Fins paard

Finse Paard
Stokmaat:	rond de 1.56 meter
Kleur:	vooral vos
Land van herkomst:	Finland
Link naar stamboek:	http://www.hippos.fi/

Het Finse paard, oftewel Suomenhevonen, is het enige inheemse paardenras in Finland. Internationaal is het paard bekend onder de naam Finnhorse, Finnish Horse of Finnish Universal. Deze laatste naam duidt op de veelzijdigheid van het paard. Binnen het ras wordt onderscheid gemaakt tussen vier verschillende types/secties: het werkpaard (T), de draver (J), het rijpaard (R) en de pony-maat (P).

Geschiedenis

Tot 1907 was de afstamming van de Finse paarden onduidelijk, doordat de paarden op grote gemeenschappelijke weiden werden gehouden en er geen register was. In 1907 werd echter het stamboek in het leven geroepen. Het stamboek is opgericht door de staat en werd tot 1970 door de staat bijgehouden voor wat betreft de hengsten. Lokale paardenfokverenigingen waren verantwoordelijk voor het merriestamboek. In 1918 kwam ook het merriestamboek onder het beheer van de staat. Sinds 1970 wordt het stamboek beheerd door de in 1894 opgerichte paardenfokvereniging Hippos. Sindsdien is het stamboek ook opgedeeld in de vier hierboven genoemde secties. Reden hiervoor was dat de paardenpopulatie van 400.000 in 1950 was geslonken naar 15.000 in 1970. Dit kwam doordat aan het paard als werkpaard minder behoefte was. Om de populatie weer te vergroten zijn de rijpaard- en pony-maatsecties in het leven geroepen. Tegenwoordig zijn er ongeveer 20.000 Finse paarden. Sinds 1971 hebben alle Finse paarden een registratienummer. Achter dit nummer staat de letter van de sectie waartoe het paard behoort als het is opgenomen in het stamboek. Dit kunnen ook meerdere secties en letters zijn.

Het paard is in de loop van de tijd groter geworden. In de 16e en 17e eeuw was het paard ongeveer 1.10-1.20 meter hoog. Er zijn toen enkele Friese merries geïmporteerd om het Finse paard groter te fokken. In 1700 was het paard hooguit 1.40 meter en 300 kilo. In 1900 waren de paarden bijna 1.50 meter en tegenwoordig is het rond de 1.56 meter en weegt het ongeveer 550 kilo.

Er zijn 4 stamvaders: Jaakko I Tt 118 (geboren in 1864), Eino Tt 700 (geboren in 1878), Kirppu Tt 710 (geboren in 1879) en Uljaanpoika 1694 (geboren in 1914).

Exterieur

De stokmaat van een Fins paard is ongeveer 1.56 meter. Zijn gewicht bedraagt ongeveer 550 kilo. Meer dan 90% van de paarden is voskleurig. Van de overige paarden is het grootste gedeelte bruin. Het paard is vrij stevig gebouwd. Het hoofd is recht en de nek is vrij gespierd. Het lichaam is rond, lang en goed in balans. De benen zijn hard en droog met goede hoeven.

Het fokdoel van het stamboek is een goed presterend veelzijdigheidspaard dat voldoet aan de rasomschrijving van zijn sectie, goed beweegt en gezond is:

Het Werkpaard

Het werkpaard is stevig gebouwd met een lang lijf. Hij heeft een diep rond lijf met een gebogen nek een vrij hoge, korte schoft, iets vlakke schouders en een iets hellend kruis. De benen zijn droog met rechte spronggewrichten, korte rechte onderbenen, harde hoeven, hoge verzenen en concave zolen.

De Draver

De draver is lichter gebouwd, maar wel gespierd, met een vrij lang lichaam en vrij lange benen.

Studbook statement: Good quality type, fairly good gender lable, very good breed type, good posture; round, well-balanced body; long withers; long, gently sloping and covering croup. Front legs quite wellset, hocks slightly inward; good, concave hooves.

Het Rijpaard

Het rijpaard heeft een lange nek, maar een minder lang lijf met een klein hoofd. Het lichaam is rond en is goed in balans. Het paard heeft een lange gebogen nek met een vrij hoge schoft. De schouder is steil en de rug iets hol met een rond kruis. Het spronggewricht is iets inwaarts gebogen, de onderbenen zijn iets kort met voor korte verzenen en opvallend ronde achterhoeven.

De Pony-maat

Om in deze categorie te vallen mag het dier niet hoger zijn dan 1.48 meter. Het gaat dan zowel om de stokmaat als de hoogte van het kruis.

Studbook statement: Fairly good gender type, good quality and breed types, light round body, long neck, high withers, rather long loins, gently sloping croup. Slightly broken foot axis and sloping pasterns in the front legs, hocks slightly inward and straightish, well-shaped hooves, concave soles.

Karakter

Het robuuste Finse paard heeft een meewerkend, gehoorzaam en levendig karakter. Het is eerlijk, betrouwbaar en werkwillig. En het is makkelijk in de omgang.

Gebruik

Het Werkpaard

Het Finse paard werd oorspronkelijk als trekpaard gebruikt. Tegenwoordig is aan het paard als hulp bij het werk weinig behoefte meer en worden er wedstrijden voor werkpaarden georganiseerd.

De Draver

Het grootste gedeelte van de Finse paarden valt in deze categorie. Het Finse paard is de snelste koudbloeddraver ter wereld. Draverijen en de daarbij horende weddenschappen zijn dan ook enorm populair in Finland.

Vanaf het begin van de 19e eeuw werden er al (particuliere) draverijen op het ijs georganiseerd. De eerste drafbaan werd in 1884 aangelegd in Helsinki. Tot die tijd werd alleen gedraafd op het ijs en op wegen. De draverijen op de weg werden voor het laatst gehouden in de 60er jaren van de vorige eeuw. Draverijen op het ijs worden nog steeds gehouden in dit land met zijn duizenden meren.

Een Fins paard dat een kilometer kan afleggen binnen de 1.20 wordt een Super Draver genoemd. De eerste die hier in slaagde was de hengst Viesker. Dit was in 2002. Deze hengst is ook tot 5 keer toe Draf Koning geworden bij de hengsten op de Nationale Drafkampioenschappen voor Finse paarden. Viesker is de meest succesvolle Finse Draver tot op heden.

De Nationale Drafkampioenschappen voor Finse paarden, oftewel Kuninkuusravit, worden sinds 1924 gehouden. Dit is het hoogtepunt van het jaar in de Finse drafwereld. De kampioenschappen staan alleen open voor Finse stamboekpaarden. In 2 dagen worden er 3 verschillende afstanden gereden: 2100, 1609 en 3100 meter. De winnaar is het paard met de snelste cumulatieve tijd.

Opvallend is dat in Finland de Fok- en de Drafvereniging (sinds 1973) verenigd zijn in één organisatie: Suomen Hippos.

Het Rijpaard

Het Finse paard is een zeer veelzijdig rijpaard. Het is veel ingezet in het leger en werd en wordt ook als race-paard gebruikt. Het paard wordt als springpaard gebruikt. De beste Finse paarden springen parcoursen van 1.30 meter. Ook als dressuurpaard misstaat het Finse paard niet: de beste paarden doen mee op Prix St. George-niveau. Verder wordt het paard ook ingezet in de eventing (waarbij de beste paarden een cross met 1.10 meter hoge hindernissen afleggen) en endurance (waarbij de beste paarden deelnemen aan de 160 km-klasse). Ook aangespannen komt het goed tot zijn recht en kan het zelfs komen tot deelname aan de wereldkampioenschappen. Het kalme, goed ter been zijnde Finse paard is ook zeer geschikt om buitenritten en trektochten mee te maken en doet het goed als familie/recreatiepaard. Het Finse paard wordt ook veel als manegepaard gebruikt en voor therapie.

De veelzijdigheid van het Finse paard komt ook tot uitdrukking in het feit dat paarden die eigenlijk in de dravers- of rijpaardcategorie thuis horen vaak ook als trekpaard en koetspaard kunnen fungeren. Het zelfde paard kan als draver, race-paard, menpaard en recreatiepaard worden gebruikt. Een goed voorbeeld is de Finse hengst Murron Valo. Dit paard is draver, springpaard, eventingpaard, menpaard en werkpaard in het bos (geweest).

Om de ontwikkeling van het Finse rijpaard te stimuleren werd de organisatie Suomenratsut ry (Finse Rijpaard vereniging) opgericht.

De Pony-maat

Dit paardje wordt gebruikt voor buitenritten en trektochten, draverijen, springen, dressuur, mennen en als recreatiepaard.

Referenties

• http://www.hippos.fi/hippos/englanti/
• http://en.wikipedia.org/wiki/Finnhorse
• http://www.suomenratsut.fi/page.php?page=40&lan=1 met brochure:
• http://www.suomenhevonen.info/hippos/sh2007/pdf/SHjulkaisu_englanti_nettiin.pdf

Bij dit artikel ontbreken afbeeldingen. We zijn specifiek op zoek naar: Hoofdfoto en actiefoto's van het ras Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen.