Hart

Een heel belangrijk onderdeel van het paardenlichaam is het hart. Het zorgt ervoor dat het bloed steeds weer opnieuw het lichaam rond gepompt wordt om zuurstof en voedingsstoffen naar de spieren en organen te brengen en om afvalstoffen te laten afvoeren.

Opbouw

Het hart van het paard ziet er ongeveer hetzelfde uit als het hart van een mens. Het bestaat uit een linker en een rechter helft met aan allebei de kanten een hartkamer of atrium en een boezem of ventrikel. De wand van het hart is opgebouwd uit 3 lagen, namelijk het endocard, het myocard en het epicard. Het endocard is de binnenste laag van de wand. Deze laag is heel dun en zorgt ervoor dat het hart van binnen glad is. Als dit niet zo zou zijn, of als er beschadigingen ontstaan aan deze laag zal het bloed in het hart gaan stollen door het contact met de onderliggende cellen.

Werking

Bij een gezond paard in rust klopt het hart 28-40 keer per minuut. De pols kan gevoeld worden aan de slagader van de onderkaak. Normaal gesproken zal de pols als een soort golf gevoeld worden en de slagen volgen elkaar regelmatig en met gelijke kracht op.

Onderzoek

Je kan het hart op verschillende manieren onderzoeken.

Luisteren naar het hart

Achter de elleboog aan de linker en de rechter kant kan het hart beluisterd worden met een stethoscoop.

Er zijn twee harttonen te horen. De eerste harttoon vormt het begin van de systole. De systole is de samentrekkingsfase van het hart waarbij de kamers samenknijpen en daarmee het bloed de grote circulatie inpompen. De tweede harttoon is de start van de diastole. Dit is de fase waarin de kamers ontspannen. De eerste harttoon duurt langer en heeft een lagere frequentie dan de tweede harttoon. Bij een paard wordt het geluid van het hart ook wel omschreven als “Brrrr- tup”. Waarbij de “Brrrr” de eerste harttoon is en de “tup” de tweede harttoon. Wanneer tijdens het voelen van de pols of het beluisteren van het hart een onregelmatig ritme wordt gevonden wordt dit een aritmie genoemd.

Aritmiën worden opgedeeld in fysiologische aritmiën en pathologische aritmiën. Fysiologische aritmiën verdwijnen wanneer het paard voldoende arbeid moet verrichten waarbij de frequentie van de hartslag stijgt. Deze aritmiën zijn dan ook onschuldig en worden vaak bij toeval gevonden bij bijvoorbeeld aankoopkeuringen, medische controles op wedstrijden of als het paard beluisterd wordt bij koliek of een verkoudheid. Pathologische (pathologie=ziekte) aritmiën verdwijnen niet tijdens inspanning en kunnen daardoor de oorzaak zijn van iets verminderd uithoudingsvermogen tot ernstige problemen. Het ritme van het hart wordt geregeld door een groepje gespecialiseerde cellen die samen de sinusknoop (SK) vormen. Dit groepje cellen ligt in de rechterboezem (RA). De sinusknoop produceert elektrische pulsen die ervoor zorgen dat de boezems in het juiste ritme samen trekken. Dit noem je het prikkelgeleidingssysteem. Aangezien de boezems en de kamers verschillende functies hebben (boezems vullen de kamers met bloed; kamers moeten het bloed door het lichaam of de longen pompen) is het niet handig als het hele hart in een keer samentrekt. Om dit te voorkomen bevindt zich op de overgang van boezems naar kamers de AV knoop (AV). Deze structuur houdt de elektrische prikkel een tijdje tegen voordat het doorgegeven wordt aan de wand van de kamers. Zo trekken eerst de boezems samen en daarna pas de kamers.

De ECG

De ECG wordt ook wel elektrocardiogram of hartfilmpje genoemd.

Zie ECG voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Bronnen, referenties en/of voetnoten

• Equine cardiology door Mark Patteson

Bij dit artikel zijn nog geen bronnen vermeld of is de bronvermelding niet op de juiste manier gebeurd. Als je dit wilt verbeteren kun je op bewerk klikken.