Hoefzweer

Let op: Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij twijfel over de gezondheid van je paard altijd een dierenarts!

Uit deze hoef is net de hoefzweer gesneden.

Een hoefzweer wordt ook wel 'pododermatitis' of 'zoolzweer' genoemd in de veterinaire wereld. Een pododermatitis is een ontsteking van de zoollederhuid. Door de vorming van pus ontstaat er druk op de zool en het hoefbeen, wat ernstige pijn bij het paard veroorzaakt.

Bij twijfel altijd de dierenarts bellen!

Oorzaak of etiologie

Een hoefzweer kan verschillende oorzaken hebben. Vooral bij een vieze stal of smerig weiland is de kans op een hoefzweer groter. Ook kan een hoefzweer ontstaan na een vernageling door de hoefsmid, een steentje dat binnendringt of een zoolkneuzing. Paarden die op zaagsel, vlas of slechte kwaliteit stro staan hebben meer kans op een hoefzweer, omdat kleine deeltjes dan de hoef in kunnen dringen via de witte lijn of een kleine laesie aan de hoef.

Ziekteverloop of pathogenese

Beschrijf hier hoe de oorzaak leidt tot de uiteindelijke problemen waar het paard last van heeft.

Symptomen

In de meeste gevallen staat het paard acuut ernstig kreupel op stal of in de wei, in veel gevallen loopt een paard 'op drie benen'. Hierdoor lijkt het meestal veel ernstiger dan dat het is. Door het drukken op de zool op verschillende plaatsen kan men heftige pijnreacties opwekken bij het paard.

Het is echter niet in alle gevallen zo acuut. Een hoefzweer kan ook een matige en langdurige kreupelheid veroorzaken, waarbij moeilijk te achterhalen is waar het nou vandaan komt. Dit is meer typerend voor een hoefzweer die onder de hele zool zit, en minder lokaal als gewoonlijk het geval is.

Een ontsteking hoeft niet onder de zool te zitten. Een ontsteking kan ook voorkomen hoger in de hoef, in sommige ernstige gevallen is er dan een bultje aan de kroonrand te ontdekken. De pus zoekt dan zelf zijn weg naar buiten. De hoef voelt vaak warmer aan en is pijnlijk bij het aanraken of bekloppen.

Diagnose

De dierenarts of hoefsmid kan de diagnose met zekerheid stellen. Dit gebeurt met behulp van het bekloppen en visiteren van de hoef. Ernstigere oorzaken van kreupelheid, zoals bijvoorbeeld een kootbeenfractuur moeten worden uitgesloten.

Behandeling

Een hoefzweer komt uit zichzelf naar buiten

Wanneer het paard ernstig kreupel loopt en zeker is dat de kreupelheid wordt veroorzaakt door een hoefzweer, moet deze worden uitgesneden door een goede hoefsmid of een dierenarts. Als de kreupelheid niet ernstig is of men twijfelt over de oorzaak dan is het beter om niet te snijden. Door het maken van een wond op de verkeerde plaats neemt de kans op ontstekingen en andere problemen natuurlijk alleen maar toe. Als het paard toch een hoefzweer heeft die niet behandeld wordt dan zal de ontsteking uiteindelijk door het lichaam zelf bestreden worden en gaat de kreupelheid over. Of bij een ernstige hoefzweer zal de hoefzweer uit zichzelf naar buiten komen door de zool, of op een andere plaats.

De plaats waar de hoefzweer zit wordt bepaald door middel van een visiteertang. De hoefsmid knijpt met de tang op de hoef, als hij op de plaats van de hoefzweer knijpt zal het paard reageren op de pijn die dat geeft. Op de plek waar de hoefzweer is gelocaliseerd, wordt de lederhuid onder de zool blootgelegd. De hoefsmid snijdt een soort 'putje' in de zool. De bodem van het putje moet zo klein mogelijk zijn in verband met het risico op een mogelijke prolaps (uitpuiling) van de lederhuid. Het putje moet trechtervormig zijn zodat het niet verstopt kan raken en er voldoende lucht bij kan komen. De hoefsmid zal het putje zo groot maken als nodig totdat de pus eruit komt of totdat hij op de lederhuid zit. Wanneer men op de lederhuid zit, maar er komt geen pus uit en er is geen verbetering, dan was de lokalisatie van de hoefzweer verkeerd of heeft het dier een totaal andere kreupelheid dan een hoefzweer. De pus kan zeer gering zijn maar kan er ook in grotere hoeveelheden uit spuiten. Wanneer de pus weg is, is de druk weg en daarmee is de oorzaak van de pijn bestreden.

Het putje in de hoef kun je schoonhouden door het paard met de hoef in een emmer of hoefzak met sodawater te zetten. Om verdere ontstekingen te voorkomen kan het putje gevuld worden met een watje met betadine.

In vrijwel alle gevallen is direct verbetering te zien. Het herstel gaat meestal ook erg snel. Het aantal dagen kreupelheid is daarbij bepalend voor de duur van het herstel. De ernst hangt af van de grootte van de ontsteking. Daarom is het belangrijk om bij het vermoeden op een hoefzweer niet te lang te wachten met het bellen van de hoefsmid of dierenarts.

Preventie

Beschrijf hier wat de eigenaar kan doen om te voorkomen dat zijn of haar paard deze aandoening krijgt.

Bronnen, referenties en/of voetnoten

Bij dit artikel zijn nog geen bronnen vermeld of is de bronvermelding niet op de juiste manier gebeurd. Als je dit wilt verbeteren kun je op bewerk klikken.