Fries paard

Het Friese paard


Stokmaat:	1.55 tot 1.70 meter
Kleur:	Koolzwart, bruinzwart
Land van herkomst:	Friesland, Nederland
Link naar stamboek:	http://www.fps-studbook.com/

Het Friese paard staat vooral bekend om zijn chique uitstraling. Met zijn lange gitzwarte manen en staart, weelderige sokken en spectaculaire bewegingen is het bijzondere verschijning.

Geschiedenis

De Fries staat bekend als het enige inlandse Nederlandse paardenras. Al vanaf de eerste eeuw na Christus zijn er aanwijzingen dat er al voorvaderen van het huidige Friese paard in Nederland en West-Europa rondreden. Door de eeuwen heen is het Friese paard gebruikt als rijpaard in diverse oorlogen ^[1]. Het Friese paard is een waarmbloedpaard dat tot de barokke rassen behoort. Het Friese paard heeft als voorouders de Equus robustus. Dit paard is vermengd met Arabisch bloed via de Spaanse Andalusiers en is later gekruist met Oldenburgers en westfriezen (allen warmbloedig).

In de 17e eeuw werd het edele Friese paard populair onder de wat rijkere boeren en adelen, vooral in het noorden van Nederland, Friesland. Het paard werd gebruikt voor het lichtere werk op de boerderijen, maar vooral voor het trekken van de zondagse koets. Het Friese ras is een aantal maal dichtbij uitsterven geweest. In de 19e eeuw kwamen harddraverijen in de mode en werd een poging gedaan om het ras te veredelen: er werd veel gekruisd met lichtere paarden om een nog snellere draf te krijgen^[2]. Hier kwam men vrij snel van terug. Andersom is de invloed van het Friese paard nog wel terug te zien in sommige types draver, zoals de Russische Oorlov draver en de Amerikaanse draver.^[1]. Aan het einde van de 19e eeuw, begin van de 20ste eeuw kreeg de Fries het weer zwaar: veel boeren hadden geen geld meer voor het aanhouden van Friezen alleen voor de koets en voor het zware werk op de boerderij waren de Friezen niet sterk genoeg. Boeren deden de paarden dus weg voor zwaardere tuigpaarden, of kruisten de Friezen met deze rassen. In 1879 is het Friese Paarden Stamboek opgericht, het eerste stamboek van Nederland, maar dit stamboek kon niet voorkomen dat er in 1913 nog maar drie goedgekeurde Friese dekhengsten voor de fokkerij beschikbaar waren en bovendien geen zicht op nieuwe aanwas. Een groep van honderd Friezen die het ras voor de ondergang wilde behoeden kwam toen samen in het Oranjehotel in Leeuwarden en begonnen met een deskundig aankoop- en opfokbeleid. Dit fokbeleid was succesvol: op dit moment floreert het Friese ras als nooit tevoren. Het stamboek is op dit moment bekend onder de naam Koninklijke Vereniging Het Friesch Paarden Stamboek of afgekort KFPS.

Exterieur

Het Friese paard heeft een zeer aantrekkelijk en herkenbaar uiterlijk. De paarden zijn zwart, met lange weelderige manen en een dikke golvende staart. Ook hun benen zijn voorzien van lange zwarte sokken. Vroeger hadden Friezen ook andere kleuren zoals vos en schimmel, maar die zijn er in de loop der jaren uitgefokt. Hengsten die wit of vos vererven worden niet opgenomen in het stamboek. Ook aftekeningen zijn ongewenst, maar een klein kolletje of witte kroonrand komt nog wel eens voor.

Het stamboek beschrijft de Fries ideaal als een harmonieus en evenredig gebouwd paard. Het hoofd moet edel zijn met intelligente ogen en kleine, attente oren die licht naar elkaar toe staan. De hals moet niet te kort zijn en lichtgebogen aan een voldoende sterke rug dat uitloopt in een niet te kort kruis dat niet te sterk mag afhangen. De schouder moet krachtig zijn en voldoende lang en schuin. Het benenwerk moet sterk zijn, met een goede bodemstand. ^[1] De schofthoogte van een Fries varieert van 1.55 meter (voor opname in het stamboek), 1.58 meter (opname ster) tot 1.70 meter. Paarden boven de 1.70 meter kunnen voor het stamboek worden geweigerd. Hier is voor gekozen omdat men wil voorkomen dat het ras te groot wordt en zo zijn kracht en bouw verliest.

Karakter

Het Friese paard heeft een uniek karakter. Het is een levendig paard, dat ook erg intelligent is. Het is trouw en eerlijk en wil graag voor je werken. Het is ook nog eens ontzettend trots, wat soms tot een misverstand tussen ruiter en paard kan leiden, maar het paard zal niet snel een stap fout doen.

Gebruik

De Friese paarden worden vooral gebruikt voor dressuur, waarin hun sierlijke lichaam voor veel uitstraling zorgt. Ook worden ze gebruikt bij mennen, in een circus en uiteraard voor de fokkerij. Voor recreatief rijden, kür op muziek, voltige en een klein sprongetje worden ze ook doorgaans veel gebruikt.