Idee voor een Wiki artikel? Lees in dit artikel hoe je kunt helpen!
Afwijkende beenstand
Dit is een overzichtsartikel waarin de afwijkende beenstanden van het paard besproken worden. Deze afwijkingen zijn van invloed op de ruimte, het gemak, de soepelheid en de correctheid waarmee de bewegingen worden uitgevoerd en daarmee dus ook op het uithoudingsvermogen en op de snelheid. Beenstanden worden van de voor-, achter- en zijkant beoordeeld. Het is hierbij de bedoeling dat het paard 'vierkant' op een harde ondergrond staat. Vierkant wil zeggen dat de hoeven van de voorbenen en de hoeven van de achterbenen naast elkaar staan, zodat het gewicht van het paard over de vier benen is verdeeld.
De beenstanden van een paard kunnen bij een veulen tot ongeveer 6 maanden, gecorrigeerd worden. Daarom is er voor een veulen niets zo belangrijk als een goede smid, die eventuele stand correctie uit kunnen voeren. Ook voor de eigenaar een belangrijk punt om de voeten en benen van een veulen goed in de gaten te houden en bij afwijkingen direct een hoefsmid of zelfs een dierenarts te laten komen. Dan kan het veulen later correct op de benen staan.
Afwijkingen aan de voorbenen
Er zijn verschillende beenstand afwijkingen aan de voorbenen mogelijk, welke te beoordelen zijn van de voorkant en van de zijkant. Het is niet zo dat een paard maar één afwijkende beenstand heeft of kan hebben, het is mogelijk om meerdere afwijkende standen te constateren. Sommige beenstanden komen zelfs frequent met andere beenstanden voor.
Normale beenstand
De ideale beenstand wordt beschouwd als de normale beenstand. Als er minimale afwijkingen in de stand zijn, wordt de stand vaak alsnog als normaal beschouwd. Een afwijkende beenstand is niet direct een foute beenstand, maar wijkt af van de ideale stand.
De normale stand van een paard vanaf de zijkant gezien:
- onderarm, voorknie, pijp moeten in elkaars verlengde liggen en loodrecht staan;
- de voetas moet een denkbeeldige hoek maken met de grond van 40 tot 50 graden;
- onder de voetas verstaan we de denkbeeldige lijn die door het midden van kootbeen, kroonbeen en hoefbeen loopt. Deze hoort normaal recht te zijn.
De normale stand van een paard vanaf de voorkant gezien:
- onderarm, voorknie, pijp, kootbeen, kroonbeen en hoefbeen moeten in elkaars verlengde liggen en loodrecht staan;
- De voorbenen moeten recht uit de boeg komen en er mag 1 hoefbreedte tussen de hoeven zitten.
Afwijkingen van opzij gezien
Onderstandig
- Voorbenen staan schuin naar achteren
- Gaat vaak samen met steile schouders (schouderblad moet met de bovenarm een hoek van 90 graden maken)
- Hierdoor soms een minder ruime gang
Gestrekte stand
- Voorbenen staan iets naar voren gericht
- Hierdoor meer belasting, vooral op het achterste gedeelte van de ondervoet
- Verhoogde slijtage
- Minder ruime en vlotte gang
Holle stand in de knieën
- Het been is in de voorknie wat naar achteren gebogen
- Ook wel 'het terugslaan van de voorknieën' genoemd
- Niet graag bij rijpaarden gezien
Bokbenigheid
- De voorknieën staan iets naar voren
- Kan een teken van slijtage zijn
Steile kootstand
- Wanneer de hoek van de voetas met de bodem groter is dan 45-50 graden
- Geeft onvoldoende schokbreking tijdens de beweging
- Soms doorknikken in de kogel, het zgn. 'overkoot staan'
Weke kootstand
- Hoek koot- bodem is kleiner dan 45-50 graden
- Geeft wel grote soepelheid, maar ook vervroegde slijtage
Afwijkingen van voren gezien:
Bodemwijd
- De afstand tussen de hoeven is te groot, dit houdt in dat er meer dan één hoef tussen kan
- Wordt vaak gezien bij paarden met een smalle borst
- Heeft de neiging tot een waggelende gang
Bodemnauw
- De afstand tussen de hoeven is kleiner dan één hoef
- Deze afwijking kan strijken tot gevolg hebben
O-Benige stand
- De afstand tussen de knieën is groter dan normaal
- Gaat meestal samen met toontrederstand
X-benige stand
- De afstand tussen de knieën is kleiner dan normaal
- Gaat vaak samen met de 'Franse stand'
Toontrederstand
- Hierbij lopen de ondervoeten naar beneden naar elkaar toe
- Doordat de buitenste hoefhelft het steilst is, wordt deze het meest belast
- De gang is meestal 'maaiend'
Franse stand
- Hierbij lopen de beide onderbenen uiteen naar buiten
- De binnenste hoefhelft is het sterkst en wordt relatief het meest belast
- Wordt ook wel 'scheppende gang' genoemd
- Vaak wordt er met de binnenkant van de hoef, of ijzer, de binnenkant van het andere been geraakt, meestal de kogel, dit heet strijken
Afwijkingen aan de achterbenen
De normale stand van een paard vanaf de zijkant gezien:
- er moet een denkbeeldige loodlijn aan de achterkant van de bil, de achterkant van de hak, pijp, en kogel raakt;
- de hoek in het spronggewricht moet tussen de 150 en 160 graden zijn;
- de voetas maakt een hoek tussen de 50 en 55 graden met de bodem.
Afwijkingen van opzij gezien:
Onderstandig
- De achterbenen worden te ver onder de romp geplaatst
- Minder vlotte beweging
- Kan ervoor zorgen dat de toon van het achterijzer het voorijzer raakt; klappen van de ijzers
Ingestoken pijp
- De verbinding tussen spronggewricht en pijpbeen is te abrupt.
- Het lijkt of het pijpbeen onder een hoek uit de sprong komt.
- Dit is niet gewenst en wordt aangetekend bij de keuring.
Gestrekte stand
- Benen steken onder het lichaam uit
- Bij deze stand worden rug en lendenen meer belast
- De vooruit stuwende kracht van de achterhand neemt af
Sabelbenigheid
- Het achterbeen maakt een te kleine hoek in het spronggewricht afwijkend
- Niet graag bij rijpaarden gezien
Te steil in het spronggewricht
- De hoek van het spronggewricht is groter dan normaal
- Gaat soms samen met een weke kootstand
- Niet graag bij rijpaarden gezien
Weke en steile kootstand
- Ruimte tussen de hakken is te groot
- Zeer ongunstige stand
- Wijst op een minder sterke achterhand
- Gaat vaak samen met billarderen
Afwijkingen van voren gezien:
Bodemwijde-bodemnauwestand
- Hetzelfde als bij de voorbenen
- Vooral bodemwijd wijst op een minder sterke achterhand
Nauw in de hakken of koehakkig
- Afstand tussen de hakken is te klein
- In geringe mate aanwezig levert het geen of weinig nadelen op
Toontrederstand
- Komt minder vaak voor dan bij de voorbenen
Franse stand
- Vaak in combinatie met koehakkig
Afwijkingen van achteren gezien:
Koehakkig
- de hakken van de achterbenen zijn naar elkaar gericht.
- Dit is niet gewenst en wordt aangetekend bij de keuring.
Foto's
Bronnen, referenties en/of voetnoten
- Leren rijden voor het Ruiterbewijs - Stichting Recreatieruiter
- http://www.vet.uu.nl/signalement
We zijn specifiek op zoek naar: foto's of afbeeldingen van de verschillende afwijkende standen Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen. |
