlekjes, en heeft een gekleurd ‘kap’ op het hoofd waarbij de oren dus gekleurd zijn. Een vlek op de borst, flank of in de staart kan voorkomen, vaak met roaning.
Loud Sabino
Een paard dat over bijna alle kenmerken beschikt wordt Loud Sabino genoemd. Veel wit en bijna altijd roaning.
Moderate Sabino
Dit patroon heeft ten minste 2 van de bovenstaande kenmerken. Hoge witte benen boven de knie en hak en een witte kin of witte bovenlip zijn het meest herkenbaar.
Een paard met minimum Sabino
Minimum Sabino
Een veelvoorkomende en vaak onopgemerkte vorm van Sabino. Het kan variëren van een enkele bles, of witte benen tot duidelijke onregelmatige randen van aftekeningen met roaning of enkel een vreemde witte vlek of een blauw oog. Ook minimale roaning op het lichaam is vaak een kenmerk.
Splashed White
Het lijkt alsof deze paarden in witte verf zijn gedoopt. Hoge witte benen, witte buikvlek welke erg hoog kan oplopen, en een brede bles vaak met blauwe of gedeeltelijk blauwe ogen. Ook hier kan roaning voorkomen. Veel verward met de op zichzelf staande vorm van (Overo) Splashed White, maar bij het Sabino Splashed white hebben geen van beide ouders het gen voor (Overo) Splashed White.

Patronen lijkend op Sabino

Roan vs. Sabino

Er is een manier om goed onderscheid te kunnen maken tussen Sabino en Roan. Een echt Roan paard heeft een donker hoofd, enkel op het lichaam komen er witte haren door de vacht. Bij Sabino komen de witten haren ook voor op het hoofd en de benen, de witte haren zijn gelijkmatig verspreid onder het hele paard. Het is echter mogelijk dat dit Sabino patroon ook op Roan kan voorkomen.

Frame Overo vs. Sabino

Sommige vormen van Sabino kunnen makkelijk aangezien worden voor Overo, vooral wanneer het paard donkere voetjes heeft. Het verschil kun je zien aan de vlekjes. Bij sabino zijn deze meestal kleiner en hebben een meer grillige rand. Wanneer het onmogelijk lijkt te bepalen of een paard Sabino of Overo is zul je naar de ouders van het paard moeten kijken.

Afbeeldingen

Bronnen, voetnoten en/of referenties

  1. http://www.apha.com/breed/geneticeq4.html